Otmęt

Otmęt
część Krapkowic
Ilustracja
Byłe Śląskie Zakłady Przemysłu Skórzanego „Otmęt” (2006)
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

krapkowicki

Gmina

Krapkowice

Miasto

Krapkowice

W granicach Krapkowic

1962

SIMC

0965690

Położenie na mapie Krapkowic
Mapa konturowa Krapkowic, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Otmęt”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Otmęt”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Otmęt”
Położenie na mapie powiatu krapkowickiego
Mapa konturowa powiatu krapkowickiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Otmęt”
Położenie na mapie gminy Krapkowice
Mapa konturowa gminy Krapkowice, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Otmęt”
Ziemia50°28′58″N 17°58′33″E/50,482778 17,975833
Multimedia w Wikimedia Commons

Otmęt (do 1946 Odmęt; niem. Ottmuth[1], czes. Otmút) – dzielnica Krapkowic, do 1954 wieś, w latach 1945–1954 siedziba gminy Otmęt.

Do historii miejscowości weszło uruchomienie w 1931 zakładów Baťa.

Opis

W Otmęcie swoje siedziby mają m.in. krapkowicki Urząd Miasta, Starostwo Powiatowe oraz Straż Pożarna. Znajdują się tu również dwa kościoły: zabytkowy pw. Wniebowzięcia NMP oraz współczesny pw. Ducha Świętego.

Nazwa

Nazwa miejscowości pochodzi od polskiego słowa odmęt oznaczającego głęboką, wzburzoną wodę. Polską nazwę Otmęt oraz niemiecką Ottmuth wymienia w 1896 śląski pisarz Konstanty Damrot w książce o nazewnictwie miejscowym na Śląsku[2]. Damrot w swojej książce wymienia również starsze nazwy z łacińskich dokumentów z 1425 – Othmuch i z 1450 – Othmenth.

Słownik geograficzny Królestwa Polskiego (1880–1902) podaje polską nazwę Odmęt (i niemiecką Ottmuth)[3].

Historia

W II połowie XIII wieku Poltek z Szybowic, ówczesny właściciel Otmętu, przekazał miejscowość klasztorowi cystersów w Jemielnicy. Po śmierci Poltka ok. 1299, jego synowie Jaksa i Teodoryk odzyskali dobra[4].

W 1910 roku 990 mieszkańców mówiło w języku polskim, natomiast 154 osoby posługiwały się językiem niemieckim. W wyborach komunalnych w listopadzie 1919 roku 53 głosy oddano na kandydatów z list polskich, którzy zdobyli łącznie 2 z 9 mandatów. Podczas plebiscytu w 1921 roku uprawnionych do głosowania było 777 mieszkańców (w tym 157 emigrantów). Za Polską głosowały 93 osoby, za Niemcami 655 osób. W Otmęcie toczyły się walki w ramach III powstania śląskiego. 15 maja miejscowość została zajęta przez polskie wojsko, które jednak 2 dni później rozkazem dowództwa zostało zmuszone do wycofania. Otmęt stanowił zaplecze pod rozpoczynający się 21 maja atak w kierunku Góry św. Anny. Na początku czerwca do miejscowości wkroczyły wojska alianckie, które stworzyły strefę buforową między walczącymi stronami[5].

W 1945-1954 Otmęt był siedzibą gminy Otmęt, zniesionej podczas reformy administracji i utworzono gromadę Otmęt, zanim ta zaczęła funkcjonować zniesiono ją zmieniając na osiedle, które włączono do Krapkowic 1.01.1962 r.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[6]:

  • kościół par. pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, zbudowany prawdopodobnie przez zakon templariuszy[7], najstarsza wzmianka o nim pochodzi z 1223 r. – z początków XIII wieku, przebudowany w kolejnych wiekach: XIV w., XVIII w., i znacznie rozbudowany w latach 1912–1914
  • ruiny zamku rycerskiego nad Odrą, zbudowanego prawdopodobnie w XIV wieku, XVI/XVII w., gruntownie przebudowanego w XVIII wieku, w ruinie od połowy XIX wieku, wedle legendy zbudowany przez templariuszy; wieża zamku w 1723 r. przyłączona została do kościoła i zachowała się do dnia dzisiejszego.
  • park, z XIX w.

inne zabytki:

  • mury kościelne, XVI-wieczne, ze strzelnicami i śladami pomostów.

Znani otmętowianie

Galeria

  • Ulica
    Ulica
  • Ulica
    Ulica
  • Wieża
    Wieża

Zobacz też

Przypisy

  1. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  2. Konstanty Damrot, „Die älteren Ortsnamen Schlesiens, ihre Entstehung und Bedeutung: mit einem Anhange über die schlesisch-polnischen Personennamen: Beiträge zur schlesischen Geschichte und Volkskunde”, Verlag von Felix Kasprzyk Beuthen 1896.
  3. Otmęt – Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, T. VII, s. 379.
  4. Ryszard Kasza: Ulicami Prudnika z historią i fotografią w tle. Przemysław Birna, Franciszek Dendewicz, Piotr Kulczyk. Prudnik: Powiat Prudnicki, 2020, s. 864. ISBN 978-83-954314-5-6.
  5. Encyklopedia powstań śląskich, Opole: Instytut Śląski w Opolu, 1982 .
  6. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024, s. 50 .
  7. Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. VII. Warszawa: 1880–1902, s. 379.

Linki zewnętrzne

Zobacz multimedia związane z tematem: Otmęt
  • Otmęt, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 379 .
  • Parafia pw. Wniebowzięcia NMP w Krapkowicach-Otmęcie. [dostęp 2019-04-04].
  • Parafia pw. Ducha Świętego w Krapkowicach-Otmęcie. [dostęp 2019-04-04].
  • Klub Sportowy Otmęŧ Krapkowice. [dostęp 2019-04-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-26)].
  • Otmice, [w:] Archiwum wycinków prasowych, Instytut Śląski [dostęp 2021-01-25] .
  • p
  • d
  • e
Powiat strzelecki (1945–1975)
Przynależność wojewódzka
  • woj. śląskie (1945–1950)
  • woj. opolskie (1950–1975)
Miasta (1945–1975)
Osiedla (1954–1972)
Gminy wiejskie
(1945–1954 i 1973–1975)
  • Błotnica Strzelecka (Błotnica) (do 1954)
  • Gogolin I (do 1954)
  • Gogolin II (do 1954)
  • Góra Św. Anny (do 1954)
  • Izbicko
  • Jemielnica (Imielnica)
  • Kielcza (do 1954)
  • Kolonowskie (od 1950)
  • Leśnica (od 1973)
  • Otmęt (Odmęt) (do 1954)
  • Rozmierka
  • Staniszcze Wielkie (do 1950)
  • Strzelce Opolskie (od 1973)
  • Szymiszów (do 1954)
  • Ujazd (od 1973)
  • Zawadzkie (do 1954)
  • Zawadzkie (od 1973)
  • Zdzieszowice (do 1954)
  • Zimna Wódka (do 1954)
Gromady (1954–1972)
  • Błotnica Strzelecka (1954–1972)
  • Dziewkowice (1954–1961)
  • Gogolin (1954–1955 )
  • Góra św. Anny (1954–1972)
  • Izbicko (1954–1972)
  • Jasiona (1954–1955 )
  • Jemielnica (1954–1972)
  • Kadłub (1954–1972)
  • Kalinów (1954–1959)
  • Kamień Śląski (1954–1955 )
  • Kielcza (1954–1968)
  • Kolonowskie (1954–1955)
  • Krępna (1954–1955 )
  • Krośnica (1954–1959)
  • Krupski Młyn (1954–1955 ())
  • Ligota Dolna (1954–1959)
  • Malnie (1954–1955 )
  • Niwki (1959–1972)
  • Otmęt (1954)
  • Pietrówka (1954–1968)
  • Rozmierz (1954–1972)
  • Rożniątów (1954–1959)
  • Sieroniowice (1954–1959)
  • Staniszcze Małe (1957–6?)
  • Staniszcze Wielkie (1954–1957)
  • Staniszcze Wielkie (196?–1972)
  • Strzelce Opolskie (1961–1972)
  • Szymiszów (1959–1961)
  • Zalesie Śląskie (1954–1972)
  • Zawadzkie (1954)
  • Zawadzkie (1969–1972)
  • Zdzieszowice (1954–1955 ())
  • Zimna Wódka (1954–1972)
  • Żędowice (1954–1968)
  • p
  • d
  • e
Powiat krapkowicki (1956–1975)
Przynależność wojewódzka
  • woj. opolskie
Miasta (1956–75)
Osiedla (1956–72)
Gromady (1956–72)
  • Brożec ( 1956–61)
  • Dobra ( 1956–72)
  • Gogolin ( 1956–72)
  • Jasiona ( 1956–72)
  • Kamień Śląski ( 1956–72)
  • Komorniki ( 1956–59)
  • Kórnica ( 1956–72)
  • Krępna ( 1956–72)
  • Malnie ( 1956–72)
  • Racławiczki ( 1956–59)
  • Rogów Opolski (← 1956–72)
  • Rozkochów ( 1956–61)
  • Strzeleczki ( 1956–72)
  • Walce ( 1956–72)
  • Zdzieszowice(1956)
  • Zielina ( 1956–72)
  • Żużela (← 1956–72)
  • Żywocice (← 1956–72)
Gminy wiejskie (1973–75)
  • Gogolin
  • Krapkowice
  • Strzeleczki
  • Walce
  • Zdzieszowice
  • p
  • d
  • e
Części miasta wg TERYT
  • Błonie
  • Otmęt
  • Śluza

Herb Krapkowic