PZL.19
Dane podstawowe | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Producent | PZL | ||
Typ | samolot sportowy | ||
Konstrukcja | półskorupowa duralowa, wolnonośny dolnopłat, Podwozie stałe klasyczne | ||
Załoga | 1 | ||
Historia | |||
Data oblotu | maj 1932 | ||
Lata produkcji | 1932 | ||
Wycofanie ze służby | 1935 | ||
Liczba egz. | 3 | ||
Liczba wypadków • w tym katastrof | 3 | ||
Dane techniczne | |||
Napęd | silnik tłokowy, rzędowy, chłodzony powietrzem, 4-cylindrowy, owdrócony, DH Gipsy III | ||
Moc | 89,7 kW (122 KM). | ||
Wymiary | |||
Rozpiętość | 10,42 m | ||
Długość | 7,15 m | ||
Wysokość | 2 m | ||
Powierzchnia nośna | 16,00 m² | ||
Masa | |||
Własna | 478 kg | ||
Startowa | 792 kg | ||
Osiągi | |||
Prędkość maks. | 216 km/h | ||
Prędkość minimalna | 68 km/h | ||
Wznoszenie maks. w locie pionowym | 4 m/s | ||
Pułap | 4000 m n.p.m. | ||
Zasięg | 1000 km | ||
Dane operacyjne | |||
Liczba miejsc | |||
1 | |||
Użytkownicy | |||
Polska | |||
Rzuty | |||
|
PZL.19 – polski samolot sportowy projektu inżynierów Jerzego Dąbrowskiego i Franciszka Misztala opracowany i oblatany w 1932 roku w Państwowych Zakładach Lotniczych.
Historia
Samolot PZL.19 został opracowany na zamówienie Ministerstwa Komunikacji dla potrzeb zawodów Challenge 1932 mających się odbyć w roku 1932.
Służba w lotnictwie
Samolot ten był wykorzystywany w lotnictwie sportowym, biorąc udział w rajdach i zawodach.
W roku 1932 wszystkie trzy samoloty PZL.19 wzięły udział w międzynarodowych zawodach samolotów sportowych Challenge 1932. W ocenie technicznej zostały pokonane jedynie przez polskie RWD-6, lecz rajd nie był tak udany. Jerzy Bajan ukończył zawody na 11. miejscu, Ignacy Giedgowd na 18., a Bolesław Orliński musiał wycofać się z powodu choroby. 11 września 1932 wszystkie samoloty wzięły udział w mityngu lotniczym w Pradze.
W polskich aeroklubach był używany do zawodów i rajdów takich jak wykonany w maju 1933 roku przez kapitanów Bajana i Dudzińskiego rajd dwóch samolotów na trasie Warszawa – Charków – Leningrad – Lwów – Wiedeń długości 4063 km (zajęły one 1. i 2. miejsce w rajdzie gwiaździstym do Wiednia). Wzięły następnie udział w 1. Locie Alpejskim, podczas którego jednak SP-AHI został rzucony przez wiatr na drzewa po starcie z Baltant koło Treibach i spłonął (załoga Jerzy Bajan i Gustaw Pokrzywka uratowała się).
11 września 1933 SP-AHH rozbił się koło Kazania podczas próby bicia rekordu odległości lotu na trasie Warszawa-Krasnojarsk. Samolot prawdopodobnie wpadł w korkociąg w locie w chmurach (na skutek zawirowania powietrza), został wyprowadzony tuż nad ziemią, lecz uderzył o nią skrzydłem. W wypadku zginął pilot Józef Lewoniewski, drugi członek załogi został lekko ranny. Ostatni PZL.19 był używany w Aeroklubie Poznańskim do 1935, kiedy został spisany.
Przeznaczenie
Samolot był budowany pod kątem uzyskania możliwie dużej prędkości lotu i konstruktorzy odnieśli tu duży sukces. Był to najszybszy samolot sportowy polskiej konstrukcji do końca 1933 roku. W wersji rajdowej miał duży udźwig użyteczny w stosunku do swojej masy – obok samoloów PWS-52 i RWD-5bis miał największy udźwig z polskich samolotów sportowych. Jednakże staranne oprofilowanie goleni podwozia i płat bez wzniosu sprawiły, że samolot miał konstrukcyjnie mały zapasy stateczności, szczególnie bocznej (w ślizgu). Cecha ta była przyczyną utraty w wypadkach 2 maszyn. Rozwinięciem tej konstrukcji był samolot PZL.26.
Konstrukcja
Metalowy duralowy dolnopłat ze stałym podwoziem. Wyposażony w klapy i sloty. Samolot był wyposażony w silnik rzędowy de Havilland Gipsy III o mocy 130 KM. W wersji rajdowej (SP-AHH) zamontowano następnie większy (657 litrów) zbiornik paliwa i przesuniętą kabinę drugiego członka załogi.
Linki zewnętrzne
- Opis PZL.19. awiacja.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-10)].
- p
- d
- e
PZL przed 1939 r. |
|
---|---|
PZL Warszawa-Okęcie | |
WSK-Mielec |
|
PZL-Świdnik | |
Szybowce zakładów PZL |