Torfowiec zanurzony
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | mchy | ||
Klasa | torfowce | ||
Rząd | torfowce | ||
Rodzina | torfowcowate | ||
Rodzaj | torfowiec | ||
Gatunek | torfowiec zanurzony | ||
Nazwa systematyczna | |||
Sphagnum inundatum Russow Arch. Naturk. Liv- Ehst- Kurlands, Ser. 2, Biol. Naturk. 10: 390 1894[3] | |||
| |||
|
Torfowiec zanurzony (Sphagnum inundatum Russow) – gatunek mchu z rodziny torfowcowatych (Sphagnaceae).
Morfologia i anatomia
- Pokrój
- Torfowiec średniego rozmiaru (rzadko duży[4]), o pokroju zmiennym w zależności od warunków siedliskowych, tworzący luźne darnie koloru żółtawego, żółtawo brązowego, brązowawego, pomarańczowego, ciemnobrązowego lub czerwonawego; w miejscach zacienionych żółtawozielonego do zielonego[5][4].
- Główki
- Średniej wielkości[4], zaokrąglone[5].
- Pęczki
- Z 4(6) gałązkami, z których 2(3) są gałązkami odstającymi; gałązki są łukowato wygięte, ale niezakrzywione na końcach jak u torfowca ząbkowanego[5], choć niektóre ze źródeł wskazują, że podobnie jak u niego niektóre z gałązek są mocno wygięte i przypominają baranie rogi[4]. Dwie lub trzy gałązki zwisające są podobne i mniej więcej tej samej długości co gałązki odstające[4].
- Łodyżki
- Sztywne[4]. Cylinder wewnętrzny ciemnobrązowy do czarnego[4], jeśli jaśniejszy to ciemniejszy w dolnych partiach łodyżki[5][4]. Kora złożona z jednej warstwy rozdętych komórek[5]. Łodyżki gałązek mają linearnie ułożone w parach wyraźne komórki retortowe[5].
- Listki łodyżkowe
- Do 1,6 mm długości (najczęściej 1,2-1,4 mm), odstające lub zwisające, nieco wyszarpane[4], językowate, trójkątno-jajowate do trójkątno-językowatych, z zaokrąglonym i uciętym szczytem[5]. Komórki wodne mają listewki w szczytowej połowie listka, najczęściej do około jednej trzeciej długości, a pory są liczniejsze po jego stronie brzusznej[5][4].
- Listki gałązkowe
- Do 2,2 mm długości[4], jajowate, nieco wyprostowane[5], choć dolne listki mogą być nieznacznie zakrzywione, wklęsłe[4]. Komórki wodne na stronie grzbietowej prawie płaskie w przekroju poprzecznym i mają małe pory w rzędach wzdłuż ścian komisuralnych, na stronie brzusznej słabo wypukłe w przekroju poprzecznym i zazwyczaj bez porów[5][4]. Komórki chlorofilowe w przekroju poprzecznym są eliptyczne, beczułkowate, równo otwarte po obu stronach listka[5], choć czasami nieco bardziej od strony grzbietowej[4].
- Główki
- Listek gałązkowy
- Listek łodyżkowy
Ochrona
Gatunek jest objęty w Polsce ochroną od 2001 roku. W latach 2001–2004 podlegał ochronie częściowej, w latach 2004–2014 ochronie ścisłej, a od 2014 roku ponownie objęty jest ochroną częściową, na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin[6][7][8].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2014-12-07] (ang.).
- ↑ Sphagnum inundatum Russow. The World Flora Online. [dostęp 2024-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-05)]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Stebel 2017 ↓, s. 113–115.
- ↑ a b c d e f g h i j k Laine i in. 2018 ↓, s. 211–215.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 września 2001 r. w sprawie listy gatunków roślin rodzimych dziko występujących objętych ochroną gatunkową ścisłą częściową oraz zakazów właściwych dla tych gatunków i odstępstw od tych zakazów (Dz.U. z 2001 r. nr 106, poz. 1167).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną (Dz.U. z 2004 r. nr 168, poz. 1764).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).
Bibliografia
- Karolina Lubliner-Mianowska: Torfowce. Opisy i klucze do oznaczania gatunków krajowych. Wyd. 1. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1957.
- Jukka Laine, Kjell Ivar Flatberg, Pirkko Harju, Tuuli Timonen, Kari Minkkinen, Anna Laine, Eava-Stiina Tuittila, Haari Vasander: Spaghnum Mosses – The Stars of European Mires. Helsinki: University of Helsinki – Department of Forest Sciences, Sphagna Ky, 2018. ISBN 978-951-51-3143-0.
- Adam Stebel: Torfowce Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Lasy Środkowopomorskie” (Pomorze Zachodnie). Sianów: Nadleśnictwo Karnieszewice, 2017. ISBN 978-83-937066-3-1.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
- BioLib: 91464
- EoL: 925738
- EUNIS: 5864
- Flora of North America: 240000099
- GBIF: 2669060
- identyfikator iNaturalist: 169212
- ITIS: 548201
- NCBI: 231099
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): tro-35167609
- identyfikator Tropicos: 35167609
- USDA PLANTS: SPIN12
- CoL: 6YY5X