Kosorowice

Ten artykuł od 2013-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Kosorowice
wieś
Ilustracja
Fragment miejscowości przed 1935
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

opolski

Gmina

Tarnów Opolski

Wysokość

151–187 m n.p.m.

Liczba ludności (2021)

859[2]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

46-050[3]

Tablice rejestracyjne

OPO

SIMC

0503959

Położenie na mapie gminy Tarnów Opolski
Mapa konturowa gminy Tarnów Opolski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kosorowice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kosorowice”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Kosorowice”
Położenie na mapie powiatu opolskiego
Mapa konturowa powiatu opolskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kosorowice”
Ziemia50°34′15″N 18°02′56″E/50,570833 18,048889[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Kosorowice (dodatkowa nazwa w j. niem. Kossorowitz) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Tarnów Opolski.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa opolskiego.

W miejscowości znajdują się m.in.: kościół parafialny pw. św. Jana Nepomucena, szkoła podstawowa (klasy I-III, dalsza edukację uczniowie kontynuują w szkole podstawowej i gimnazjum w Tarnowie Opolskim) oraz remiza OSP, znajdująca się w KSRG.

Na terenie miejscowości działa mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków, do której odprowadzane są ścieki sanitarne. Oczyszczone ścieki są zrzucane do kolektora, odprowadzającego czyste wody z odwadniania kopalni zakładów wapienniczych, płynące rzeką Strugą. Oczyszczalnia obsługuje gminy Tarnów Opolski i Izbicko.

Na skraju wsi znajduje się ponor w wapieniach triasu[4]

Nazwa

Nazwa wsi pochodzi od polskiego określenia na narzędzie gospodarcze do ścinania traw "kosy"[5]. Niemiecki językoznawca Heinrich Adamy w swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia pierwotną nazwę wsi jako Kosorowice podając jej znaczenie "Sensenfeld" czyli "wykoszone pole"[5]. Nazwa wsi została później fonetycznie zgermanizowana na Kossorowitz[5] i utraciła swoje pierwotne znaczenie.

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod polską nazwą Kosorowic oraz zgermanizowaną Kossorowitz[6].

Historia

Istnieją podania ludowe o książęcym zamku niedaleko Kosorowic. Podczas polowania księżna zgubiła bransoletkę, a uczciwym znalazcą był chłop z Kosorowic, któremu mieszkańcy zawdzięczają uwolnienie od pańszczyzny. Później był też wyróżniony kmieć nazwiskiem Gołąb, któremu książę podarował część lasu. Podanie to ma cechy prawdopodobieństwa, gdyż jest ono potwierdzone w Urbarzu z 1618 r.; według Urbarza mieszkańcy Kosorowic mieli prawo do użytkowania Tarnowca (później nieistniejącego). Wolni byli ponadto od pańszczyzny, na podstawie przywileju z 1446 r., odnowionego w 1658 r. przez burmistrza opolskiego.

W 1618 r. w miejscowości mieszkało 11 kmieci, 6 zagrodników i chałupników z rodzinami. W 1829 r. na terenie Kosorowic znajdowało się 49 budynków, w 1844 r. było 61 domów, w 1861 r. 54 domy mieszkalne i 30 gospodarstw. W 1852 r. prawie wszystkie zabudowania w miejscowości spłonęły. W 1863 r. w Kosorowicach odnotowano: 2 kowali, krawca, stolarza, szewca i murarzy.

W sierpniu 1920 r., w czasie II powstania górnośląskiego, w okolicach Kosorowic i Tarnowa wyznaczono jeden z punktów zbornych powstańców pow. opolskiego. We wsi doszło do wymiany ognia z "zielonkami", czyli policją Sipo. W potyczce stoczonej w samym centrum osady poległ młody powstaniec Pawleta ze wsi Przywory.

W plebiscycie górnośląskim (20 marca 1921 r.) zdecydowane zwycięstwo we wsi odniosła Polska. Miejscowi peowiacy opanowali Kosorowice w maju 1921 r. w trakcie III powstania górnośląskiego. Utworzono tu wówczas polską straż obywatelską. Po podziale Górnego Śląska miejscowość pozostała w Niemczech i w latach 1936-1945 nosiła nazwę Grasen.

Miejscowość należała administracyjnie do parafii w Tarnowie Opolskim i tam też uczniowie uczęszczali do szkoły. W 1930 r. w Kosorowicach znajdowały się: 2 warsztaty kowalskie, 2 karczmy, sklep towarów mieszanych, warsztat stolarski, sklep kolonialny i piekarnia, działali też: krawiec i 2 rzeźników.

Na przestrzeni lat liczba mieszkańców miejscowości kształtowała się następująco: 1783 r. – 223, 1855 r. – 354, 1900 r. – 531, 1939 r. – 687.

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 59004
  2. Narodowy Spis Powszechny 2021 [online], stat.gov.pl [dostęp 2023-06-20] .
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 517 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
  4. Robert Niedźwiedzki, Joachim Szulc, Marek Zarankiewicz, 2012: Przewodnik geologiczny. Kamienne skarby Ziemi Annogórskiej. Wyd.: Stowarzyszenie Kraina św. Anny, strona 19. ISBN 978-83-63036-04-1.
  5. a b c HeinrichH. Adamy HeinrichH., Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 68, OCLC 456751858  (niem.).
  6. Knie 1830 ↓, s. 361.

Bibliografia

Johann GeorgJ.G. Knie Johann GeorgJ.G., Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865  (niem.).

Linki zewnętrzne

  • Kosiorowice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 462 .
  • p
  • d
  • e
Gmina Tarnów Opolski
Wsie