Jan Ingenhousz

Jan Ingenhousz

Data urodzenia	8 grudnia 1730
Data śmierci	7 września 1799
Zawód, zajęcie	chemik, biolog
Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Ingenhousz (ur. 8 grudnia 1730, zm. 7 września 1799) – holenderski chemik, biolog, odkrywca zjawiska fotosyntezy.

Biografia

Pochodził z rodziny patrycjusza Ingena Housza z Bredy. W latach 1746–1753 studiował medycynę na uniwersytecie w Leuven, kontynuując naukę na Uniwersytecie w Lejdzie. Po śmierci ojca w 1764 rozpoczął podróż po Europie w celu poszerzenia wiedzy. W Anglii poznawał najnowsze techniki inokulacji przeciw ospie, zostając ekspertem w tej dziedzinie i przeprowadzając ponad 700 zabiegów inokulacji podczas walki z epidemią ospy w Hertfordshire. W 1768 został wezwany do Austrii, gdzie walczył z epidemią ospy i dokonał inokulacji rodziny cesarskiej. Osiadł w Wiedniu, gdzie ożenił się.

Po 1770 rozpoczął badania nad oddychaniem u roślin, po spotkaniu z Josephem Priestleyem i zapoznaniu się z jego badaniami. W 1779 zidentyfikował produkcję tlenu przez rośliny.

Ingenhousz prowadził ponadto badania nad przewodzeniem ciepła, a w 1785 podczas obserwacji ruchu pyłu węglowego w roztworze alkoholu zaobserwował zjawisko znane później jako ruchy Browna. Korespondował również z Benjaminem Franklinem i Henrym Cavendishem.

Bibliografia

• Norman and Elaine Beale, Echoes of Ingen Housz. The long lost story of the genius who rescued the Habsburgs from smallpox and became the father of photosynthesis. 630 pages, with a foreword by David Bellamy, Hobnob Press, July 2011, ISBN 1-906978-14-X.
• Geerdt Magiels, From sunlight to insight. Jan IngenHousz, the discovery of photosynthesis & science in the light of ecology. VUB Press, 2009, ISBN 978-90-5487-645-8.
• Sherry Ann Beaudreau, Stanley Finger, B. Franklin, J. Ingenhousz. Medical electricity and madness in the 18th century: the legacies of Benjamin Franklin and Jan Ingenhousz. „Perspect Biol Med”. 49 (3), s. 330–345, 2006. DOI: 10.1353/pbm.2006.0036. ISSN 0031-5982. PMID: 16960304. 
• P. Smit, J. Ingen-Housz. Jan Ingen-Housz (1730-1799): some new evidence about his life and work. „Janus Netherlands”. 67 (1–2-3), s. 125–139, 1980. ISSN 0021-4264. PMID: 11610754.