Stanisław Tęgoborski

Stanisław Tęgoborski
Herb
Szreniawa
Rodzina

Tęgoborscy

Data urodzenia

ok. poł. XVII w.

Data śmierci

po 1715

Żona

Agata Wodzicka herbu Leliwa

Dzieci

Marianna (Aria)[1], Jan, Stefan, Jakub

Aleksander Orłowski – Atak husarii

Stanisław Tęgoborski herbu Szreniawa – rotmistrz husarii, pułkownik wojsk królewskich, uczestnik bitwy pod Chocimiem i odsieczy wiedeńskiej, starosta małogoski, członek Komisji Monetarnej.

Rodzina

Pochodził z rodziny Tęgoborskich herbu Szreniawa z Krzyżem z krakowskiego. W okolicach Jędrzejowa Tęgoborscy posiadali Ludynię[2], Imielno, Lipno i Jakubów.

Kariera

  • 11 listopada 1673 – brał udział w bitwie pod Chocimiem
  • 12 września 1683 – był uczestnikiem odsieczy wiedeńskiej
  • Poseł na sejm 1685 roku z województwa sandomierskiego[3].
  • 1685 – na mocy ustawy sejmowej uzyskał starostwo małogoskie, został wyznaczony na komisarza do spraw monetarnych, we wrześniu tego roku poślubił Agatę, córkę Jana Wawrzyńca z Granowa Wodzickiego[4] herbu Leliwa, skarbnika nurskiego i sekretarza królewskiego.
  • 1691 – odkupił od Jana Tęgoborskiego dobra Imielno.
  • Poseł na sejm 1693 roku z województwa sandomierskiego[5].
  • 1697 – Podczas sejmu elekcyjnego Stanisław Tęgoborski był przeciwny kandydaturze księcia Contiego na króla Polski. Razem z kasztelanem małogoskim Mikołajem Krasińskim i wieloma innymi posłami podpisał OZNAYMIENIE KROLA NOWO OBRANEGO, NA SEYMIE WALNYM ELEKCYI MIĘDZY WARSZAWĄ A WOLĄ DIE 27 JUNIJ ANNO 1697. Nowym królem Polski został Fryderyk August I Wettyn, który rządził Polską jako August II Mocny.

W 1704 roku jako deputat województwa krakowskiego podpisał pacta conventa Stanisława Leszczyńskiego[6].

Starostą małogoskim był w latach 1685–1715. Folwark starosty małogoskiego znajdował się w Cieślach[7]. Podczas wojny północnej, w czerwcu roku 1702 wojska szwedzkie Karola XII[8] stacjonujące w Małogoszczu zdewastowały zarówno folwark, jak i zabudowania chłopskie. Regres gospodarczy starostwa pogłębił się w roku 1709, gdyż królewszczyznę małogoską nawiedziła nie spotykana w jej historii zaraza morowa[9]. W roku 1715 starostwo małogoskie nabył Remigian Kucharski.

Kasper Niesiecki tak o nim napisał w Chocimskiej i Wiedeńskiej expedycyi znaczne męstwo swoje pokazał[10].

W Encyklopedii Orgelbranda napisano był jednym z najdzielniejszych swego czasu rycerzy, na wyprawach pod Chocimiem i Wiedniem świetnie się odznaczył[11].

Przypisy

  1. Została wydana za Stanisława Dąmbskiego herbu Godziemba, dziedzica Oksy. Ślub odbył się w dniu 12 lutego 1714 w romańskim kościele św. Mikołaja w Imielnie. Synem ich był Roch Dąmbski, pułkownik polskich wojsk koronnych (1757)
  2. Ludynia była w rękach Tęgoborskich od 1601 do 1683. Piotr Tęgoborski założył w Ludyni park i postawił okazały i oryginalny dwór. W 1644 r. rozbudował kościół w Kozłowie
  3. Robert Kołodziej, "Ostatni wolności naszej klejnot". Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014, s. 538.
  4. Jan Wawrzyniec został w 1676 r. nobilitowany i przyjęty do herbu Leliwa i przydomku "z Granowa" przez Prokopa Jana z Granowa Granowskiego, od tego czasu pisał się "z Granowa Wodzicki"
  5. Robert Kołodziej, "Ostatni wolności naszej klejnot". Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014, s. 547.
  6. Articuli pactorum conventorum Stanów tej Rzeczypospolitej i W. X. L. i państw do nich nalężących z Posłami JKM [...], s. 18.
  7. nowy dwór starosty w Cieślach wzniósł w roku 1638 Samuel Lanckoroński
  8. Karol XII nocował w Małogoszczu w dniu 29 czerwca 1702
  9. W obawie przed zarazą ludność uciekła do lasów kozłowskich i przebywała w nich około miesiąca. W rezultacie tej plagi zmarło 518 osób
  10. Por. Herbarz polski Kaspra Niesieckiego, t. 9, s. 69 -70
  11. Por. Encyklopedia Orgelbranda, t. 25, s. 254

Bibliografia

  • Kasper Niesiecki, Herbarz Polski, tom 9, Lipsk, 1842, s. 69-70
  • Hipolit Stupnicki, Herbarz polski i imionospis zasłużonych w Polsce ludzi wszystkich stanów i czasów: ułożony porządkiem alfabetycznym na podstawie herbarza Niesieckiego i manuskryptów, tom 3, Lwów, 1862, s. 140
  • E. Kosik, Starostwo niegrodowe małogoskie od XV do końca XVIII, "Studia Historyczne", R. 19, 1976, z. 4 (75), s. 514 i 523.
  • Cz. Hadamik, D. Kalina, E. Traczyński, Miasto i Gmina Małogoszcz, Kielce 2006, s.227

Zobacz też

Linki zewnętrzne

  • Oznaymienie Krola Nowo Obranego, Na Seymie Walnym Elekcyi Między Warszawą A Wolą DIE 27 JUNIJ ANNO 1697. plewako.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-20)].
  • Spis Rycerstwa Polskiego z wyprawy Wiedeńskiej 1683