Mat szkolny

Nie mylić z: mat szewski.
W tym artykule użyto notacji algebraicznej w celu opisania szachowych posunięć.
abcdefgh
8
a8 – Czarna wieża
b8 – Czarny skoczek
c8 – Czarny goniec
e8 – Czarny król
f8 – Czarny goniec
g8 – Czarny skoczek
h8 – Czarna wieża
a7 – Czarny pionek
b7 – Czarny pionek
c7 – Czarny pionek
d7 – Czarny pionek
f7 – Czarny pionek
g7 – Czarny pionek
h7 – Czarny pionek
e5 – Czarny pionek
g4 – Biały pionek
h4 – Czarny hetman
f3 – Biały pionek
a2 – Biały pionek
b2 – Biały pionek
c2 – Biały pionek
d2 – Biały pionek
e2 – Biały pionek
h2 – Biały pionek
a1 – Biała wieża
b1 – Biały skoczek
c1 – Biały goniec
d1 – Biały hetman
e1 – Biały król
f1 – Biały goniec
g1 – Biały skoczek
h1 – Biała wieża
8
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Mat szkolny

Mat szkolny (także mat głupców, kalka z ang. fool's mate) – najszybsze, bo już w drugim posunięciu (czarnych), możliwe w rozgrywce szachowej zakończenie partii matem. Aby do niego doszło, białe muszą odsłonić własnego króla, przesuwając swoje piony f i g do przodu, na przykład:

  1. g4 e5
  2. f3?? Hh4#

Mata tego w praktyce turniejowej w zasadzie nie spotyka się, gdyż doświadczony gracz bez trudu go uniknie, wybierając inny sposób rozpoczęcia partii. Podobny mat wystąpił jednak w partii Mansfield–Trinks podczas otwartych mistrzostw Stanów Zjednoczonych w roku 1959[1].

  1. e4 f5?
  2. Sc3 g5??
  3. Hh5#

Przypisy

  1. ↑ Walter Thomas Mayfield vs William Robert Trinks (1959) [online], www.chessgames.com [dostęp 2021-03-14] .

Bibliografia

  • Władysław Litmanowicz, Jerzy Giżycki: Szachy od A do Z, tom II, Warszawa 1987, s. 1192.
  • Awerbach, Bejlin: Wyprawa do krainy szachów. Wrocławskie Zakłady Graficzne, 1980, s. 128.