Hoszowczyk

Hoszowczyk
wieś
Ilustracja
Cerkiew w Hoszowczyku, obecnie kościół filialny
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

bieszczadzki

Gmina

Ustrzyki Dolne

Liczba ludności (2021)

158[2][3]

Strefa numeracyjna

13

Kod pocztowy

38-700[4]

Tablice rejestracyjne

RBI

SIMC

0361548[5]

Położenie na mapie gminy Ustrzyki Dolne
Mapa konturowa gminy Ustrzyki Dolne, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Hoszowczyk”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Hoszowczyk”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Hoszowczyk”
Położenie na mapie powiatu bieszczadzkiego
Mapa konturowa powiatu bieszczadzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Hoszowczyk”
Ziemia49°23′20″N 22°36′52″E/49,388889 22,614444[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Hoszowczyk (ukr. Гошівчик; w latach 1977–1981 Stoczek) – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Ustrzyki Dolne[5][6] nad potokiem Hoszowczyk (daw. Strywnik).

Historia

Wieś szlachecka Hussowiecz, własność Tarłów, położona była w 1589 roku w ziemi przemyskiej województwa ruskiego[7]. Należała do obszaru Bojkowszczyzny. Zamieszkiwała ją w większości ludność rusińska i ukraińska.

W latach 1772–1918 wieś należała do monarchii austro-węgierskiej w prowincji Królestwa Galicji i Lodomerii.

6 grudnia 1918 roku w okolicach wioski odbyła się walka między Polakami i Ukraińcami.

W latach 1919–1939 wieś należała do II Rzeczypospolitej. Znajdowała się w powiecie leskim województwa lwowskiego. W latach 1934–1939 wchodziła w skład gminy Ustrzyki Dolne.

W latach 1939–1951 wieś należała do rejonu ustrzyckiego obwodu drohobyckiego.

W ramach umowy o zmianie granic w 1951 roku, miejscowa ludność rusińska, ukraińska i polska została wysiedlona wgłąb ZSRR (obecnie obwód Doniecki we wschodniej Ukrainie, m.in. wieś Krynyci(inne języki)).

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

W latach 1977–1981 w wyniku akcji likwidacji ukraińskich nazw, wieś nazywała się Stoczek.

Cerkiew

We wsi stoi zabytkowa drewniana była cerkiew greckokatolicka z 1926 roku. Dawniej należała do parafii Hoszów ustrzyckiego dekanatu(inne języki) przemyskiej eparchii Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego. Świątynia pełni obecnie rolę kościoła filialnego pw. Narodzenia NMP w rzymskokatolickiej Parafii Matki Bożej Bieszczadzkiej w Jasieniu-Ustrzykach Dolnych.

Dawne części wsi

Dawne części wsi Hoszowczyk[8]:

  • Hromadżyn - pod górą Gromadzyń (Wierch)
  • Dył
  • Na Hranycy - przy granicy z wsią Równia
  • Tyfs
  • Ostry Horbok
  • Żukow - pod górą Żuków (Kiczera)

Szkoła

W miejscowości w latach sprzed Akcji H-T istniała szkoła. Została stworzona przypuszczalnie w latach 1927-1930. Pierwszym kierownikiem i nauczycielem był Polak o nazwisku Ślusarz. Pierwotnie do nauki zostały wynajęte dwie izby w prywatnym budynku. W takim stanie szkoła funkcjonowała do wybuchu II wojny światowej, kiedy to dnia 1 września 1939 roku nauczyciel nie zgłosił się na swoją placówkę. Odtąd mieszkaniec tutejszej wioski narodowości ukraińskiej, niejaki Iwanickij (lub Iwanyczka) przejął funkcję nauczyciela. Nauka odbywała się w jego własnym budynku. W 1944 roku mieszkańcy zbudowali duży na dwie izby budynek szkolny i ukończyli go do 1948 roku, jednak nauka nie odbywała się w nim, gdyż został zajęty przez jednostki armii radzieckiej. W 1951 roku nauczyciel wraz z wszystkimi mieszkańcami wsi został wysiedlony na tereny ZSRR. Do dnia dzisiejszego nie zachowały się żadne dokumenty szkolne z tego okresu.

Mieszkańcy

1 września 1939 roku wieś zamieszkiwało 710 osób, w tym 680 Ukraińców wyznania greckokatolickiego, 20 Ukraińców wyznania rzymskokatolickiego i 10 Żydów[9].

Nazwiska mieszkańców wsi z lat 1852-1853[10] - Bahan, Bochonek, Bodnar, Dub, Foryszowski, Holobowski, Hyszczak, Hudzey, Hufsak, Iwanik, Iwaniczka, Kosmyk, Kowal, Kowalski, Kucharz, Kucharzow, Kuchta, Kuryi, Kybasz, Marciniszyn, Milczak, Mindzio, Miczkowski, Mizerko, Oleynik, Prokidanczyk, Relikowski, Roman, Rydosz, Rydzyk, Skoczynski, Slaby, Sydor, Szyposz, Trzesniowski, Turok, Waciuk, Worobec

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 41563
  2. Wieś Hoszowczyk w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2024-07-18] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-03-06].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 352 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Aleksander Jabłonowski, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 7. Ziemie ruskie. Ruś Czerwona. Cz. 1, Warszawa 1901, s. 9.
  8. Archiwum Państwowe w Przemyślu - Dorf Hoszowczyk in Galizien Sanoker Kreis, Feldskizzen der Gemeinde Hoszowczyk https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/18050384 https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/26510694
  9. Кубійович В. Етнічні групи південнозахідної України (Галичини) на 1.1.1939 — Вісбаден, 1983. — str. 61.
  10. Archiwum Państwowe w Przemyślu - Original Bau Parzellen Protocoll der Gemeinde Hoszowczyk https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/26510533

Linki zewnętrzne

  • Hoszowczyk, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 169 .
  • p
  • d
  • e
Gmina Ustrzyki Dolne
Miasto
Części miasta
Wsie
Części wsi
  • Borsukowce
  • Braniów
  • Chwaniów
  • Dolny Koniec
  • Górny Koniec (Krościenko)
  • Górny Koniec (Leszczowate)
  • Górny Koniec (Stańkowa)
  • Kopalnia
  • Łodyna-Ług
  • Pod Jaworem
  • Ropienka Dolna
  • Ropienka Górna
  • Rzeki
  • Wolica
  • Za Działem
  • Zabłocie
Osady
Osady leśne
Nieistniejące
wsie i ich części