Traszka marmurkowa

Triturus marmoratus^[1]

(Latreille, 1800)

Systematyka

Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

płazy

Rząd

płazy ogoniaste

Rodzina

salamandrowate

Podrodzina

Pleurodelinae

Rodzaj

Triturus

Gatunek

traszka marmurkowa

Synonimy

Triton gesneri Laurenti, 1768 (nomen dubium)
Salamandra marmorata Latreille, 1800
Triton marmoratus — Oppel, 1811
Salamandra variegata Bory de Saint-Vincent, 1828
Salamandra elegans Lesson, 1839
Hemisalamandra marmorata — Dugès, 1852
Salamandra marbree Dugès, 1852
Pyronicia marmorata — Gray, 1858
Triton blasii de l'Isle, 1862
Molge marmorata — Boulenger, 1882
Triton trouessarti Peracca, 1886
Molge blasiusi Bedriaga, 1897^[2]

Podgatunki

T. m. marmoratus (Latreille, 1800)
T. m. harmannis Arntzen, 2024^[3]

Kategoria zagrożenia (CKGZ)^[4]

narażony na wyginięcie

Zasięg występowania

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Traszka marmurkowa (Triturus marmoratus) – gatunek płaza ogoniastego z rodziny salamandrowatych (Salamandridae).

Występowanie

Od północnej części Półwyspu Iberyjskiego po centralną i północno-zachodnią Francję^[2]. Zimuje na lądzie.

Opis

Osiąga długość 14–16 cm. W okresie godowym posiada bardzo intensywne zabarwienie, zwłaszcza widoczne u samców. W tym czasie grzbiet ma kolor jaskrawozielony, pokryty czarnymi plamami tworzącymi marmurkowy deseń. Oprócz tego na grzbiecie samców wyrasta gładki, nieprzerwany nad nasadą ogona fałd skórny, na jego żółtawym tle znajdują się ułożone na przemian białe i czarne plamy. Samice są mniej intensywnie ubarwione, nie mają fałdu skórnego, jedynie na grzbiecie przebiega wąska, żółta smuga. Poza okresem godowym grzbiet jest oliwkowozielony, pokryty różnej wielkości ciemnozielonymi lub brązowymi plamami. Brzuch jest szary, rdzawy lub brązowy, pokryty małymi, jasnymi punktami oraz dużymi czarnymi plamami.

Zachowanie

Większą część czasu spędza na lądzie, jedynie w okresie lęgowym przebywa w leśnych strumieniach i małych zbiornikach wodnych^[5].

Rozród

Okres godowy trwa od marca do końca maja, i odbywa się w małych, stojących zbiornikach wodnych. Samica składa około 200 jaj. Po jego zakończeniu część osobników pozostaje w wodzie.

Status

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN płaz ten od 2023 roku klasyfikowany jest jako gatunek narażony (VU, ang. Vulnerable); wcześniej, od 2004 roku uznawano go za gatunek najmniejszej troski (LC, ang. Least Concern)^[4].

Gatunek jest lokalnie bardzo liczny w dogodnym dla niego środowisku, ale jego liczebność spada^[4].

Główne zagrożenia dla gatunku to intensyfikacja rolnictwa, osuszanie, zanieczyszczenie i eutrofizacja siedlisk wodnych, a także choroby^[4].

Akwarystyka

Ze względu na atrakcyjny wygląd traszka ta jest często hodowana w terrariach, gdzie łatwo się rozmnaża^[5].

Przypisy

↑ Triturus marmoratus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Darrel R.D.R. Frost Darrel R.D.R., Triturus marmoratus (Latreille, 1800), [w:] Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.2 [online], American Museum of Natural History, New York, USA [dostęp 2024-07-26] (ang.).
↑ J.W.J.W. Arntzen J.W.J.W., A subspecies of Marbled Newt (Triturus marmoratus) in the Iberian Peninsula newly resolved from congruent nuclear and mitochondrial DNA data, „Contributions to Zoology”, 93 (3), 2024, s. 252–267, DOI: 10.1163/18759866-bja10060 (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Triturus marmoratus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b Płazy i gady 1993 ↓, s. 38.