Sajan

Sajan
Katolička crkva
Osnovni podaci
Država	Srbija
Pokrajina	Vojvodina
Upravni okrug	Severnobanatski
Opština	Kikinda
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	1170
Gustina stanovništva	25 st./km²
Geografija
Koordinate	45°50′24″N 20°16′25″E / 45.84°N 20.273666°E / 45.84; 20.273666
Nadmorska visina	83 m
Površina	54,1 km²
Sajan Sajan (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod	23324
Pozivni broj	0230
Registarska oznaka	KI

Koordinate: 45° 50′ 24" SGŠ, 20° 16′ 25" IGD

Sajan (mađ. Szaján) je naselje u Srbiji u opštini Kikinda u Severnobanatskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 1170 stanovnika.

Istorija

Ime naselja

Ime sela se javlja u 15. veku, kunskog je porekla, lično ime koji upućuje na totem, a značenje mu je Gušter (prema istoričaru Denešu Sabou). U zvaničnim dokumentima se prvi put pojavljuje 1449. u obliku Zajhan (Zayhan). Naselje najverovatnije nosi ime kunskog princa Zejhana, koji je 1255. godine bio vlastelin u istorijskoj mađarskoj međi Bodrog.

Naselje

Prema istoričarima, okolne humke dokazuju to, da su na teritoriji današnjeg Sajana već i u rimskom periodu postojala ljudska staništa. Činjenice da su se 1806. godine, prilikom naseljenja Sajana, tokom izgradnje našli čvrsto građene temelje od klesanog kamena, te da je pronađen i zlatni i srebrni novac iz rimskog perioda, a i da je pronađen novac iz perioda prvih mađarskih kraljeva, upućuju na to da ne samo da je predeo bio naseljen, nego da je tu najverovatnije postojalo jedno značajno naselje.

Za vreme Turaka selo je opustošeno i nestaje. Mađarsko stanovništvo, sudeći prema prezimenima iz tog doba se povlači u Segedin. Posle turskog perioda selo postaje vlasništvo kraljevske kamare. Nađbečkerek, današnji Zrenjanin ga 1718. godine ga izdaje u zakup kao pustu.

Vlastelini Antal i Janoš Tajnaji (braća iz međa Barš) ga kupuju 1798. godine. Imanje je veličine od 9.500 katastarskih jutara.

Ponovno naseljavanje Sajana se dogodilo 1806. godine. Te godine je vlastelin Tajnaji Janoš naselio 800 hrišćanskih duša, uglavnom duvanskih baštovana iz okoline Segedina, i iz mesta Alđe (Algyő). Kasnije 1816. godine su se pridružili i baštovani iz Vedrešhaze (Vedresháza).

Prva škola otvorena je 1828. godine, a katolička crkva je podignuta 1880.

Demografija

Kretanje broja stanovnika:

1837: 3.362
1853: 2.457
1900: 2.432

U naselju Sajan živi 1102 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 42,2 godina (40,5 kod muškaraca i 44,2 kod žena). U naselju ima 518 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,60.

Ovo naselje je uglavnom naseljeno Mađarima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija

Godina	Stanovnika




1948.	2430	^[1]
1953.	2432
1961.	2334
1971.	1982
1981.	1655
1991.	1555	1540
2002.	1376	1348

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Mađari	1195	88.64%
Srbi	121	8.97%
Romi	18	1.33%
Hrvati	5	0.37%
Jugosloveni	2	0.14%
Slovenci	1	0.07%
Rumuni	1	0.07%
nepoznato	1	0.07%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[2]


	m	ž
?	4	1
80+	13	22
75-79	26	31
70-74	40	40
65-69	42	53
60-64	37	47
55-59	40	49
50-54	45	36
45-49	62	47
40-44	60	51
35-39	41	36
30-34	43	35
25-29	41	36
20-24	46	37
15-19	46	49
10-14	47	30
5-9	32	35
0-4	34	14
prosek	40.5	44.2

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	686	745	733	685	627	592	518

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	126	155	95	99	33	5	4	1	-	-	2.60

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	586	180	356	35	14	1	570

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	86	358	111	15	-

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	419	275	6	1	52	7	38	12	2	8
Ženski	273	217	-	-	12	-	-	14	3	1
Oba	692	492	6	1	64	7	38	26	5	9
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	-	-	5	7	3	3	-	-	-
Ženski	-	-	1	8	16	1	-	-	-
Oba	-	-	6	15	19	4	-	-	-

Reference

↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7