Walidrogi

Walidrogi
wieś
Ilustracja
Dwujęzyczna tablica przy wjeździe do wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

opolski

Gmina

Tarnów Opolski

Wysokość

151–187 m n.p.m.

Liczba ludności (2021)

303[2]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

46-050[3]

Tablice rejestracyjne

OPO

SIMC

0504048

Położenie na mapie gminy Tarnów Opolski
Mapa konturowa gminy Tarnów Opolski, u góry znajduje się punkt z opisem „Walidrogi”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Walidrogi”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Walidrogi”
Położenie na mapie powiatu opolskiego
Mapa konturowa powiatu opolskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Walidrogi”
Ziemia50°36′17″N 18°04′31″E/50,604722 18,075278[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Walidrogi (dodatkowa nazwa w j. niem. Schulenburg) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Tarnów Opolski.

Od 1950 miejscowość administracyjnie należy do województwa opolskiego.

Historia

Wieś założono w 1773 r. w okresie intensywnej kolonizacji pruskiej na Śląsku[4]. Nazwę Schulenburg utworzono od nazwiska ówczesnego ministra von Schulenburg. W XIX w. nazwa brzmiała Wieli drugy; jak wskazuje zapis były to pierwotnie Wielidrogi, tj. wielkie drogi, bo osada leżała nad starym traktem, obecnie szosą Opole – Strzelce Opolskie.

Budową osiedla kierował lustrator lasów Burich. Nowe domy budowano w roku założenia wsi, budowę stodół ukończono dopiero w 1778 r. Na miejsce w 1774r. przybyli pierwsi koloniści z Karniowa, Czech, Moraw i Norymbergii, wśród nich – kowal. W tym samym roku parafia Tarnów Opolski została powiększona o miejscowość Walidrogi, dzięki przekształceniu niegdyś ewangelickiego kościoła w Kościół Katolicki św. Krzysztofa[5][6].

W 1783 r. 20 budynków zamieszkiwało 112 mieszkańców, a liczba ta stopniowo ulegała zwiększeniu. W 1824 r. powstała katolicka szkoła. W roku 1930 zanotowano, że istniał warsztat kołodziejski, fabryka cementu, gotowalnia piwa, warsztat mechaniczno-naprawczy, restauracja, sklep z wyrobami tytoniowymi i napojami[7][8].

Legenda "Czarnego widma"

W mrocznych czasach drugiej wojny światowej, kiedy cienie nocy kryły nie tylko gwiazdy, ale i zbrodnie, na ulicach Walidróg pojawił się StuG III – niszczyciel czołgów, narzędzie wojenne nazistów. Mieszkańcy miasta szeptali o nim jako o "Czarnym Widmie Walidróg", przynoszącym zniszczenie i strach.

"Czarne Widmo" było symbolem opresji i terroru, który nazistowskie Niemcy rozsiewali po Europie. Jego stalowa obecność na ulicach była przypomnieniem o ciemnościach wojny, które spadały na niewinnych. W dzień, kiedy siły sprzymierzonych zbliżały się do Walidróg, StuG III zniknął, jakby pochłonięty przez ziemię, która nie chciała już dłużej być świadkiem jego zbrodniczej przeszłości.

Legenda głosiła, że "Czarne Widmo" zostało ukryte przez same zło, które nie chciało, by jego obecność była przypomnieniem o przeszłości. Mówiono, że StuG III został pochowany głęboko pod ziemią, aby nigdy więcej nie ujrzał światła dnia.

Lata później, kiedy pokolenia, które pamiętały wojnę, odeszły, a nowe rosły w pokoju i wolności, podczas prac budowlanych na ulicach Walidróg robotnicy natrafili na pozostałości "Czarnego Widma". Odkrycie to wywołało mieszane uczucia – przypomniało o bolesnej przeszłości, ale też o sile i determinacji, z jaką mieszkańcy Walidróg przeciwstawiali się opresji.

"Czarne Widmo" stało się symbolem przeszłości, której nie należy zapominać, aby przyszłe pokolenia mogły czerpać z niej lekcje o wartości pokoju i wolności.

Odtąd w każdą rocznicę zakończenia II wojny światowej, gdy zegar wybije 11, cienie przeszłości rozjaśnia wspomnień blask. StuG III, choć w ziemi ukryty głęboko, Jego duch wciąż żyje w Walidróg sercu. Salwy rozbrzmiewają, lecz nie niosą zguby. To hołd dla bohaterów, co nieśli nadzieję. "Czarne Widmo", już nie strach, lecz pamięć budzi, O wolności wartości, co z serc nie znikają. Niech więc działa zamilkną, a echa ucichną. Lecz lekcje historii niechaj żyją wiecznie. By przyszłe pokolenia znały tę opowieść o duchu Walidróg, co z cienia w światłość się odrodził.[9]

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 143754
  2. Narodowy Spis Powszechny 2021 [online], stat.gov.pl [dostęp 2023-06-20] .
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1329 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
  4. Walidrogi – Na Szlaku [online] [dostęp 2021-02-01]  (pol.).
  5. Kościół św. Krzysztofa, ul. Opolska, Walidrogi - polska-org.pl [online], polska-org.pl [dostęp 2021-02-01] .
  6. Historia parafii [online], parafiatarnowopolski.pl [dostęp 2021-02-01] .
  7. Walidrogi - Gmina Tarnów Opolski [online], tarnowopolski.pl [dostęp 2021-02-01] .
  8. Bibliotekarz Opolski [online], www.bibliotekarzopolski.pl [dostęp 2021-02-01] [zarchiwizowane z adresu 2021-02-08] .
  9. RadioR. Opole RadioR., Czołg pod jezdnią koło Walidróg [online], Czołg pod jezdnią koło Walidróg, 17 lutego 2011 [dostęp 2024-05-28]  (pol.).
  • p
  • d
  • e
Gmina Tarnów Opolski
Wsie