Ksawerów (gmina)

Ksawerów
gmina wiejska
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Powiat

pabianicki

TERC

1008052

Wójt

Piotr Chałupka

Powierzchnia

13,64 km²

Populacja (31.12.2017)
• liczba ludności


7684[1]

• gęstość

564,9 os./km²

Nr kierunkowy

42

Tablice rejestracyjne

EPA

Adres urzędu:
ul. Kościuszki 3h
95-054 Ksawerów
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw

6

Liczba miejscowości

4

Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ksawerów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ksawerów”
Ziemia51°41′N 19°25′E/51,679722 19,419444
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Ksawerów (do 1953 gmina Widzew[2]) – gmina wiejska w województwie łódzkim, w powiecie pabianickim. W latach 1975–1976 i 1997–1998 gmina położona była w ówczesnym województwie łódzkim.

Siedziba gminy to Ksawerów. W jej skład wchodzą również: Wola Zaradzyńska, Nowa Gadka, Kolonia Wola Zaradzyńska, Teklin.

Według danych z 9 października 2011[3] gminę zamieszkiwało 7338 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 roku gminę zamieszkiwały 7684 osoby.

Historia

W XIX wieku Ksawerów wchodził w skład gminy Pabianice, a począwszy od roku 1866 stanowił część gminy Widzew, która swoim zasięgiem obejmowała znaczną część obecnej gminy Ksawerów oraz terenów dziś położonych w obrębie Łodzi i Pabianic. W 1945 roku siedzibę gminy Widzew przeniesiono do Ksawerowa.

Gmina zbiorowa Ksawerów powstała 21 września 1953 roku w powiecie łaskim w województwie łódzkim, w związku z przemianowaniem gminy Widzew z siedzibą w Ksawerowie na Ksawerów z siedzibą w Ksawerowie[2], objemując 9 gromad: Bychlew, Dąbrowa, Ksawerów, Lublinek, Łaskowice, Nowa Wola Zaradzyńska, Rydzyny, Rypułtowice, Wola Zaradzyńska i Wola Zaradzyńska Kolonia[4].

Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[5], a jej obszar podzielono między nowe gromady[6]:

  • Ksawerów (Dąbrowa, Ksawerów, Nowa Wola Zaradzyńska, Kolonia Wola Zaradzyńska i Wola Zaradzyńska-Wieś oraz parcelacja Widzew z dotychczasowej gromady Rypułtowice),
  • Łaskowice (Łaskowice, Lublinek i Rypułtowice bez parcelacji Widzew),
  • Pawlikowice (Bychlew i Rydzyny).

1 stycznia 1959 do gromady Ksawerów przyłączono Łaskowice, Lublinek i Rypułtowice ze zniesionej gromady Łaskowice (powiat łaski)[7], po czym gromadę Ksawerów włączono do powiatu łódzkiego w tymże województwie[8].

Gminę Ksawerów reaktywowano 1 stycznia 1973 roku w powiecie łódzkim, w województwie łódzkim[9], a w jej skład weszły obszary zniesionej gromady Ksawerów, łącznie 9 sołectw: Dąbrowa, Ksawerów, Lublinek, Łaskowice, Nowa Gadka, Nowa Wola, Rypułtowice, Wola Zaradzyńska i Wola Zaradzyńska-Kolonia (Bychlew i Rydzyny weszły w skład gminy Pabianice w powiecie łaskim)[10]. 1 czerwca 1975 roku gmina weszła w skład nowo utworzonego woj. łódzkiego[11].

2 lipca 1976 roku gminę Ksawerów zniesiono przez połączenie z dotychczasową gminą Pabianice w nową gminę Pabianice[12]. 1 stycznia 1988 z gminy Pabianice wyłączono: a) Lublinek i Łaskowice, włączając je do Łodzi[13], oraz b) Dąbrowę, Rypułtowice i Nową Wolę Zaradzyńską, włączając je do Pabianic[14].

Gminę Ksawerów reaktywowano w trzeciej, najmniejszej dotąd odsłonie 1 stycznia 1997 roku. W jej skład weszły trzy sołectwa: Ksawerów (z: Kolonią Wolą Zaradzyńską, Teklinem, Widzewem i Żdżarami), Nowa Gadka i Wola Zaradzyńska[15].

Ciąg istnienia gminy Ksawerów:

  • 21 września 1953 – 28 września 1954
  • 1 stycznia 1973 – 1 lipca 1976
  • od 1 stycznia 1997

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2007[16] gmina Ksawerów ma obszar 13,64 km², w tym:

  • użytki rolne: 74%
  • użytki leśne: 14%

Gmina stanowi 2,77% powierzchni powiatu pabianickiego.

Demografia

Dane z 31 grudnia 2017 roku[17].

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 7684 100 4019 52,3 3665 47,7
Gęstość zaludnienia
[mieszk./km²]		 565 295 270
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Ksawerów w 2014 roku[1].


Sąsiednie gminy

Łódź, Pabianice (miasto), Rzgów

Miejscowości

Sołectwa

Ksawerów (sołectwa: Ksawerów-Południe, Ksawerów-Północ, Ksawerów-Wschód, Ksawerów-Zachód), Wola Zaradzyńska, Nowa Gadka.

Pozostałe miejscowości

Kolonia Wola Zaradzyńska, Teklin, Żdżary, Widzew.

Przypisy

  1. ↑ a b Gmina Ksawerów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
  2. ↑ a b Dz.U. z 1953 r. nr 42, poz. 199.
  3. ↑ PKW.
  4. ↑ Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa 1952, s. 91 (wersja cyfrowa –173), kol. 2.
  5. ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  6. ↑ Uchwała Nr 31/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu łaskiego; w ramach Zarządzenia Nr Or. V-167/1/54 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 22 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 39)
  7. ↑ Uchwała Nr 34/58 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 17 listopada 1958 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie łódzkim; na mocy Obwieszczenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 23 grudnia 1958 r. o ogłoszeniu uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 17 listopada 1958 r. w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie łódzkim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 31 grudnia 1958 r., Nr. 9, Poz. 34)
  8. ↑ Dz.U. z 1958 r. nr 76, poz. 392
  9. ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  10. ↑ Uchwała Nr XIX/100/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 9 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie łódzkim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Łodzi z dnia 20 grudnia 1972, Nr. 14, Poz. 185).
  11. ↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
  12. ↑ Dz.U. z 1976 r. nr 24, poz. 143
  13. ↑ M.P. z 1987 r. nr 25, poz. 205
  14. ↑ M.P. z 1987 r. nr 26, poz. 209
  15. ↑ Dz.U. z 1996 r. nr 155, poz. 761.
  16. ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.
  17. ↑ Gmina Ksawerów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-01-09] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
  • p
  • d
  • e
Gmina Ksawerów
Siedziba gminy
  • Ksawerów
Wsie
Integralne
części wsi

Herb gminy Ksawerów

  • p
  • d
  • e
Powiat łaski (1867–1975)
  • Siedziba powiatu – Łask
Przynależność wojewódzka
  • gubernia piotrkowska (1867–1915)
  • woj. łódzkie (II RP) (1919–1939)
  • woj. łódzkie (1945–1975)
Miasta
Osiedla (1954–1972)
Gminy wiejskie
(1867–1954 i 1973–1975)
  • Bałucz (do 1954)
  • Buczek
  • Chociw (do 1954)
  • Dąbrowa Rusiecka (do 1954)
  • Dąbrowa Widawska (do 1930)
  • Dłutów
  • Dobroń (od 1929)
  • Dzbanki (do 1930)
  • Górka Pabianicka (do 1954)
  • Ksawerów (1953–1954)
  • Lutomiersk (do 1954)
  • Łask (do 1953 i od 1973)
  • Pabianice (od 1973)
  • Pruszków (do 1954)
  • Sędziejowice (od 1931)
  • Szczerców (1930–1954)
  • Widawa (od 1930)
  • Widzew (do 1953)
  • Wiewiórczyn (1953–1954)
  • Wodzierady
  • Wola Wężykowa (do 1931)
  • Wygiełzów (do 1954)
  • Wymysłów (do 1929)
  • Zapolice
  • Zelów
Gromady
(1954–1972)
  • Bałucz (1954–1972)
  • Barycz (1954–1957)
  • Brodnia (1954–1968)
  • Brzyków (1957–1972)
  • Buczek (1954–1972)
  • Chechło (1954–1958)
  • Chociw (1954–1972)
  • Chorzeszów (1954–1959)
  • Czestków (1954–1959)
  • Dąbrowa Widawska (1956–1958)
  • Dłutów (1954–1972)
  • Dobroń (1954–1972)
  • Dzbanki (1957–57)
  • Gorczyn (1954–1957)
  • Górka Pabianicka (1959–1972)
  • Grabia (1954–1959)
  • Kociszew (← 1956–1968)
  • Kodrań (1954–1961 →)
  • Kolumna-Las (1954–1959)
  • Ksawerów (1954–1958 →)
  • Kwiatkowice (1954–1968)
  • Ldzań (1954–1958)
  • Lutomiersk (1954–1957 →)
  • Łaskowice (1954–1958)
  • Marzenin (1954–1972)
  • Mierzączka Duża (1954–1958)
  • Ochle (1954–1968)
  • Okup Wielki (1954–1968)
  • Osieczno (1954–1957)
  • Paprotnia (1954–1968)
  • Pawlikowice (1954–1972)
  • Petrykozy (1954–1958)
  • Podule (1954–1959)
  • Porszewice (1954–1958)
  • Pożdżenice (1954–1968)
  • Pruszków (1954–1972)
  • Przatów (1954–1961)
  • Rembieszów (1954–58)
  • Restarzew Cmentarny (1954–1961)
  • Rusiec (1954–1961 →)
  • Sędziejowice (1954–1972)
  • Siedlce (1954–1968)
  • Szczercowska Wieś (1954–1957)
  • Szczerców (1954–1961 →)
  • Walewice (1954–1966)
  • Widawa (1954–1972)
  • Wielka Wieś (1954–1956)
  • Wiewiórczyn (1954–1972)
  • Wodzierady (1954–1972)
  • Wola Kleszczowa (1954–1957)
  • Wola Wiązowa (1954–1961 →)
  • Wrzeszczewice (1954–1961)
  • Wygiełzów (1954–1972)
  • Zapolice (1954–1972)
  • Zelów (1954)
  • Zelów (1968–1972)
  • Zofiówka (1954–1956 →)
  • Żytowice (1954–1961)
  • p
  • d
  • e
Powiat łódzki (1867–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta
Osiedla (1954–72)
Gminy wiejskie
(1867–1954 i 1973–75)
  • Aleksandrów Łódzki (od 1973)
  • Andrespol (od 1973)
  • Babice (do 1953)
  • Bełdów (do 1954)
  • Brójce
  • Brus (do 1946)
  • Brużyca (do 1924)
  • Brużyca Wielka (1924–54)
  • Chojny (do 1946)
  • Czarnocin
  • Dzierżązna (do 1915)
  • Gospodarz (do 1953)
  • Górki (do 1924)
  • Kazimierz (1953–54)
  • Kruszów (1925–54)
  • Ksawerów (od 1973)
  • Lućmierz (do 1954)
  • Lutomiersk (od 1973)
  • Łagiewniki (do 1946)
  • Nakielnica (do 1924)
  • Nowosolna (do 1954)
  • Puczniew (do 1954)
  • Radogoszcz (do 1946)
  • Rąbień (do 1954)
  • Rszew (do 1927)
  • Rzgów (od 1953)
  • Stoki (do 1868)
  • Tuszyn (od 1973)
  • Wiskitno (do 1954)
  • Zgierz (od 1973)
  • Żeromin (do 1924)
Gromady
(1954–72)
  • Andrespol (← 1958–63)
  • Andrzejów (1954–63)
  • Bełdów (1954–72)
  • Biała (← 1956–72)
  • Brójce (1954–72)
  • Brużyca Wielka (1954–72)
  • Czarnocin (1954–72)
  • Dalków (1954–57)
  • Emilia (1954–68)
  • Gospodarz (1954–68)
  • Górki Małe (1954–68)
  • Grotniki (← 1956–72)
  • Kalinko (1954–57)
  • Kazimierz (1954–72)
  • Kruszów (1954–68)
  • Ksawerów (← 1959–72)
  • Kuciny (1954–68)
  • Kurowice (1954–72)
  • Lutomiersk (← 1958–72)
  • Nowosolna (1954–72)
  • Proboszczewice (1954–69)
  • Puczniew (1954–57)
  • Rąbień (1954–72)
  • Ruda-Bugaj (1954–57)
  • Rzgów (1954–72)
  • Słowik (1970–72)
  • Smardzew (← 1956–72)
  • Sobień (← 1958)
  • Szydłów (1954–72)
  • Szynczyce (1954–57)
  • Tuszyn (1968–72)
  • Wiskitno (1954–72)
  • Wiśniowa Góra (1954–57)
  • Wodzin (1954–58)
  • Zofiówka (← 1956–57)