Sosna długoigielna
Las sosny długoigielnej, niedaleko Georgetown, Karolina Południowa, USA | |||
Systematyka[1][2][3] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | nagonasienne | ||
Klasa | iglaste | ||
Rząd | sosnowce | ||
Rodzina | sosnowate | ||
Rodzaj | sosna | ||
Gatunek | sosna długoigielna | ||
Nazwa systematyczna | |||
Pinus palustris Mill. Gard. Dict., ed. 8. Pinus no. 14. 1768 | |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
Zasięg | |||
|
Sosna długoigielna (Pinus palustris Mill.) – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Pochodzi z południowych obszarów USA, występuje od wschodniego Teksasu do południowej Wirginii i północnej Florydy.
Morfologia
- Pokrój
- Korona drzewa zaokrąglona.
- Pień
- Osiąga wysokość 30–35 m i średnicę 0,7 m. W przeszłości odnotowane były okazy o wysokości 47 m i średnicy 1,2 m[5]. Kora gruba, czerwonawo-brązowa, łuskowata.
- Liście
- Ciemnozielone igły, osadzone w po trzy na krótkopędach, czasem po dwie. Często skręcone, o długości 20–45 cm.
- Szyszki
- Męskie owalne, długości 3–8 cm. Szyszki żeńskie dojrzałe są żółto-brązowe, długości 15–25 cm, szerokości 5–7 cm (otwarte do 12 cm), siedzące, rzadko na krótkiej szypułce. Łuski z małym ale ostrym kolcem skierowanym w dół. Nasiona o długości 7–9 mm, ze skrzydełkiem o długości 25–40 mm.
- Korzenie
- U młodych drzew wyrasta długi (2–3 m) korzeń główny. Dorosłe drzewa mają szeroko rozrośnięte korzenie boczne.
Biologia i ekologia
Sosna długoigielna osiąga pełne rozmiary w wieku 100–150 lat, dożywa 300 lat. Szyszki męskie pojawiają się w lipcu, żeńskie w sierpniu, do zapylenia dochodzi na wiosnę następnego roku. Szyszki nasienne dojrzewają w ok. 20 miesięcy od zapylenia, uwalniają nasiona i krótko potem opadają. Igły pozostają na drzewie przez 2 lata.
Występuje na wysokościach 0–700 m n.p.m. Rośnie przeważnie na glebach piaszczystych, czasem, np. w północnej Alabamie, na gliniastych.
Systematyka
Synonim: Pinus australis F. Michaux.[5]
Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus[6]:
- podrodzaj Pinus
- sekcja Trifoliae
- podsekcja Australes
- gatunek P. palustris
- podsekcja Australes
- sekcja Trifoliae
Zagrożenia
Międzynarodowa organizacja IUCN umieściła ten gatunek w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych i przyznała mu kategorię zagrożenia VU (vulnerable), czyli jest narażony na wyginięcie[4]. Zagrożeniem dla tego gatunku jest wycinka lasu, pożary i zastępowanie łatwiejszymi w uprawie gatunkami drzew. Obszary, na których rosła niegdyś sosna długoigielna zajęte zostały w dużej mierze przez plantacje Pinus taeda i P. elliottii.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
- ↑ M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
- ↑ a b A.A. Farjon A.A., Pinus palustris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2009-10-27] (ang.).
- ↑ a b R. Kral. Pinus palustris. „Flora of North America North of Mexico”. Vol. 2, 1993. Flora of North America Editorial Committee (red.). Oxford University Press. [dostęp 2009-10-27]. (ang.).
- ↑ Christopher J. Earle: Pinus. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2009-10-27]. (ang.).
- GND: 1041856717
- Britannica: plant/longleaf-pine
- EoL: 323452
- Flora of China: 200005348
- Flora of North America: 200005348
- GBIF: 5285816
- identyfikator iNaturalist: 81901
- IPNI: 263186-1
- ITIS: 18038
- NCBI: 46836
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2562456
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:263186-1
- identyfikator Tropicos: 24900204
- USDA PLANTS: PIPA2
- CoL: 4J2DX