Węzławcowate

Węzławcowate
Strongylosomidae
Daday, 1889
Ilustracja
Opisthodolichopus
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

wije

Gromada

dwuparce

Rząd

węzławce

Podrząd

Strongylosomatidea

Rodzina

węzławcowate

Synonimy
  • Strongylosomatidae Cook, 1895
Multimedia w Wikimedia Commons
Anoplodesmus anthracinus
Hoplatessara luxuriosa
Desmoxytes purpurosea

Węzławcowate (Paradoxosomatidae) – rodzina wijów z gromady dwuparców i rzędu węzławców. Jedyna z monotypowego podrzędu Strongylosomatidea[1]. Kosmopolityczne[2].

Opis

Dwuparce te mają tergity z rozszerzonymi bokami (paranota) i biegnącymi pomiędzy nimi poprzecznymi bruzdami. Paranota drugiego segmentu tułowia są położone niżej niż te na collum i segmencie trzecim. Samce mają panewki gonopodów przewężone pośrodku, przez co mają one kształt klepsydry lub hantli. U większości gatunków samce mają 1 lub 2 wyrostki na sternicie piątego segmentu tułowia[2][3]. Łączna liczba segmentów tułowia wynosi 19 lub 20, ozopory (ujścia gruczołów obronnych) leżą na bocznych krawędziach paranotów segmentów 5, 7, 9, 10, 12, 13, i od 15 do ostatniego[2].

  • Wyraźne podłużne bruzdy między paranotami występujące u większości węzławcowatych
    Wyraźne podłużne bruzdy między paranotami występujące u większości węzławcowatych
  • Przewężenie panewek gonopodów (między strzałkami), również charakterystyczne dla rodziny
    Przewężenie panewek gonopodów (między strzałkami), również charakterystyczne dla rodziny

Systematyka

Do węzławcowatych należy blisko 1000 opisanych gatunków, zgrupowanych w trzech podrodzinach: Alogolykinae, Australiosomatinae i Paradoxosomatinae oraz około 200 rodzajach[2], w tym[4]:

  • Akamptogonus Attems, 1914
  • Antichiropus Attems, 1911
  • Archicladosoma Jeekel, 1984
  • Asiomorpha Verhoeff, 1939
  • Atropisoma Silvestri, 1897
  • Aulacoporus Verhoeff, 1924
  • Australiosoma Brolemann, 1913
  • Australodesmus Chamberlin, 1920
  • Boreohesperus Shear, 1992
  • Boreviulisoma Brolemann, 1928
  • Brochopeltis Verhoeff, 1924
  • Chondromorpha Silvestri, 1897
  • Cladethosoma Chamberlin, 1920
  • Dicladosoma Brolemann, 1913
  • Dicladosomella Jeekel, 1982
  • Dicranogonus Jeekel, 1982
  • Eroonsoma Manfredi, 1943
  • Gigantowales Verhoeff, 1937
  • Helicopodosoma Verhoeff, 1924
  • Heterocladosoma Jeekel, 1968
  • Hoplatessara Verhoeff, 1928
  • Hoplatria Verhoeff, 1941
  • Isocladosoma Jeekel, 1984
  • Kronopolites Attems, 1914
  • Lohmanderodesmus Schubart, 1934
  • Mestosoma Silvestri, 1897
  • Metonomastus Attems, 1937
  • Mjoebergodesmus Verhoeff, 1924
  • Myallosoma Verhoeff, 1928
  • Notodesmus Chamberlin, 1920
  • Oncocladosoma Jeekel, 1985
  • Oranmorpha Verhoeff, 1941
  • Orocladosoma Jeekel, 2000
  • Orthomorpha Bollman, 1893
  • Oxidus Cook, 1911
  • Paraustraliosoma Verhoeff, 1924
  • Parwalesoma Verhoeff, 1937
  • Phyllocladosoma Jeekel, 1968
  • Pogonosternum Jeekel, 1965
  • Pseudostrongylosoma Verhoeff, 1924
  • Solaenodolichopus Verhoeff, 1924
  • Somethus Chamberlin, 1920
  • Stosatea Gray, 1843
  • Streptocladosoma Jeekel, 1980
  • Strongylosoma Brandt, 1833
  • Stygiochiropus Humphreys & Shear, 1993
  • Tetrarthrosoma Verhoeff, 1898
  • Tridactylogonus Jeekel, 1982
  • Walesoma Verhoeff, 1928

Przypisy

  1. Class Diplopoda de Blainville in Gervais, 1844, [w:] WilliamW. Shear WilliamW., Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness, „Zootaxa”, 3148, 2011, s. 159–164 [dostęp 2017-02-24] .
  2. a b c d A. D. Nguyen, P. Sierwald. A worldwide catalog of the family Paradoxosomatidae Daday, 1889 (Diplopoda: Polydesmida). „CheckList”. 9 (6), s. 1132–1353, 2013. 
  3. John Gordon Blower: Millipedes: Keys and Notes for the Identification of the Especies. The Linnean Society of London & The Estuarine and Brackish-Water Association, E.J. Brill/Dr. W. Backhuys, 1985, s. 216, seria: Synopses of the British Fauna (New Series).
  4. Paradoxosomatidae Daday, 1889. [w:] BioLib.cz [on-line]. [dostęp 2017-02-24].
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • GBIF: 4029
  • identyfikator iNaturalist: 132949
  • ITIS: 189348
  • NCBI: 118474
  • CoL: 7NKB6