Lucjan Lipiński

Ten artykuł od 2023-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Lucjan Lipiński (ur. 1840 we Lwowie, zm. 1922 w Krakowie) – doktor praw, notariusz, budowniczy sądeckiej "Sokolni" i nowego ratusza, współzałożyciel i pierwszy prezes gniazda Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Nowym Sączu, burmistrz Nowego Sącza w latach 1894 – 1899.

Lucjan Lipiński urodził się w 1840 r. we Lwowie w rodzinie Mikołaja, profesora filozofii Uniwersytetu Lwowskiego i Ludwiki z Tarsińskich, wywodzącej się ze Starego Sącza.

Lucjan Lipiński zamieszkał w Nowym Sączu w latach 70 XIX w. otwierając kanceralię notarialną, którą prowadził przez ponad 30 lat (1874 - 1907). Należał do współzałożycieli Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół", które uwiło sobie gniazdo nad Dunajcem i Kamienicą 25 maja 1887 r. Osobiście opracował sokoli statut. Zasługą Lucjana Lipińskiego jest to, że Nowy Sącz - obok Lwowa i Krakowa - śmiało można uznać za stolicę sokolstwa polskiego. Był pierwszym prezesem organizacji, która skupiła grono najwybitniejszych i najbardziej światłych obywateli miasta. W szybkim tempie doprowadził do wybudowania własnej siedziby - budynku "Sokoła". Budynek sądeckiego "Sokoła"mieści się przy ul. Długosza 3. Prace rozpoczęto w czerwcu 1892 r., a zakończono tuż przed 8 listopada 1892 r. Lipiński na ten cel sam zaciągną pożyczkę wekslową w wysokości 4 tys. florenów. Wkrótce w murach "Sokolni" skupiła się znaczna część życia kulturalnego miasta i regionu. Odbywały się tu koncerty, przedstawienia teatralne, spotkania towarzyskie, wieczornice, kiermasze, zabawy taneczne.Tu działał słynny chór Lunia, biblioteka, czytelnia. Z biegiem lat dobudowano kręgielnię i strzelnicę.

Wybrany na burmistrza 6 grudnia 1894 r. jako następca zmarłego Karola Slavika, który zmarł wskutek ran po pożarze ratusza. Jego głównym zadaniem jako burmistrza była odbudowa miasta po wielkim pożarze - ucierpiał w nim również ratusz. Początkowo po odbudowie miał być mniejszy jednak Lipiński pozyskał większość w głosowaniu 20 do 13, dzięki czemu na sądeckim rynku staną nowy ratusz w stylu eklektycznym, według projektu Jana Perosia, który jest do dziś najbardziej rozpoznawalną wizytówką miasta. W 1898 r. ekipa Lipińskiego zbudowała w sąsiedztwie "Sokoła" szkołę, która otrzymała im. Adama Mickiewicza i była pierwszą wzniesioną od podstaw placówką oświatową w Nowym Sączu. Z osobistej inicjatywy burmistrza rzeźbiarz Stanisław Wójcik przyozdobił gmach popiersiami wybitnych polaków. Kończąc kadencję zostawił po sobie: nowy ratusz, szkołę im. Adama Mickiewicza i kościół w osiedlu kolejowym, odnowiony kościół Świętego Ducha, dziesiątki domów, chodniki i kanalizację, ponadto szpital dla ubogich przy ul. Ducha Św. Miasto z uporządkowaną polityką finansową, ze wzmocnioną policją i strażą pożarną. Jego następcą na stanowisku burmistrza miasta został dr Władysław Barbacki.

Imieniem Lucjana Lipińskiego została nazwana duża sala widowiskowa Małopolskiego Centrum Kultury "Sokół" w Nowym Sączu^[1].

• Jan Wnęk, Lucjan Lipiński (1840-1922). Przyczynek do życiorysu, działalności polityczne i twórczości naukowej, Rocznik Sądecki t. XXXVI, Nowy Sącz 2008
• Jerzy Leśniak, 101 sądeczan

• Lucjan Lipiński – publikacje w bibliotece Polona