Obelga
| Ten artykuł od 2008-06 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu. |
Obelga, inwektywa − obraza słowna wyrażona mową lub pismem, przez przypisanie danej osobie cech negatywnych. Najczęściej wykorzystuje się wyrazy nacechowane emocjonalnie. Gramatycznie najczęściej rzeczownik lub przymiotnik. To samo określenie może być negatywne w opinii obrażającego, a w opinii obrażanego wprost przeciwnie, może być np. powodem do dumy. W przypadku określeń neutralnych, rozstrzygnięcie następuje na płaszczyźnie kontekstu użytego określenia.
Cel obelgi
- pogarda
- zwiększenie lub potwierdzenie poczucia własnej wartości lub władzy (niekoniecznie nad osobą obrażaną)
- odreagowanie stresu powstałego np. w wyniku niepowodzeń
- zemsta
- kara - np. za złe wykonanie zadania w pracy
- zastraszanie - zapowiedź dalszej eskalacji agresji słownej lub przejścia do ewentualnej agresji fizycznej
- odstraszanie - by zniechęcić osobę trzecią do nadmiernego, bądź niepożądanego zainteresowania się autorem obelgi (osoba prymitywna)
Rodzaje obelg
Obelga może być wyrażona na różne sposoby:
- nazwanie kogoś wyrazem uznanym za wulgarny:
- przyrównanie do osoby postrzeganej negatywnie w danym środowisku (patrz np. Prawo Godwina);
- ze względu na narodowość, pochodzenie geograficzne, społeczne itp. − np. Cygan, Murzyn, krakus, poznaniak, warszawiak, hrabia, legionista, wieśniak, pedał;
- ze względu na negatywne cechy wykonywanego zawodu − np. prostytutka, śmieciarz;
- ze względu na negatywne cechy charakteru − np. łajdak, wandal;
- przyrównanie do osoby chorej lub niedorozwiniętej:
- przydanie cech zwierzęcia:
- papuga − świadome naśladownictwo;
- małpa − nieświadome naśladownictwo;
- osioł − upór;
- słoń − otyłość, niezgrabność ruchów;
- świnia − świństwo, otyłość, ohydztwo, samolubstwo
- przyrównanie do cech przedmiotu lub substancji:
- beton − niezmienność poglądów, brak podatności na argumenty;
- galareta − zewnętrzne oznaki strachu;
- kołek − prostactwo.
Zobacz też
- godność, honor
- zarzut
- Prawo Godwina
Kontrola autorytatywna (środek retoryczny):
- БРЭ: 2007320