Pargalı İbrahim Pasza
| Pargalı İbrahim Pasza, Frenk İbrahim Pasza, Makbul İbrahim Pasza, Maktul İbrahim Pasza | |
| Pargalı İbrahim Paşa | |
 Pargali Ibrahim Pasza | |
| Wielki wezyr Imperium Osmańskiego | |
| Data i miejsce urodzenia | 1493 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 15 marca 1536 |
| Żona | Hatice Sultan lub Muhsine Hatun |
Pargali Ibrahim Pasza[a] (tur. Pargalı İbrahim Paşa; ur. 1493 w Pardze[1], Republika Wenecka, zm. 15 marca 1536 w Stambule) – osmański polityk i dowódca wojskowy, wielki wezyr w latach 1523–1536. Przyjaciel i prawdopodobnie szwagier Sulejmana I Wspaniałego.
Życiorys
Pochodził z rodziny greckich chrześcijan – rybaków z Pargi[1]. W 1523 r. sułtan Sulejman I Wspaniały, którego był najbliższym przyjacielem, powierzył mu urząd wielkiego wezyra sprawowany przez następne trzynaście lat. Brał udział w bitwie pod Mohaczem 29 sierpnia 1526 r., dowodził oblężeniem Wiednia w 1529 r., a w latach 1532–1534 walczył z powodzeniem jako naczelny wódz w I wojnie turecko-perskiej. Wielki wezyr był człowiekiem świetnie wykształconym, zarówno w zakresie strategii wojennej, jak i dyplomacji (znał 8 języków). Wenecjanie nazywali go "Wspaniałym". Pasza patronował także sztuce. Zgromadził dużą kolekcję obrazów i rzeźb. Do dziś w jego dawnym pałacu znajduje się muzeum malarstwa.
Około 1520 roku Ibrahim podarował padyszachowi niewolnicę Roksolanę (późniejszą sułtankę Hürrem). W wyniku jej intryg został oskarżony o spisek i stracony z polecenia sułtana, to zdarzenie jest wskazywane jako jeden z momentów wyznaczających początek sułtanatu kobiet.
Życie prywatne
Ibrahim poślubił sułtankę Hatice, siostrę sułtana Sulejmana I Wspaniałego, co uczyniło go członkiem (damat) dynastii. Część historyków twierdzi jednak, że jego żoną była Muhsine Hatun, wnuczka Mihaloğlu İskendera Pasza, który był wezyrem w czasach rządów sułtana Bajazyda II (dziada Sulejmana Wspaniałego)[2].
W kulturze
- Ibrahim Pasza jest jedną z ważniejszych postaci tureckiego serialu Wspaniałe stulecie. W jego rolę wcielił się Okan Yalabık.
- Postać wielkiego wezyra jest również jedną z ważniejszych postaci drugoplanowych w książce fińskiego pisarza Mika Waltariego, Mikael Hakim.
Zobacz też
Uwagi
- ↑ Znany także jako Frenk İbrahim Pasza, Makbul İbrahim Pasza, Maktul İbrahim Pasza.
Przypisy
- ↑ a b M. Kiel, Yenice Vardar (Vardar Yenicesi-Giannitsa) A forgotten Turkish cultural centre in Macedonia of the 15th and 16th century, w:Studia Byzantina et Neohellenica Neerlandica, E.J.Brill, Leiden, 1972. ISBN 978-90-04-03552-2, s. 312.
- ↑ E. Turan, The Marriage of Ibrahim Pasha (ca. 1495-1536). The rise of Sultan Suleyman’s favorite to the grand vizierate and the politics of the elites in the early sixteenth-century Ottoman Empire, Turcica 41, 2009.
Bibliografia
- Gönül Pultar (ed.), Imagined Identities: Identity Formation in the Age of Globalization, Syracuse University Press 2013, s. 346, ISBN 978-0-8156-3342-6.
Kontrola autorytatywna (osoba):
- Britannica: biography/Ibrahim-Pasa-Ottoman-vizier-circa-1493-1536
- NE.se: ibrahim-pasha-(d-1536-osmansk-statsman)
