Ofikalcyt

Brekcja serpentynitowa. Zdjęcie przedstawia kolumnę wykonaną z verde qntique w Hagia Sofia (gr. Ἁγία Σοφία Hagia Sophia, tur. Ayasofya) – kościół w Stambule (dawny Konstantynopol).

Ofikalcyt – skały serpentynowo-węglanowe o charakterystycznych cechach teksturalnych i mineralnych. Nazwa pochodzi od greckiego ophis = wąż oraz od nazwy minerały kalcytu. Posiada 3 znaczenia:

  • skała metamorficzna, marmur zawierający warstewki, gniazda lub żyłki serpentynów;
  • bryłowy serpentynit pocięty licznymi nieregularnymi żyłami kalcytu lub dolomitu oraz innych rzadszych minerałów węglanowych jak magnezyt i ankeryt z dodatkowymi wtrąceniami hematytu;
  • skała osadowa (psefitowa) utworzona z gruzu serpentynitowo-gabrowego spojonego kalcytem. Skała podobna do brekcji. Często poprzerastana kwarcem oraz hematytem.

Wszystkie rodzaje ofikalcytów bez względu na genezę mogą mieć ciemnozieloną, szarozieloną, czerwonawą lub filletowo-szarą barwę. Wszystkie odznaczają się bezładną teksturą oraz bryłowo-żyłową strukturą.

Występowanie

Znane są głównie z Włoch skąd są pozyskiwane i sprzedawane jako tzw. Onyks z Châtillon, z Alp i Apeninów. Występują w USA w stanie Montana oraz w Wielkiej Brytanii (Lizard w Kornwalii). W Polsce podobne skały można spotkać np. w Rędzinach na Dolnym Śląsku.

Marmur dolomitowy z żyłkami serpentynitu.

Zastosowanie

Stanowią wysoko ceniony materiał dekoracyjny. Znane z czasów starożytnych jako verde antique. Szczególnie cenione są odmiany pochodzące z Châtillon w dolinie Aosta we Włoszech ofikalcyt zwany Onyksem z Châtillon.

Bibliografia

  • Żaba J., Ilustrowana encyklopedia skał i minerałów, Wyd. Videograf II, Chorzów 2006, ISBN 978-83-7183-385-7