Patison
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | |||
Rząd | dyniowce | ||
Rodzina | dyniowate | ||
Rodzaj | dynia | ||
Gatunek | dynia zwyczajna | ||
Odmiana | Patison | ||
Nazwa systematyczna | |||
Cucurbita pepo var. patisoniana Greb | |||
| |||
|
Patison (Cucurbita pepo var. patisoniana) – odmiana dyni zwyczajnej należąca do rodziny dyniowatych. Roślina jednoroczna, pochodzi z Ameryki Północnej, do Europy sprowadzona została przez Hiszpanów.
Morfologia
- Pokrój
- Krzaczasty.
- Owoce
- Białe, zielonawe, zielone, bywają także granatowo-fiołkowe, prawie czarne. Mają pofałdowane faliście brzegi. Wielkość od 10 do ponad 20 cm średnicy. Są jadalne.
Zmienność
Wybrane odmiany uprawne:
- 'Disco'
- 'Gagat'
- 'Polo F1 Eden'
- 'KELMO'
Zastosowanie
- Roślina uprawna : Uprawiany jako warzywo już przez Indian z Jukatanu i Azteków. Obecnie cieszy się popularnością w zachodniej i południowej Europie i w Rosji. Również w Polsce zdobywa popularność. Uprawia się go z nasion, owoce zbiera się po 5 tygodniach od wysiewu. Owocuje aż do pierwszych przymrozków. Jest łatwy w uprawie i odporny na choroby i szkodniki.
- Sztuka kulinarna : Owoce są lekkostrawne, dietetyczne, o delikatnym smaku. Zawierają witaminę C, nieco witamin B1, B2, PP, wapń, fosfor, żelazo, magnez, karoten i pewne ilości węglowodanów. Młode mają delikatną skórkę, której nie trzeba obierać, starsze wymagają obierania. Można je dodawać do gulaszu mięsnego, oraz spożywać smażone i faszerowane. Często spotykane są patisony w postaci konserwowej, są smaczne i dobrze gaszą pragnienie. Młode patisony o długości 4–6 cm używane są do przygotowywania surówek z dodatkiem soku cytrynowego, oliwy i czosnku[3].
- Istnieją odmiany o szczególnie pięknych owocach, uprawiane jako rośliny ozdobne, tzw. dynie ozdobne.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-03] (ang.).
- ↑ Patison, przysmak i ozdoba. [dostęp 2007-11-20].
Bibliografia
- Gapiński M. (red.), Warzywa mało znane i zapomniane, PWRiL, Poznań 1993.
- Szweykowscy A. i J. (red.), Słownik botaniczny, Wiedza Powszechna, Warszawa 1993.
- Anna Czerni, Warzywa rzadko spotykane, Wydawnictwo „Watra”, Warszawa 1986