Heterobasidion

Korzeniowiec
Ilustracja
Korzeniowiec jodłowy
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

jodłownicowate

Rodzaj

korzeniowiec

Nazwa systematyczna
Heterobasidion Bref.
Unters. Gesammtgeb. Mykol. (Liepzig) 8: 154 (1888)
Typ nomenklatoryczny

Heterobasion annosum (Fr.) Bref.

Multimedia w Wikimedia Commons

Heterobasidion Bref. (korzeniowiec) – rodzaj grzybów z rodziny jodłownicowatych (Bondarzewiaceae). Należy do niego 12 gatunków[1].

Charakterystyka

Grzyby nadrzewne, saprotrofy i pasożyty. Owocniki o kształcie półeczkowatym, konsolowatym, rozpostarto-odgiętym lub siedzącym. Zazwyczaj są wąskie i cienkie i pokryte żywicowatą skórką. Miąższ zdrewniały, twardy, hymenofor w postaci rurek tworzących kilka warstw[2]. Grzyby kortycjoidalne o owocniku wieloletnim twardym (huby). Powierzchnia początkowo delikatnie pokryta jasnobrązowymi włoskami, wkrótce ciemniejsza i gładka z wyraźną cienką, czarną skórką. Hymenofor rurkowaty, pory regularne, o kształcie od okrągłego do kanciastego, przeważnie małe. Kontekst od białego do jasnokremowego, w odczynniku Melzera ciemno czerwonobrązowy. System strzępkowy dimityczny, dominują nierozgałęzione, lub mające kilka gałęzi, dekstrynoidalne strzępki szkieletowe, strzępki generatywne cienkościenne, z przegrodami bez sprzążek. Cystyd brak. Podstawki maczugowate, 4-sterygmowe z prostą przegrodą w podstawie. Bazydiospory szeroko elipsoidalne lub kuliste, szkliste, cienkościenne lub nieco grubościenne, o powierzchni drobnobrodawkowatej, w odczynniku Melzera nieamyloidalne. Powodują białą zgniliznę drewna żywych drzew iglastych[3].

Heterobasidion charakteryzuje się wśród grzybów poroidalnych dekstrynoidalnymi strzępkami, septowanymi strzępkami generatywnymi z przegrodą i nieamyloidalnymi, brodawkowanymi zarodnikami[3].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Bondarzewiaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonim naukowy: Murrilloporus Ryvarden[4].

Polską nazwę nadał Stanisław Domański w 1967 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym należące do tego rodzaju gatunki opisywane były też pod nazwami wrośniak lub korzenica[5].

Gatunki:

  • Heterobasidion abietinum Niemelä & Korhonen – korzeniowiec jodłowy
  • Heterobasidion araucariae P.K. Buchanan
  • Heterobasidion annosum (Fr.) Bref. – korzeniowiec sosnowy
  • Heterobasidion arbitrarium (Corner) T. Hatt.
  • Heterobasidion australe Y.C. Dai & Korhonen 2009
  • Heterobasidion ecrustosum Tokuda, T. Hatt. & Y.C. Dai 2009
  • Heterobasidion insulare (Murrill) Ryvarden
  • Heterobasidion irregulare Garbel. & Otrosina 2010
  • Heterobasidion linzhiense Y.C. Dai & Korhonen 2007
  • Heterobasidion occidentale Otrosina & Garbel. 2010
  • Heterobasidion orientale Tokuda, T. Hatt. & Y.C. Dai 2009
  • Heterobasidion parviporum Niemelä & Korhonen 1998 – korzeniowiec drobnopory

Wykaz gatunków i nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[6]. Nazwy polskie według Władysława Wojewody[5].

Przypisy

  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2013-03-05]  (ang.).
  2. PiotrP. Łakomy PiotrP., Atlas hub, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2008, ISBN 978-83-7073-650-7 .
  3. a b Genera of corticioid fungi: keys, nomenclature and taxonomy, „Studies in Fungi”, 5 (1), 2020, s. 216, DOI: 10.5943/sif/5/1/12 [dostęp 2023-09-07]  (ang.).
  4. Species Fungorum [online] [dostęp 2013-04-15]  (ang.).
  5. a b WładysławW. Wojewoda WładysławW., Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 299–300, ISBN 83-89648-09-1 .
  6. Species Fungorum (gatunki) [online] [dostęp 2011-11-15] .
  • J9U: 987007551368705171
  • LNB: 000273852
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 18918
  • GBIF: 2546367
  • identyfikator iNaturalist: 194493
  • NCBI: 13562
  • CoL: 636S7