Rudnik (planina)

Ukoliko ste tražili drugo značenje, vidite članak Rudnik (višeznačna odrednica).

Rudnik
Jedan od vrhova Rudnika, Javor (1107 m)
Visina	1.132 m
Lokacija
Država	Srbija

Rudnik, planina koja dominira Šumadijom, nalazi se oko 100 km južno od Beograda, odnosno 15 km od Gornjeg Milanovca. Varošica Rudnik je smeštena između 500 i 700 m nadmorske visine. Na Rudniku ima osam vrhova iznad 1000 m nadmorske visine (zanimljivo da ima dva koji se zovu „Javor“), a najviši je Cvijićev vrh (1132 m), ranije poznat kao Veliki Šturac. Najveće naselje na planini je varošica Rudnik.

Rudnik čini hidrografski čvor u Šumadiji, razvođe između slivova Velike Morave, Zapadne Morave i Kolubare. Sa severne strane planinu opkoljava Jasenica, leva pritoka Velike Morave, sa zapadne izvorišni kraci Despotovice, leve pritoke Zapadne Morave, a sa južne i jugoistočne Gruža, takođe leva pritoka Zapadne Morave. Rudnik je izvorište najvećih šumadijskih reka. Pored pomenutih tu je i Lepenica, leva pritoka Velike Morave. Znatan deo planine je pod šumom sa pretežno bukovim stablima, a ima i hrasta, javora i mleča.

Zahvaljujući izuzetnoj šumovitosti, prirodnim stazama zdravlja i blizini velikih gradova, Rudnik je pogodan za razvoj letnjeg i zimskog zdravstvenog, školskog, sportskog i lovnog turizma. Zbog svojih izvanrednih klimatskih uslova (velika osunčanost tokom godine, vazdušna strujanja, visoka jonizacija vazduha, nezagađena prirodna sredina) još 1922. godine Rudnik je bio proglašen za vazdušnu banju. Varošica i planina su povezane asfaltnim putem i velikim brojem staza zdravlja, a postoje i tereni za male sportove. Gosti mogu da planinare do Cvijićevog vrha i strmog vulkanskog uzvišenja Ostrvice, na kome se nalaze ostaci Jerininog grada. Gradovi su ostaci turske varoši i tvrđave podignute na srpskom utvrđenju zvanom Rudnik u kome je umrla Prokleta Jerina, a nedaleko su ruševine muslimanske bogomolje Mise. Na Rudniku je bilo ostataka antičkog (rimskog) i srednjovekovnog rudarstva. No, moderni površinski kopovi uglavnom su uništili te ostatke. Turisti mogu da posete obližnja istorijska mesta Oplenac i Takovo, manastire Vraćevšnicu, Voljevču, Blagoveštenje i Nikolje, a okolina Rudnika pruža mogućnost za lov na visoku i sitnu divljač.

Između vrha Javor i Cvijićevog vrha (sa njegove jugoistočne strane) nalazi se rezervat prirode, prirodno dobro „Veliki Šturac“, prvi put stavljeno pod zaštitu 1956. godine kao strogi prirodni rezervat, površine 8 hektara. Spada u prirodna dobra I kategorije - prirodno dobro od izuzetnog značaja.

• 
  Detalj s planine Rudnik
• 
  Pogled na varošicu sa planine

Rudnik (planina) na Wikimedijinoj ostavi