Kostowiec (roślina)

Zobacz też: Kostowiec w innych znaczeniach tego słowa.

Kostowiec

Costus malortieanus

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

imbirowce

Rodzina

kostowcowate

Rodzaj

Kostowiec

Nazwa systematyczna

Costus L.
Sp. Pl. 1: 2. 1753

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Kostowiec (Costus) – rodzaj roślin tropikalnych z rodziny kostowcowatych (Costaceae). Według niektórych ujęć taksonomicznych należy do niego ok. 150 gatunków występujących w regionach o klimacie tropikalnym. Największa liczba gatunków występuje w tropikalnej Ameryce i Afryce^[3]. Gatunkiem typowym jest Costus arabicus L.^[4]

Morfologia

Wiecznie zielone byliny o pojedynczych liściach. Ulistnienie skrętoległe. Kwiaty zebrane w duże wierzchołkowe kwiatostany. Ich przysadki dachówkowato nachodzą na siebie, przez o kwiatostany przypominają szyszki. Kwiaty w kolorze od białego do czerwonego^[3].

Systematyka

Synonimy^[5]

Banksea J. Koenig, Cadalvena Fenzl

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Należy do rodziny (Costaceae) Nakai, która jest jednym z kladów w obrębie rzędu imbirowców (Zingaberales) Griseb, kladu jednoliściennych i klasy roślin okrytonasiennych^[2]. W obrębie kaktusowatych należy do plemienia Trichocereeae, podrodziny Cactoideae^[5].

Wykaz gatunków^[6]

Costus acanthocephalus K.Schum.
Costus acreanus (Loes.) Maas
Costus acutissimus Maas & H.Maas
Costus adolphi-friderici Loes.
Costus afer Ker Gawl.
Costus albiflos Maas & H.Maas
Costus allenii Maas
Costus amazonicus (Loes.) J.F.Macbr.
Costus arabicus L.
Costus asplundii (Maas) Maas
Costus asteranthus Maas & H.Maas
Costus aureus Maas & H.Maas
Costus barbatus Suess.
Costus beckii Maas & H.Maas
Costus bicolor J.Braun & K.Schum.
Costus bracteatus Rowlee
Costus bullatus Meekiong, Muliati & Ipor
Costus chartaceus Maas
Costus chrysocephalus K.Schum.
Costus claviger Benoist
Costus clemensiae Ridl.
Costus comosus (Jacq.) Roscoe
Costus cordatus Maas
Costus cupreifolius Maas
Costus curvibracteatus Maas
Costus dendrophilus K.Schum.
Costus dinklagei K.Schum.
Costus dirzoi García-Mend. & G.Ibarra
Costus dubius (Afzel.) K.Schum.
Costus eburneus Meekiong, Muliati & Tawan
Costus erythrocoryne K.Schum.
Costus erythrophyllus Loes.
Costus erythrothyrsus Loes.
Costus fenestralis Maas & H.Maas
Costus fissicalyx N.R.Salinas, Clavijo & Betancur
Costus fortalezae K.Schum.
Costus gabonensis Koechlin
Costus geothyrsus K.Schum.
Costus giganteus Welw. ex Ridl.
Costus glaucus Maas
Costus gracillimus Maas & H.Maas
Costus guanaiensis Rusby
Costus juruanus K.Schum.
Costus kupensis Maas & H.Maas
Costus laevis Ruiz & Pav.
Costus lasius Loes.
Costus lateriflorus Baker
Costus ledermannii Loes.
Costus leucanthus Maas
Costus ligularis Baker
Costus lilaceus Maas & H.Maas
Costus lima K.Schum.
Costus loangensis H.Maas & Maas
Costus longibracteolatus Maas
Costus louisii H.Maas & Maas
Costus lucanusianus J.Braun & K.Schum.
Costus maboumiensis Pellegr.
Costus macranthus K.Schum.
Costus malortieanus H.Wendl.
Costus microcephalus K.Schum.
Costus montanus Maas
Costus mosaicus W.Bull
Costus muluensis Meekiong, Ipor & Tawan
Costus mulus Meekiong, Ipor & Tawan
Costus nimba H.Maas & Maas
Costus nitidus Maas
Costus oblongus S.Q.Tong
Costus oligophyllus K.Schum.
Costus osae Maas & H.Maas
Costus phyllocephalus K.Schum.
Costus pictus D.Don
Costus plicatus Maas
Costus plowmanii Maas
Costus productus Gleason ex Maas
Costus pulverulentus C.Presl
Costus quasi-appendiculatu s Woodson ex Maas
Costus ricus Maas & H.Maas
Costus rumphianus Valeton ex K.Heyne
Costus scaber Ruiz & Pav.
Costus schlechteri H.J.P.Winkl.
Costus sepacuitensis Rowlee
Costus spectabilis (Fenzl) K.Schum.
Costus spicatus (Jacq.) Sw.
Costus spiralis (Jacq.) Roscoe
Costus sprucei Maas
Costus stenophyllus Standl. & L.O.Williams
Costus sulfureus K.Schum.
Costus talbotii Ridl.
Costus tappenbeckianus J.Braun & K.Schum.
Costus tonkinensis Gagnep.
Costus ulei Loes.
Costus vargasii Maas & H.Maas
Costus varzearum Maas
Costus villosissimus Jacq.
Costus vinosus Maas
Costus viridis S.Q.Tong
Costus wilsonii Maas
Costus woodsonii Maas
Costus zamoranus Steyerm.
Costus zingiberoides J.F.Macbr.

Zastosowanie

Wiele gatunków w krajach o tropikalnym klimacie jest uprawianych jako rośliny ozdobne. Stosowany w przemyśle perfumeryjnym olejek kostusowy, wbrew nazwie, otrzymuje się nie z kostowców, lecz z rośliny Saussurea lappa z rodziny astrowatych^[7].

Zobacz też

Costus – hiszpański duet malarski

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
↑ ^a ^b GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-01-10].
↑ ^a ^b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-17].
↑ Costus L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-04-18].
↑ Jens Rohwer: Atlas roślin tropikalnych, s. 238.