Klasztor w Wiblingen

Klasztor w Wiblingen
Ilustracja
Widok z lotu ptaka
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Badenia-Wirtembergia

Miejscowość

Ulm

Kościół

rzymskokatolicki

Rodzaj klasztoru

Opactwo

Właściciel

Benedyktyni

Obiekty sakralne
Bazylika

św. Marcina

Założyciel klasztoru

Hartmann i Otton von Kirchbergowie

Styl

barokowy, klasycystyczny

Data budowy

1093

Data zamknięcia

27 marca 1806

Położenie na mapie Badenii-Wirtembergii
Mapa konturowa Badenii-Wirtembergii, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Klasztor w Wiblingen”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, na dole znajduje się punkt z opisem „Klasztor w Wiblingen”
Ziemia48°21′40″N 9°59′30″E/48,361111 9,991667
Multimedia w Wikimedia Commons

Klasztor w Wiblingen (niem. Kloster Wiblingen) – dawne opactwo benedyktynów znajdujące się w niemieckim mieście Ulm, w dzielnicy Wiblingen(inne języki).

Historia

Klasztor został założony w 1093 roku przez grafów Hartmanna i Ottona von Kirchbergów, zakonników sprowadzono z klasztoru St. Blasien(inne języki). W 1099 roku konsekrowano pierwszy kościół klasztorny oraz przywieziono tu relikwie Krzyża Świętego pozyskane podczas pierwszej wyprawy krzyżowej. Kompleks spłonął w 1271, a pożar spowodował okres upadku gospodarczego klasztoru, który trwał do momentu założenia szkoły w roku 1353[1]. Rozkwit miał miejsce za kadencji opata Ulricha Hablüzela i jego następców w XV wieku dzięki powiązaniom z ruchem reformatorskim w Melku[2]. Klasztor chciano sprzedać władzom miasta Ulm, zakup nie powiódł się, a kompleks został wykupiony przez księcia Bawarii-Landshut Jerzego Bogatego. Prawdopodobnie podczas wojny o sukcesję w Landshut opactwo trafiło w ręce cesarza Maksymiliana I Habsburga, który w 1507 przekazał je rodzinie Fuggerów[1]. Placówka została zamknięta przez wojska szwedzkie w 1633 roku i reaktywowana rok później po I bitwie pod Nördlingen[2]. W 1701 klasztor uzyskał niezależność pod zwierzchnictwem cesarskim. Po zakończeniu wojny o sukcesję hiszpańską rozpoczęto przebudowę pod nadzorem Christiana Wiedemanna(inne języki). W 1740 wzniesiono północne skrzydło z biblioteką. Po wojnie o sukcesję austriacką w 1750 prace powierzono Johannowi Michaelowi Fischerowi, w 1757 ukończono skrzydło wschodnie z bogato zdobionym ryzalitem, w którym znajdował się kapitularz. W latach 1772–1778 kościół ukończono w stanie surowym wg projektu Johanna Georga Spechta(inne języki), a prace sztukatorskie przeprowadzono pod okiem Januariusa Zicka(inne języki), nadwornego malarza elektora Trewiru. Świątynię konsekrowano w roku 1783, pozostawiając nieukończone dwie wieże przy fasadzie[1]. 27 marca 1806 klasztor poddano kasacie, kościół przekształcono w świątynię parafialną[2], a w następnym roku kompleks przekształcono w rezydencję księcia Henryka Karola Wirtemberskiego. W latach 1913–1917 wzniesiono południowe i zachodnie skrzydło z przeznaczeniem na koszary[1]. Po II wojnie światowej ulokowano tu szpital, dom spokojnej starości, szkołę medyczną i bibliotekę uniwersytecką[2].

Bazylika

Centralną częścią kompleksu jest bazylika św. Marcina z Tours. Ołtarze i ambona reprezentują wczesny klasycyzm[3]. Organy główne wykonano w warsztacie Claudiusa Winterhaltera(inne języki), składają się z 3375 piszczałek zgrupowanych w 54 głosy[4]. 35-głosowe organy przy ołtarzu pochodzą z roku 1973 z warsztatu Reiser Orgelbau(inne języki), wmontowane w prospekt autorstwa Johanna Nepomuka Holzheya(inne języki)[5]. 5 maja 1993, na pamiątkę dziewięćsetnej rocznicy założenia klasztoru, papież Jan Paweł II wyniósł kościół do godności bazyliki mniejszej[2][6].

Biblioteka

Sala biblioteki powstała w latach 1740–1750, ma długość 23 m i szerokość 11,5 m, zajmuje całą szerokość północnego skrzydła. Zdobią ją rzeźby dłuta Dominikusa Hermengilda Herbergera(inne języki) oraz fresk sufitowy autorstwa Franza Martina Kuena(inne języki) z 1744[7].

Galeria

  • Klasztor w 1630
    Klasztor w 1630
  • Stan z roku 1805
    Stan z roku 1805
  • Widok ze wschodu
    Widok ze wschodu
  • Dziedziniec klasztorny
    Dziedziniec klasztorny
  • Brama
    Brama
  • Fasada
    Fasada
  • Wnętrze bazyliki
    Wnętrze bazyliki
  • Ambona
    Ambona
  • Organy przy ołtarzu
    Organy przy ołtarzu
  • Biblioteka klasztorna
    Biblioteka klasztorna

Przypisy

  1. a b c d Kloster Wiblingen [online], www.landeskunde-online.de [dostęp 2024-07-02] .
  2. a b c d e Klöster in Baden-Württemberg: Kloster [online], www.kloester-bw.de [dostęp 2024-07-02] .
  3. Klosterkirche: Staatliche Schlösser und Gärten Baden-Württemberg [online], www.kloster-wiblingen.de [dostęp 2024-07-02]  (niem.).
  4. Die neue Hauptorgel [online], Hauptorgel Basilika Wiblingen [dostęp 2024-07-02]  (niem.).
  5. REISER-Orgel, St. Martin Basilika Ulm-Wiblingen [online], web122679.rex14.flatbooster.info [dostęp 2024-07-02] .
  6. Basilika St. Martin 🇩🇪 [online], GCatholic [dostęp 2024-07-02] .
  7. Bibliothekssaal: Staatliche Schlösser und Gärten Baden-Württemberg [online], www.kloster-wiblingen.de [dostęp 2024-07-02]  (niem.).