Witold Kruk-Ołpiński

Witold Kruk-Ołpiński

Data i miejsce urodzenia	4 stycznia 1908 Lwów
Data i miejsce śmierci	25 sierpnia 1973 Westfield
docent nauk humanistycznych
Specjalność: psychologia
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Doktorat	1934 Uniwersytet Wiedeński Uniwersytet Warszawski
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Uniwersytet Wrocławski Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Opolu
p.o. rektora WSP we Wrocławiu w 1954
Multimedia w Wikimedia Commons

Witold Stanisław Kruk-Ołpiński (ur. 4 stycznia 1908 we Lwowie^[1], zm. 25 sierpnia 1973 w Westfield^[2]) – polski matematyk, fizyk i psycholog, nauczyciel akademicki, pełnił obowiązki rektora Wyższej Szkoły Pedagogicznej w 1954 roku. Ze względu na przenosiny siedziby tej uczelni z Wrocławia do Opola w 1954 roku określany mianem organizatora wielkiej przeprowadzki 1954 roku^[3].

Urodził się 4 stycznia 1908 roku w polskiej rodzinie inteligenckiej we Lwowie. Był synem c.k. komisarza przy zabudowaniu górskich potoków Stanisława Kruka oraz Heleny z domu Freund^[1]. We Lwowie odebrał staranne wykształcenie, uczęszczając do tamtejszego gimnazjum. Po jego ukończeniu studiował matematykę i fizykę na Uniwersytecie Warszawskim, a od 1938 roku psychologię w Instytucie Psychologicznym Uniwersytetu Genewskiego^[4]. Przygotowując się do pisania pracy dyplomowej przez pewien czas przebywał na stypendium naukowym w Cambridge. Należał do poliglotów, będąc oczytanym w literaturze niemieckiej, angielskiej i francuskiej. Był psychologiem szkolnym w I Gimnazjum Męskim im. gen. Sowińskiego w Warszawie^[5]. Na przełomie lat 1932–1933 był na stypendium doktoranckim w Wiedniu, gdzie otrzymał stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w dziedzinie psychologii. W 1934 roku przeprowadził nostryfikację dyplomu doktorskiego na Uniwersytecie Warszawskim oraz podjął pracę jako psycholog w szkolnictwie^[6].

Po zakończeniu II wojny światowej przez pewien czas był zarządcą Zamku Królewskiego na Wawelu, a następnie przeniósł się do Wrocławia, gdzie został adiunktem w Katedrze Psychologii Ogólnej Uniwersytetu Wrocławskiego. Będąc współpracownikiem prof. Mieczysława Kreutza wykładał również w Instytucie Pedagogicznym ZNP, a gdy placówka ta została wchłonięta przez WSP, związał się na stałe z tą uczelnią. W 1948 roku przez kilka miesięcy przebywał na stypendium w ONZ w Nowym Jorku (Stany Zjednoczone). Na WSP pełnił funkcję dziekana Wydziału Matematyczno-Fizycznego^[7] .

Podczas zapadnięcia decyzji o przeprowadzce WSP do Opola został mianowany przez ministra oświaty pełniącym obowiązki rektora i głównym koordynatorem przeprowadzki uczelni^[8]. Akcja ta trwała do końca sierpnia 1954 roku. W jej wyniku uczelnia otrzymała nowy gmach po byłym Liceum Pedagogicznym przy ul. Luboszyckiej 3, w którym zlokalizowano bazę dydaktyczną uczelni, rektorat oraz bibliotekę główną. Poza tym WSP dysponowała w tym czasie trzema akademikami, liczącymi łącznie 350 miejsce, przy liczbie studentów równej 450^[9].

Po przenosinach uczelni do Opola pełnił funkcję adiunkta na WSP. Należał do najbardziej popularnych postaci w tutejszym środowisku akademickim. Jako dydaktyk potrafił swoją wiedzą humanistyczną zaciekawić studentów, pomimo iż miał wadę wymowy. Należał także do aktywnych członków PZPR, uchodząc za żelaznego dyskutanta we wszystkich zebraniach ogólnouczelnianych. W 1955 roku przez 10 miesięcy, brał udział w pracach Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych w Korei. Pełnił funkcję prorektora WSP w Opolu latach 1951–1961^[10]. Często wyjeżdżał z różnymi wykładami gościnnymi za granicę^[7] . Zmarł podczas jednego z nich 24 sierpnia 1973 roku w Westfield w Stanach Zjednoczonych^[7] . Jego prochy zostały sprowadzone do Polski^[11].

Został pochowany na cmentarzu św. Rodziny we Wrocławiu.

• Stanisław Nicieja: Alma Mater Opoliensis: ludzie, fakty, wydarzenia. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 2004.