Rupia (roślina)

Rupia

Rupia morska i Ruppia cirrhosa
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	żabieńcowce
Rodzina	rupiowate
Rodzaj	rupia
Nazwa systematyczna
Ruppia L. Sp. Pl. 127. 1 Mai 1753
Typ nomenklatoryczny
Ruppia maritima L.)[3]
Synonimy
Bucafer Adans. Buccaferrea P.Micheli ex Petagna Dzieduszyckia Rehmann[4]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Rupia (Ruppia L.) – jedyny rodzaj roślin z rodziny rupiowatych (Ruppiaceae). Obejmuje 8^[5]–11^[6] gatunków. Występują one na całym świecie^[4], przy czym jedynym przedstawicielem rodzaju we florze Polski jest rupia morska R. maritima^[7]. Są to rośliny wodne rosnące w wodach zasolonych^[5].

Nazwa rodzajowa i rodziny utworzona została od nazwiska niemieckiego botanika – Heinricha Bernharda Ruppa (1688–1719)^[5].

Przedstawiciele rodzaju rupia występują na wszystkich kontynentach. Jedynymi regionami niezasiedlonymi przez te rośliny są wyspy środkowego Atlantyku, Mongolia, Papua-Nowa Gwinea, wyspy południowo-środkowego Pacyfiku i Antarktyda kontynentalna^[4].

Pokrój

Rośliny zielne, monopodialne^[2], z kłączem smukłym, zwykle rozgałęzionym. Pędy walcowate, zwężające się, wydłużone lub krótkie^[8]. Korzenie nieliczne, włókniste^[5].

Liście

Ulistnienie naprzemianległe, skrętoległe, ale często liście osadzone niemal naprzeciwlegle^[5]. Liście siedzące, wstęgowate, z pojedynczą ale wyraźną wiązką przewodzącą^[2], całobrzegie w dolnej części, drobnoząbkowane w górnej. Przylistki przylegające do nasady liścia i pochwy liściowej. Pochwy liściowe krótko uszkowate, pozbawione języczka^[8][5].

Kwiaty

Obupłciowe, małe, pozbawione okwiatu, zebrane w kilkukwiatowe kłosy wyrastające na szypułach. Pręciki dwa z siedzącymi główkami. Słupki cztery lub więcej, wolne, jednozalążkowe, siedzące. Znamiona słupków siedzące^[8].

Owoce

Niesymetryczne pestkowce. Nasiona pozbawione bielma^[8].

Rośliny wieloletnie lub jednoroczne, zasiedlające słonawe, brachiczne lub bardzo słone wody^[8], rzadziej słodkie^[5].

Kwiaty są zarówno zapylane pod powierzchnią wody jak i za pośrednictwem wiatru. Ziarna pyłku mają kształt litery V i splatają się w łańcuszki^[9].

Systematyka według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rupia Ruppia to jedyny rodzaj z rodziny rupiowatych Ruppiaceae w obrębie rzędu żabieńcowców Alismatales należących do kladu jednoliściennych. W obrębie rzędu stanowią grupę siostrzaną dla bałwanicowatych Cymodoceaceae, przy czym odrębność obu taksonów w randze rodziny bywa kwestionowana^[2].

Pozycja filogenetyczna rodziny w obrębie rzędu^[2]:

Wykaz gatunków^[6]

• Ruppia bicarpa Yu Ito & Muasya
• Ruppia brevipedunculata Shuo Yu & Hartog
• Ruppia cirrhosa (Petagna) Grande
• Ruppia didyma Sw. ex Wikstr.
• Ruppia drepanensis Tineo
• Ruppia filifolia (Phil.) Skottsb.
• Ruppia maritima L. – rupia morska
• Ruppia megacarpa R.Mason
• Ruppia polycarpa R.Mason
• Ruppia sinensis Shuo Yu & Hartog
• Ruppia tuberosa J.S.Davis & Toml.

Z wyjątkiem Ruppia didyma i Ruppia drepanensis wszystkie gatunki rupii są ujęte w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych ze statusem LC (mniejszej troski)^[10].