Korona homagialna

Ten artykuł od 2022-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Kazimierz III Wielki w koronie homagialnej na portrecie Marcellego Bacciarellego

Korona homagialna (łac. Corona Homagialis) – polska korona królewska używana podczas uroczystości hołdów lennych. Po raz pierwszy wymieniona w spisie Skarbca Koronnego na Wawelu w XV wieku. Według profesora Jerzego Lileyki była ona prawdopodobnie koroną koronacyjną Władysława II Jagiełły.

W piętnastowiecznych inwentarzach skarbów wawelskich pojawiają się początkowo dwie korony nazywane koronami homogialnymi, które uważane są za własność Jadwigi Andegaweńskiej i Władysława II Jagiełły. Od XVI wieku w spisie polskich regaliów koronacyjnych jest już wymieniane tylko jedno z tych insygniów (przypisywane Władysławowi II), drugie zostało prawdopodobnie spieniężone.

Korona ta noszona była przez króla polskiego podczas uroczystości hołdów lennych i zastępowała Koronę Chrobrego. Ostatni raz została użyta podczas ceremonii w Warszawie w 1764 roku. Składającym hołd Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu był książę Kurlandii i Semigalii, Piotr Biron.

Korona homagialna była szczerozłota, zamknięta dwoma kabłąkami i zwieńczonymi kulą z krzyżykiem. Składała się z dziewięciu segmentów, z których każdy wieńczyła lilia heraldyczna. Oprawę korony według lustracji skarbca z XVIII wieku stanowiły: rubiny, szafiry i perły. W sumie było 178 kamieni szlachetnych.

Korona homagialna została skradziona z Wawelu przez żołnierzy pruskich w październiku 1795 roku. Do 1809 roku znajdowała się w berlińskim skarbcu Hohenzollernów. Później została zniszczona i przetopiona.

Literatura

  • Jerzy Lileyko. Regalia Polskie. Warszawa 1987. ISBN 83-03-02021-8
  • Janusz Miniewicz. Tajemnica polskich koron. Czy jest szansa ich odnalezienia?. Nowy Sącz 2006. ISBN 83-924034-2-8
  • Michał Rożek. Polskie koronacje i korony. Kraków 1987. ISBN 83-03-01914-7

Zobacz też