Poręba Dzierżna
wieś | |||
Poręba Dzierżna po spacyfikowaniu przez Niemców | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | olkuski | ||
Gmina | Wolbrom | ||
Liczba ludności (2022) | 446[2] | ||
Strefa numeracyjna | 32 | ||
Kod pocztowy | 32-340[3] | ||
Tablice rejestracyjne | KOL | ||
SIMC | 0224573 | ||
Położenie na mapie gminy Wolbrom | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |||
Położenie na mapie powiatu olkuskiego | |||
50°25′47″N 19°47′14″E/50,429722 19,787222[1] | |||
|
Poręba Dzierżna – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Wolbrom.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego.
Części wsi
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0224580 | Brzezina | część wsi |
0224596 | Druga Kolonia | część wsi |
0224604 | Dworskie | część wsi |
0224610 | Kąty | część wsi |
0224627 | Pierwsza Kolonia | część wsi |
0224633 | Sadziska | część wsi |
0224640 | Studniska | część wsi |
0224656 | Szpital | część wsi |
0224662 | Warszawa | część wsi |
0224679 | Zielona | część wsi |
0224685 | Żabiniec | część wsi |
Pacyfikacja wsi Poręba Dzierżna
7 sierpnia 1944 roku około godziny 9 na drodze z Poręby Dzierżnej do Udorza, partyzanci Armii Ludowej urządzili zasadzkę na hitlerowców. W potyczce zginęło czterech (niektóre źródła mówią o dwóch) niemieckich żołnierzy. W odwecie około godziny 13 oddziały niemieckie otoczyły wieś, przeszukały gospodarstwa, wyprowadzając z nich 40 mężczyzn, których zaprowadzono na plac Jana Laskowskiego, ustawiono pod ścianą jednej ze stodół i rozstrzelano, podpalając następnie stodołę. Od kul zginęło 39 Polaków, jednemu udało się zbiec z miejsca egzekucji (według niektórych relacji zbiegło kilku i ukryli się w łanach zboża lub u mieszkańców sąsiedniej wsi Chlina[6]). Niemcy spalili też 2/3 zabudowań we wsi. W miejscu tragedii ustawiono pamiątkowy obelisk. Ofiary spoczywają w zbiorowej mogile na miejscowym cmentarzu parafialnym. Dla upamiętnienia martyrologii, wieś została odznaczona w 1983 roku orderem Krzyża Grunwaldu III Klasy.
Zabytki
Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[7]:
- Kościół pw. św. Marcina, dzwonnica, otoczenie oraz drzewostan. Obiekt leży na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej[8].
- Dwór wraz z otaczającym parkiem oraz warzywnik, sad, stawy rybne i część leśna.
Przyroda
W okolicach wsi bierze początek Porębianka, dopływ Udorki.
Religia
Kościół jest siedzibą parafii pw. św. Marcina, należącej do dekanatu wolbromskiego – św. Katarzyny, diecezji sosnowieckiej.
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 108622
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 955 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ SupremoS. Sp. SupremoS., Wolbrom - Rocznica tragedii w Porębie Dzierżnej [online], www.wolbrom.pl [dostęp 2018-09-01] .
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 .
- ↑ Kościół pw. św. Marcina w Porębie Dzierżnej. [w:] Szlak Architektury Drewnianej [on-line]. Małopolska Organizacja Turystyczna. [dostęp 2012-10-01].
- p
- d
- e
Miasto | |
---|---|
Wsie |
|
Kolonie |
|
Osady |
|
Integralne cz. miejscowości |
|