Spahisi (Turcja)

Ten artykuł należy dopracować: → usunąć treści oparte na nierzetelnych źródłach lub podać w przypisach wiarygodne źródła informacji, Do weryfikacji i uźródłowienia z poważniejszym źródłem niż Michałek. Na stronie dyskusji hasła są już jak zwykle wątpliwości co do prawdziwości Michałkowych rewelacji. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. Uwaga: Aby ułatwić pracę, stosuj standardowe parametry z datą: nierzetelne=2024-07

Ten artykuł dotyczy jazdy tureckiej za czasów imperium osmańskiego. Zobacz też: francuskie oddziały w Afryce Północnej.

Spahisi (tur. Sipahi, per. سپاهی) – feudalne oddziały nieregularnej jazdy tureckiej za czasów imperium osmańskiego. Spahisi byli tureckimi odpowiednikami europejskiego rycerstwa. Zwani byli także timariotami, jako lennicy niewielkich posiadłości ziemskich zwanych "timar". Po raz pierwszy zorganizowane ok. 1326 roku. Od XVI wieku stopniowo tracili na znaczeniu, zaś w XIX wieku Mahmud II tę formację zlikwidował. Do służby wojskowej w kampaniach sułtana powoływani byli przez sandżakbejów – lokalnych namiestników, odpowiadających przed bejlerbejami.

Formacja ta tworzyła wraz z janczarami trzon tureckiej armii. Spahisi stanowili ciężką jazdę, stacjonującą na europejskich granicach sułtanatu tureckiego. Byli znakomicie wyszkoleni w działaniach bojowych i jeździe konnej, a także w walce wręcz. Żołnierce poświęcone było całe ich życie. Byli swoistą kastą wojowników, do pewnego stopnia porównywalną z europejskim rycerstwem. Spahisi byli wyposażeni w różnorodne uzbrojenie m.in.: kaftan z kolczugi lub zbroję perską typu "cztery zwierciadła", parę karwaszy, tarczę typu kałkan, łuk refleksyjny, krótką spisę, szablę, arkan, misiurkę lub szyszak perski.

Podczas wojen, naczelnicy spahisów zwali się bołukami (w radzie zasiadało ich siedmiu).

W skład Kapykułów (stałej i regularnej armii sułtana) wchodziło sześć dywizji kawalerii. Jedna z dywizji o nazwie tur. Kapıkulu Sipahileri składała się z spahisów i była elitarnym oddziałem kawalerii wysokiej rangi wchodząc zarazem w skład osobistej gwardii sułtana. W trakcie bitew stali bezpośrednio przy sułtanie^[1].

Dokładna data założenie tej dywizja nie jest znana, wiadomo że istniała już w trakcie rządów Mehmeda II i liczyła 600 kawalerzystów. Liczebność w roku 1527 roku wynosiła 1993, w 1567 wynosiła 3331 a w 1607 liczyła 7805 członków. Mimo potrojenia liczebności w XVI wieku liczebność tej dywizji była niewielka w stosunku do timariotów^[1].

• Andrzej Michałek – Wyprawy krzyżowe. Mehmed Zdobywca, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2003
• Andrzej Michałek – Wyprawy krzyżowe. Armie ludów tureckich, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2003
• Colin Imber: Imperium Osmańskie, 1300-1650. Wyd. II. Kraków: Wydawnictwo Astra, 2023. ISBN 978-83-66625-97-6.

Zobacz multimedia związane z tematem: Spahisi (Turcja)