Rubieżewicze
Kościół św. Józefa | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Obwód | |||
Rejon | |||
Sielsowiet | |||
Populacja (2009) • liczba ludności |
| ||
Nr kierunkowy | +375 177 | ||
Kod pocztowy | 222142 | ||
Tablice rejestracyjne | 5 | ||
Położenie na mapie obwodu mińskiego | |||
Położenie na mapie Białorusi | |||
53°41′N 26°52′E/53,683333 26,866667 | |||
|
Rubieżewicze (biał. Рубяжэвічы, Rubiażewiczy) – agromiasteczko w rejonie stołpeckim, w obwodzie mińskim na Białorusi, leżąca pomiędzy rzekami Suła i Przekul. Centrum administracyjne rubieżewickiego sielsowietu. Siedziba parafii prawosławnej (pw. św. Mikołaja Cudotwórcy)[2] i rzymskokatolickiej (pw. św. Józefa).
Historia
Miasto magnackie hrabstwa kojdanowskiego położone było w końcu XVIII wieku w powiecie mińskim województwa mińskiego[3].
Wiosną 1906 roku rosyjska policja wykryła w majątku Rubieżewicze tajną polską szkołę. Nauczyciele otrzymali kary[4]. Od 1919 Rubieżewicze znajdowały się pod polską administracją, a w latach 1921–1945 leżały na terytorium II Rzeczypospolitej w pobliżu granicy z Białoruską SRR, były miasteczkiem i siedzibą wiejskiej gminy Rubieżewicze.
W dwudziestoleciu międzywojennym leżały w w województwie nowogródzkim, w powiecie stołpeckim[a][5]. W 1921 miejscowość liczyła 1509 mieszkańców, zamieszkałych w 240 budynkach, w tym 1115 Polaków, 261 Żydów, 130 Białorusinów i 3 osoby innej narodowości[b]. 903 mieszkańców było wyznania mojżeszowego, 498 rzymskokatolickiego i 108 prawosławnego[5].
Od 1 grudnia 1941 do 8 czerwca 1942 istniało tam getto, w którym uwięziono ok. 1,7 tys. osób, także z miejscowości Naliboki. W listopadzie 1942 rozstrzelano ok. 1000 osób. Obecnie w miejscu egzekucji, pod miastem, przy drodze do Dzierżyńska, znajduje się tablica upamiętniająca to wydarzenie[6].
Po II wojnie światowej w granicach Związku Sowieckiego. Od 1991 w niepodległej Białorusi.
Zabytki
- Kościół św. Józefa, parafialny
- Cmentarz żydowski
- Drewniany młyn wodny nad Sułą – obecnie w ruinie
Zabytki zniszczone
- Cerkiew cmentarna
- Cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy
- Kościół św. Antoniego z Padwy - drewniany, zniszczony w 1972
- Synagoga
Inne obiekty
- Cerkiew prawosławna pw. św. Mikołaja Cudotwórcy z 2000 r., parafialna[2]
Rubieżewicze w kulturze
Miejscowość pojawia się na kartach powieści Sergiusza Piaseckiego Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy[7].
Uwagi
Przypisy
- ↑ Liczby ludności miejscowości obwodu mińskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
- ↑ a b Приход храма Святителя Николая Чудотворца д. Рубежевичи. molod-eparchy.by. [dostęp 2021-03-12]. (ros.).
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 100.
- ↑ Życie społeczno-kulturalne. Oświata. W: Między nadzieją…. s. 34.
- ↑ a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej – Tom VII – Województwo Nowogródzkie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1923.
- ↑ Gmina żydowska przed 1939. Żydowski Instytut Historyczny, 2001-02-17. [dostęp 2009-12-31].
- ↑ Sergiusz Piasecki: Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy. Dziekanów Leśny: LTW, 2020, s. 186. ISBN 978-83-7565-297-0.
Bibliografia
- Dariusz Tarasiuk: Między nadzieją a niepokojem. Działalność społeczno-kulturalna i polityczna Polaków na wschodniej Białorusi w latach 1905–1918. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007, s. 211. ISBN 978-83-227-2629-7.
Linki zewnętrzne
- Miasteczko Rubieżewicze. radzima.org. [dostęp 2009-12-31]. (biał. • ang. • pol. • ros.).
- Rubieżewicze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 877 .