Kościół św. Jakuba w Niechanowie

Kościół św. Jakuba
w Niechanowie
974/A z dnia 06.03.1970 r.
kościół parafialny
Ilustracja
widok ogólny od strony prezbiterium
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Miejscowość

Niechanowo

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Jakuba Apostoła w Niechanowie

Wezwanie

św. Jakuba Większego Apostoła

Wspomnienie liturgiczne

25 lipca

Historia
Data rozpoczęcia budowy

1772 r.

Data zakończenia budowy

1773 r.
1908 r. (przebudowa)

Fundator

Stanisław Żółtowski (przebudowa)

Dane świątyni
Architekt

L. Lutsch (przebudowa)

Świątynia
• materiał bud.


• drewno

Wieża kościelna
• liczba wież


1

Ołtarz
• liczba ołtarzy


3

Liczba naw

1

Położenie na mapie gminy Niechanowo
Mapa konturowa gminy Niechanowo, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jakubaw Niechanowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jakubaw Niechanowie”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jakubaw Niechanowie”
Położenie na mapie powiatu gnieźnieńskiego
Mapa konturowa powiatu gnieźnieńskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jakubaw Niechanowie”
Ziemia52°27′48″N 17°40′43″E/52,463333 17,678611
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Kościół św. Jakuba w Niechanowie – drewniana świątynia wybudowana w latach 1772-1773[1], w centrum Niechanowa, w powiecie gnieźnieńskim, przy ulicy Różanej. Kościół wpisany do rejestru zabytków pod numerem 974/A decyzją z dnia 6 marca 1970 roku[2].

Kościół wchodzi w skład Wielkopolskiego Szlaku św. Jakuba Apostoła[1].

Historia

Pierwszy kościół wybudowany został w 1525 lub 1532 roku z fundacji Jana Tomickiego, odnawiany w 3 ćw. XVII wieku, w XVIII wieku opisywany jako zniszczony z uszkodzonym dachem[3]. Prawdopodobnie około 1772 roku kościół został rozebrany[3]. Obecny kościół został zbudowany na miejscu wcześniejszego. Pierwotnie był orientowany, jednonawowy z węższym prezbiterium od wschodu i wieżą od zachodu. Do kościoła od strony północnej przylegała zakrystia[3]. W 1784 roku proboszcz Melchior Kiełkowicz ufundował ołtarz główny, konfesjonały i ławy. W 1811 roku naprawiano dach i wieżę. W 1888 roku Franciszek Żółtowski ufundował nowe okna. W roku 1908 kościół został mocno przebudowany według projektu architekta L. Lutscha, budowę sfinansował Stanisław Żółtowski. W trakcie przebudowy rozebrano wieżę i postawiono nową w miejscu zakrystii, przedłużono nawę o część murowaną z nową fasadą w stylu neobarokowym oraz postawiono nową, murowaną zakrystię[3].

Architektura

Kościół wzniesiony w konstrukcji zdwojonej: ściany zrębowe otacza drewniany szkielet[3] z zewnątrz oszalowany[1]. Kościół jest jednonawowy (w części murowanej nawa jest szersza) z węższym prezbiterium. Do prezbiterium od strony północnej dostawiona jest wieża, od strony południowej - murowana zakrystia. Od strony południowej do nawy przylega niewielka kruchta[1][3]. Nawa i prezbiterium przykryte są dachami dwuspadowymi, wieża namiotowym. Dachy kryte gontem[1][3].

Wnętrze nakryte stropem, w części murowanej występuje sklepienie kolebkowe. W przyziemu wieży znajduje się kaplica otwarta do wnętrza szeroką arkadą, W części zachodniej - murowany chór muzyczny wsparty na dwóch filarach[3].

Wystrój i wyposażenie

Do wyposażenia świątyni należą ołtarz główny w stylu późnobarokowym powstały w 3 ćw. XVIII wieku z obrazem św. Jakuba, rokokowe: dwa ołtarze boczne, ambona podtrzymywana przez klęczącego anioła, chrzcielnica, ławki i konfesjonał[4]. W kaplicy kościoła znajduje się nagrobek Franciszka Żółtowskiego i jego żony Zofii z Zamoyskich, a pod emporą chóru – epitafium Stanisława Żółtowskiego i jego żony Marii z Sapiehów[1].

Galeria

  • Kościół na grafice sprzed 1917
    Kościół na grafice sprzed 1917
  • Widok od strony fasady
    Widok od strony fasady
  • Elewacja boczna z widokiem na wieżę
    Elewacja boczna z widokiem na wieżę
  • Fragment fasady
    Fragment fasady

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f Kościół parafialny pw. św. Jakuba Apostoła - Zabytek.pl [online], zabytek.pl [dostęp 2022-12-18]  (pol.).
  2. ↑ Narodowy InstytutN.I. Dziedzictwa Narodowy InstytutN.I., Rejestr zabytków województwa wielkopolskiego [online] [dostęp 2022-12-18] .
  3. ↑ a b c d e f g h Niechanowo, [w:] AleksanderA. Jankowski AleksanderA., Kościoły drewniane o zdwojonej konstrukcji ścian w Wielkopolsce, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2009, s. 251-253, ISBN 978-83-7096-678-2, OCLC 319169288 [dostęp 2022-12-18] .
  4. ↑ Niechanowo - województwo wielkopolskie, powiat gnieźnieński. Kościoły drewniane w Polsce. [dostęp 2016-03-03]. (pol.).

Bibliografia

  • Niechanowo, [w:] AleksanderA. Jankowski AleksanderA., Kościoły drewniane o zdwojonej konstrukcji ścian w Wielkopolsce, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, 2009, s. 251-253, ISBN 978-83-7096-678-2, OCLC 319169288 [dostęp 2022-12-18] .
  • Franciszek Jaśkowiak, Województwo poznańskie. Przewodnik, Wydawnictwo "Sport i Turystyka", Warszawa 1967.