Kwasy tlenowe
Kwasy tlenowe (oksokwasy, oksykwasy) – kwasy, które zawierają przynajmniej jeden atom tlenu, jeden inny atom i połączony z atomem tlenu dysocjowalny atom wodoru. Według definicji tradycyjnej kwasami tlenowymi są kwasy, które zawierają atom tlenu w reszcie kwasowej. Termin ten stosuje się w opozycji do kwasów beztlenowych. Przykłady tego rodzaju kwasów to kwas siarkowy H2SO4 lub kwasy karboksylowe[1].
Moc kwasów tlenowych rośnie wraz ze wzrostem elektroujemności pierwiastka centralnego, np. moc kwasów tlenowych z atomem centralnym pochodzącym z trzeciego okresu układu okresowego wzrasta następująco:
- H2SiO3 < H3PO4 < H2SO4 < HClO4.
Przy tym samym atomie centralnym moc kwasów tlenowych rośnie wraz ze wzrostem stopnia utlenienia atomu centralnego np.:
- HClO < HClO2 < HClO3 < HClO4.
Do mocnych kwasów tlenowych zalicza się m.in.:
- HNO3 kwas azotowy
- HClO4 kwas nadchlorowy
- H2SO4 kwas siarkowy.
Sposoby otrzymywania
Kwasy tlenowe można otrzymać przez rozpuszczenie odpowiednich tlenków kwasowych w wodzie:
- tlenek kwasowy + woda → kwas tlenowy
Np.:
- SO2 + H2O → H2SO3
- SO3 + H2O → H2SO4
- N2O5 + H2O → 2HNO3
- P4O10 + 6H2O → 4H3PO4
- Cl2O7 + H2O → 2HClO4
Przypisy
- ↑ oxoacids, [w:] A.D.A.D. McNaught A.D.A.D., A.A. Wilkinson A.A., Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI: 10.1351/goldbook.O04374, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).
- Britannica: science/oxyacid
- SNL: oksosyrer
- Catalana: 0128776