Sumak garbarski
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | |||
Rząd | mydleńcowce | ||
Rodzina | nanerczowate | ||
Rodzaj | sumak | ||
Gatunek | sumak garbarski | ||
Nazwa systematyczna | |||
Rhus coriaria L. Sp. pl. 1:265. 1753 | |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
najmniejszej troski | |||
|
Sumak garbarski (Rhus coriaria L.) – gatunek krzewu z rodziny nanerczowatych (Anacardiaceae). Występuje w krajach obszaru śródziemnomorskiego oraz w Azji Południowo-Zachodniej[4].
Morfologia
- Pokrój
- Krzew dorastający do 3 m wysokości.
- Liście
- Nieparzystopierzaste, złożone z 9-15 listków.
- Kwiaty
- Zielonawożółte, zebrane są w długą i gęstą wiechę. Okres kwitnienia czerwiec – lipiec.
- Owoc
- Owłosiony pestkowiec koloru brązowoczerwonego.
Zastosowanie
- Roślina przyprawowa. Przyprawę stanowią suszone i zmielone owoce. Używane są w kuchni kaukaskiej i azjatyckiej. Dodaje się je do tłustych potraw. Smak owoców kwaśny, niekiedy używany jako namiastka cytryny
- Liście i gałęzie zawierają do 21% garbników. Są używane w garbarstwie oraz w farbiarstwie do barwienia na czarno.
- Liści używa się do aromatyzowania niektórych gatunków tytoniu.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-25] (ang.).
- ↑ Rhus coriaria, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].
Bibliografia
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
- Bohumír. Hlava: Rośliny przyprawowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1983. ISBN 83-09-00456-7.
- GND: 4344092-7
- Britannica: plant/Sicilian-sumac
- Catalana: 0144356
Identyfikatory zewnętrzne:
- EoL: 483496
- EUNIS: 150952
- GBIF: 3190563
- identyfikator iNaturalist: 122987
- IPNI: 70477-1
- ITIS: 506465
- NCBI: 298661
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2422872
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:70477-1
- Tela Botanica: 56068
- identyfikator Tropicos: 1300831
- USDA PLANTS: RHCO14
- CoL: 4SMZF