Wiktor Kaczyński

Wiktor Kaczyński
podpułkownik artylerii podpułkownik artylerii
Data i miejsce urodzenia

15 sierpnia 1899
Żytomierz

Data i miejsce śmierci

13–14 kwietnia 1940
Katyń

Przebieg służby
Lata służby

1914–1940

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Formacja

I Korpus Polski

Jednostki

8 pułk artylerii polowej
Szkoła Podchorążych Artylerii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Medal Niepodległości Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Pamiątkowy Jubileuszowy 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej

Wiktor Kaczyński (ur. 15 sierpnia 1899 w Żytomierzu, zm. 13–14 kwietnia 1940 w Katyniu) – podpułkownik artylerii Wojska Polskiego, kawaler Krzyża Walecznych, inwalida wojenny.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Antoniego, generała dywizji i Małgorzaty z Popowskich[1][2][3].

Żołnierz I Korpusu Polskiego w Rosji. Uczestnik wojny 1920 (3 razy ranny). W wyniku ran odniesionych, został inwalidą, amputowano mu rękę[4].

1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w 8 pułku artylerii polowej[5]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 123. lokatą w korpusie oficerów artylerii, a jego oddziałem macierzystym był nadal 8 pułk artylerii polowej w Płocku[6]. W latach 1922–1924 był odkomenderowany na Politechnikę Warszawską celem ukończenia studiów, pozostając oficerem nadetatowym 8 pułku artylerii polowej[7][8][1]. W 1922 roku został członkiem korporacji akademickiej „Sparta” w Warszawie[9]. 31 marca 1924 roku został mianowany kapitanem ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 roku i 93. lokatą w korpusie oficerów artylerii[10]. W listopadzie tego roku, po odwołaniu z odkomenderowania na studia, powrócił do macierzystego 8 pap[11]. Z dniem 1 kwietnia 1925 roku został odkomenderowany na sześciomiesięczny kurs dowódców baterii w Szkole Strzelania Artylerii w Toruniu[12][13] oraz otrzymał przydział do Dywizjonu Szkolnego Artylerii Okręgu Korpusu nr I na stanowisko dowódcy baterii szkolnej podchorążych rezerwy z pozostawieniem na przeniesieniu służbowym na kursie Szkoły Strzelania Artylerii do 1 października 1925 roku[14]. Z dniem 1 listopada 1925 roku został przydzielony do Oficerskiej Szkoły Artylerii w Toruniu na stanowisko instruktora 2 baterii szkolnej[15][16]. Od roku szkolnego 1926/1927 był komendantem klasy w 2 baterii szkolnej[17][18][19]. Pełniąc służbę w szkole pozostawał oficerem nadetatowym 8 pułku artylerii polowej, a w 1929 roku został przeniesiony do kadry oficerów artylerii[20]. Z dniem 1 listopada 1930 roku został przeniesiony z Centrum Wyszkolenia Artylerii do 3 pułku artylerii ciężkiej w Wilnie[21]. 2 grudnia 1930 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 roku i 40. lokatą w korpusie oficerów artylerii[22]. 3 sierpnia 1931 roku został przeniesiony do Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej[23][24]. 9 grudnia 1932 roku ogłoszono jego przeniesienie do Centrum Wyszkolenia Artylerii w Toruniu[25]. W 1935 roku został skierowany na kurs w Wyższej Szkole Technicznej w Paryżu[26][1].

Współkonstruktor działa 75 mm. W 1937 był wykładowcą mechaniki i projektowania materiałowego w Szkole Podchorążych Artylerii w Toruniu. Na stopień podpułkownika został awansowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 i 15. lokatą w korpusie oficerów artylerii[27]. W dalszym ciągu pełnił służbę w Szkole Podchorążych Artylerii na stanowisku wykładowcy mechaniki i budowy sprzętu[28].

W kampanii wrześniowej wzięty do niewoli radzieckiej. Według stanu na 19 i 29 października był jeńcem juchnowskiego obozu przejściowego. W aktach osobowych Kaczyńskiego z juchnowskiego obozu z: 19 października – stopień podany jako major, podobnie w liście jeńców generałów i wyższych oficerów obozu juchnowskiego z 28 października. W listopadzie 1939 przewieziony do Kozielska. Między 11 a 12 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD[29] – lista wywózkowa 025/1, poz. 39, nr akt 4075[30] z 09.04.1940. Został zamordowany 13 lub 14 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[29]. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji pod datą 08.05.1943. Przy szczątkach znaleziono: wg listy AM – książeczkę oficerską, karty pocztowe, świadectwo szczepień obozowych nr 1206, święty obrazek, różaniec, modlitewnik[31]; wg listy PCK – naramiennik z inicjałami „SB” (Król Stefan Batory, patron 3 pułku artylerii ciężkiej), książeczkę wojskową, świadectwo szczepień obozowych nr 1206, pamiątkę z Częstochowy, krzyżyk z drewna[32]. Figuruje na liście AM-208-1550 i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem GARF 53-01550. W spisie AM i PCK widnieje adnotacja, że był w stopniu majora. Nazwisko Kaczyńskiego znajduje się na liście ofiar (pod nr 1550) opublikowanej w Gońcu Krakowskim nr 141 i w Nowym Kurierze Warszawskim nr 147 z 1943. Krewni do 1956 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie.

Wiktor Kaczyński był żonaty z Jadwigą z Herbstów, z którą miał syna Jana[1].

Ordery i odznaczenia

Upamiętnienie

  • Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień podpułkownika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
  • Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976).
  • Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986).

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c d Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 243.
  2. Stawecki 1994 ↓, s. 155 wg autora matka miała na imię Wanda.
  3. Kirchmayer 1975 ↓, s. 219.
  4. Tucholski 1991 ↓, s. 128.
  5. Spis oficerów 1921 ↓, s. 289, 676.
  6. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 203.
  7. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 729, 822.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 652, 745.
  9. Korporanci ↓.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 175.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 119 z 7 listopada 1924 roku, s. 667.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 37 z 29 marca 1925 roku, s. 177.
  13. Dział Urzędowy, „Przegląd Artyleryjski” (Nr 4–5), 1925, s. 172 .
  14. Dział Urzędowy, „Przegląd Artyleryjski” (wrzesień, R. 3 Nr 9), 1925, s. 353 .
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 113 z 27 października 1925 roku, s. 610.
  16. W dzień promocji wychowanków Oficerskiej Szkoły Wychowanków 1926/1928, Toruń: Pomorska Drukarnia Rolnicza, 1928, s. 16 .
  17. Dział urzędowy, „Przegląd Artyleryjski” (R. 3, Nr 11–12), 1925, s. 461 .
  18. Ku uczczeniu 1930 ↓, s. 25.
  19. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 435, 463.
  20. Różne. Lista starszeństwa oficerów artylerii, „Przegląd Artyleryjski” (Rok 7, Nr 1, Tom 9), 1929, s. 69 .
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 299.
  22. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930 roku, s. 330.
  23. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 3 sierpnia 1931 roku, s. 236.
  24. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 184, 803.
  25. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 432.
  26. Łoś 1991 ↓, s. 175.
  27. a b c Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 160.
  28. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 465.
  29. a b Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 372.
  30. JędrzejJ. Tucholski JędrzejJ., Mord w Katyniu, 1991, s. 648 .
  31. Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943, s. 208 .
  32. Archiwum Państwowe w Lublinie [online], lublin.ap.gov.pl [dostęp 2018-01-07]  (pol.).
  33. M.P. z 1933 r. nr 131, poz. 172 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  34. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 listopada 1933, s. 286.
  35. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r., s. 240.

Bibliografia

  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
  • Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
  • Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
  • Przegląd Artyleryjski: organ fachowy artylerji i służby uzbrojenia, Departament III-ci Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1925, 1929
  • Szkoła Podchorążych Artylerii. Ku uczczeniu dnia promocji roczników 1927–1929 i 1928–1930. Toruń: Szkoła Podchorążych Artylerii, 1930.
  • Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943.
  • Jerzy Kirchmayer: Pamiętniki. Warszawa: Książka i Wiedza, 1975.
  • Roman Łoś: Artyleria polska 1914-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1991. ISBN 83-11-07772-X.
  • Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
  • Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
  • Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Убиты в Катыни. Книга Памяти польских военнопленных – узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Лариса Еремина (red.). Москва: Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья», 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
  • Korporanci w mogiłach katyńskich. Towarzystwo Tradycji Akademickiej. [dostęp 2018-01-11].