Gęś z Kairu (KV 422)

Gęś z Kairu
L’oca del Cairo
Ilustracja
W.A. Mozart
Muzyka

Wolfgang Amadeus Mozart

Libretto

Giambattista Varesco

Język oryginału

włoski

Gęś z Kairu (wł. L’oca del Cairo) – niedokończony projekt operowy Wolfganga A. Mozarta do libretta autorstwa Giambattisty Varesco, określany jako dramma giocoso per musica.

Historia

Mozart czuł się kompozytorem operowym. Sukces, jaki odniosło Uprowadzenie z seraju (KV 384), dał mu motywację do pisania nowych oper. Toteż, gdy wreszcie cesarski intendent hrabia Orsini-Rosenberg złożył u niego zamówienie, szybko zaczął szukać odpowiedniego libretta, a nie znajdując takiego, zwrócił się poprzez ojca – Leopolda Mozarta – o pomoc do księdza Varesco. W lipcu r. 1783 Mozart był z żoną w Salzburgu. Być może wówczas spotkał się z samym librecistą, jednak większość fragmentów powstała w listopadzie. 10 lutego 1784 r. kompozytor porzucił ostatecznie pracę nad operą[1].

Gdyby utwór został ukończony, byłby, w porównaniu z wcześniejszymi pracami kompozytora, cofnięciem się do czasów zarówno sprzed Uprowadzenia z seraju, jak i Idomeneusza, króla Krety[1].

Skomponowane przez Mozarta fragmenty to nie więcej niż trzy kwadranse muzyki. Mimo wszystko próbowano ratować Gęś z Kairu od zapomnienia, grając ją na wielu scenach[1].

Operę w 1990 roku (poprzedzającym obchody dwusetnej rocznicy śmierci Mozarta) dokończył Brytyjczyk Stephen Oliver[2].

Treść

Akcja toczy się na wyspie Ripasecca[1]. Gubernator wyspy, markiz Don Pippo, wykrada narzeczone Biondella i Calandrina. Jedną z nich jest Celidora – jego córka. Drugą jest Lavina, którą chce pojąć za żonę. Czuje się bowiem wdowcem, ponieważ jego małżonka Donna Pantea została uznana za zaginioną. Ta jednak nie tylko się odnajduje, ale zakochanym mężczyznom, którzy wraz ze służącymi Chichibiem i Aurettą obmyślają plan uratowania ukochanych, daje tytułową gęś. Jest to mechaniczna zabawka, która posłuży Biondellowi za konia trojańskiego. W ten sposób dostaje się do domu despoty, gdzie będzie starał się uwolnić obie młode kobiety spod ciążącej już im władzy Don Pippa[1].

Osoby

Rola[1] Typ głosu[1]
Don Pippo bas
Donna Pantea sopran
Celidora sopran
Biondello tenor
Calandrino tenor
Lavina sopran
Chichibio bas
Auretta sopran

Nagrania

  • Fischer-Dieskau, Wiens, Schreier, Johnson, Coburn, Scharinger, Nielsen, dyr. Schreier – Philips 1990
  • Bekaert, Bischof, Micu, Loonen, dyr. Rotman – CPO 1991

Przypisy

  1. a b c d e f g Piotr Kamiński: Tysiąc i jedna opera. T. 1. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne (PWM), 2008, s. 1028–1029. ISBN 978-83-224-0901-5.
  2. The London Mozart Players: The Goose of Cairo. The London Mozart Players. [dostęp 2016-10-18]. (ang.).
  • p
  • d
  • e
Dzieła Wolfganga Amadeusa Mozarta
Opery
  • Die Schuldigkeit des ersten Gebotes (KV 35)
  • Apollo i Hiacynt (KV 38)
  • Bastien i Bastienne (KV 50)
  • La finta semplice (KV 51)
  • Mitridate, re di Ponto (KV 87)
  • Ascanio in Alba (KV 111)
  • Il sogno di Scipione (KV 126)
  • Lucio Silla (KV 135)
  • La finta giardiniera (KV 196)
  • Il re pastore (KV 208)
  • Thamos, Koening der Aegypten (KV 345)
  • Zaide (KV 344)
  • Idomeneo, Re di Creta (KV 366)
  • Uprowadzenie z seraju (KV 384)
  • L'oca del Cairo (KV 422)
  • Der Schauspieldirektor (KV 486)
  • Lo sposo deluso (KV 430)
  • Wesele Figara (KV 492)
  • Don Giovanni (KV 527)
  • Così fan tutte (KV 588)
  • Die Zauberflöte (KV 620)
  • Łaskawość Tytusa (KV 621)
Symfonie okresu dziecięcego
(1764-1771)
  • I: Es-dur (KV 16)
  • II: B-dur (KV 17)
  • III: Es-dur (KV 18)
  • IV: D-dur (KV 19)
  • V: B-dur (KV 22)
  • VI: F-dur (KV 43)
  • VII: D-dur (KV 45)
  • VIII: D-dur (KV 48)
  • IX: C-dur (KV 73)
  • X: G-dur (KV 74)
  • XI: D-dur (KV 84)
  • XII: G-dur (KV 110)
  • XIII: F-dur (KV 122)
Symfonie salzburskie
(1771-1781)
  • XIV: A-dur (KV 114)
  • XV: G-dur (KV 124)
  • XVI: C-dur (KV 128)
  • XVII: G-dur (KV 129)
  • XVIII: F-dur (KV 130)
  • XIX: Es-dur (KV 132)
  • XX: D-dur (KV 133)
  • XXI: A-dur (KV 134)
  • XXII: C-dur (KV 162)
  • XXIII: D-dur (KV 181)
  • XXIV: B-dur (KV 182)
  • XXV: g-moll (KV 183 173d B)
  • XXVI: Es-dur (KV 184)
  • XXVII: G-dur (KV 199)
  • XXVIII: C-dur (KV 200)
  • XXIX: A-dur (KV 201)
  • XXX: D-dur (KV 202)
Późne symfonie
(1781-1791)
  • XXXI: D-dur (KV 297, KV 300a) (Paryska)
  • XXXII: G-dur (KV 318) (Uwertura w stylu włoskim)
  • XXXIII: B-dur (KV 319)
  • XXXIV: C-dur (KV 338)
  • XXXV: D-dur (KV 385) (Haffnerowska)
  • XXXVI: C-dur (KV 425) (Linzka)
  • XXXVII: G-dur (KV 444)
  • XXXVII: D-dur (KV 504) (Praska)
  • XXXIX: Es-dur (KV 543)
  • XL: g-moll (KV 550)
  • XLI: C-dur (KV 551) (Jowiszowa)
Sonaty
fortepianowe
  • I: C-dur (KV 279)
  • II: F-dur (KV 280)
  • III: B-dur (KV 281)
  • IV: Es-dur (KV 282)
  • V: G-dur (KV 283)
  • VI: D-dur (KV 284)
  • VII: C-dur (KV 309)
  • VIII: a-moll (KV 310)
  • IX: D-dur (KV 311)
  • X: C-dur (KV 330)
  • XI: A-dur (KV 331)
  • XII: F-dur (KV 332)
  • XIII: B-dur (KV 333)
  • XIV: c-moll (KV 457)
  • XV: F-dur (KV 533)
  • XVI: C-dur (KV 545)
  • XVII: B-dur (KV 570)
  • XVIII: D-dur (KV 576)
Sonaty
kościelne
  • I: Es-dur (KV 67)
  • II: B-dur (KV 68)
  • III: D-dur (KV 69)
  • IV: D-dur (KV 144)
  • V: F-dur (KV 145)
  • VI: B-dur (KV 212)
  • VII: F-dur (KV 224)
  • VIII: A-dur (KV 225)
  • IX: G-dur (KV 241)
  • X: F-dur (KV 244)
  • XI: D-dur (KV 245)
  • XII: C-dur (KV 263)
  • XIII: G-dur (KV 274)
  • XIV: C-dur (KV 278)
  • XV: C-dur (KV 328)
  • XVI: C-dur (KV 329)
  • XVII: C-dur (KV 336)
Sonaty na skrzypce
i fortepian
Sonaty dziecięce
(1763–1766)
  • I: C-dur (KV 6)
  • II: D-dur (KV 7)
  • III: B-dur (KV 8)
  • IV: G-dur (KV 9)
  • V: B-dur (KV 10)
  • VI: G-dur (KV 11)
  • VII: A-dur (KV 12)
  • VIII: F-dur (KV 13)
  • IX: C-dur (KV 14)
  • X: B-dur (KV 15)
  • XI: Es-dur (KV 26)
  • XII: G-dur (KV 27)
  • XIII: C-dur (KV 28)
  • XIV: D-dur (KV 29)
  • XV: F-dur (KV 30)
  • XVI: B-dur (KV 31)
Późniejsze sonaty
(1778-1788)
  • XVII: C-dur (KV 296)
  • XVIII: G-dur (KV 301)
  • XIX: Es-dur (KV 302)
  • XX: C-dur (KV 303)
  • XXI: e-moll (KV 304)
  • XXII: A-dur (KV 305)
  • XXIII: D-dur (KV 306)
  • XXIV: F-dur (KV 376)
  • XXV: F-dur (KV 377)
  • XXVI: B-dur (KV 378)
  • XXVII: G-dur (KV 379)
  • XXVIII: Es-dur (KV 380)
  • XXIX: A-dur (ukończona przez M. Stadlera, KV 402)
  • XXXII: B-dur (KV 454)
  • XXXIII: Es-dur (KV 481)
  • XXXV: A-dur (KV 526)
  • XXXVI: F-dur (KV 547)
Koncerty
Koncerty fortepianowe
Koncerty okresu dziecięcego
  • I: F-dur (KV 37)
  • II: B-dur (KV 39)
  • III: D-dur (KV 40)
  • IV: G-dur (KV 41)
  • Trzy koncerty na bazie sonat J. Ch. Bacha (KV 107)
Koncerty salzburskie
  • V: D-dur (KV 175)
  • VI: B-dur (KV 238)
  • VIII: C-dur (KV 246)
  • IX: Es-dur (KV 271) „Jeune homme”
Utwory na dwa lub trzy instrumenty
  • VII na 3 fortepiany: F-dur (KV 242)
  • X na 2 fortepiany: Es-dur (KV 365)
Wczesne koncerty wiedeńskie
  • XI: F-dur (KV 413)
  • XII: A-dur (KV 414)
  • XIII: C-dur (KV 415)
Późne koncerty wiedeńskie
  • XIV: Es-dur (KV 449)
  • XV: B-dur (KV 450)
  • XVI: D-dur (KV 451)
  • XVII: G-dur (KV 453)
  • XVIII: B-dur (KV 456)
  • XIX: F-dur (KV 459)
  • XX: d-moll (KV 466)
  • XXI: C-dur (KV 467)
  • XXII: Es-dur (KV 482)
  • XXIII: A-dur (KV 488)
  • XXIV: c-moll (KV 491)
  • XXV: C-dur (KV 503)
Późniejsze kompozycje
  • XXVI: D-dur (KV 537) „Koronacyjny”
  • XXVII: B-dur (KV 595)
Koncerty na róg
  • I: D-dur (KV 412)
  • II: Es-dur (KV 417)
  • III: Es-dur (KV 447)
  • IV: Es-dur (KV 495)
Koncerty skrzypcowe
  • I: B-dur (KV 207)
  • II: D-dur (KV 211)
  • III: G-dur (KV 216)
  • IV: D-dur (KV 218)
  • V: A-dur (KV 219)
  • VI: Es-dur (KV 268)
  • VII: D-dur (KV 271a)
Koncerty fletowe
  • I: G-dur (KV 313/285c)
  • II: D-dur (KV 314/285d)
Inne koncerty
  • koncert na trąbkę (zaginiony) (KV 47a)
  • koncert na fagot i orkiestrę (KV 191)
  • Koncert obojowy (KV 285d)
  • koncert na flet, harfę i orkiestrę (KV 299)
  • Koncert klarnetowy (KV 622)
Symfonie koncertujące
  • Symfonia koncertująca na skrzypce, altówkę i orkiestrę (KV 364)
  • Symfonia koncertująca na flet, obój, róg, fagot i orkiestrę (KV 279b)
  • Galimathias Musicum (KV 32)
  • Kasacja G-dur (KV 63)
  • Kasacja B-dur (KV 99)
  • Divertimento Es-dur (KV 113)
  • Divertimento D-dur (KV 131)
  • Divertimento D-dur (KV 136)
  • Divertimento H-dur (KV 137)
  • Divertimento F-dur (KV 138)
  • Divertimento D-dur (KV 205)
  • Divertimento F-dur („Lodron”) (KV 247)
  • Divertimento D-dur (KV 251)
  • Divertimento B-dur (KV 287)
  • Divertimento D-dur (KV 334)
  • Divertimenta B-dur (KV 439b)
  • „Żart muzyczny” F-dur (divertimento na dwa rogi i smyczki) (KV 522)
Kwintety smyczkowe
  • I: B-dur (KV 174)
  • II: C-dur (KV 515)
  • III: g-moll (KV 516)
  • IV: D-dur (KV 593)
  • V: Es-dur (KV 614)
Inne kwintety
  • Kwintet klarnetowy A-dur (KV 581)
  • Kwintet na fortepian, obój, klarnet, róg i fagot Es-dur (KV 452)
  • Kwintet na róg Es-dur (KV 407)
Kwartety smyczkowe
Kwartety mediolańskie
  • I: G-dur (KV 80)
  • II: D-dur (KV 155)
  • III: G-dur (KV 156)
  • IV: C-dur (KV 157)
  • V: F-dur (KV 158)
  • VI: B-dur (KV 159)
  • VII: Es-dur (KV 160)
Kwartety wiedeńskie
  • VIII: F-dur (KV 168)
  • IX: A-dur (KV 169)
  • X: C-dur (KV 170)
  • XI: Es-dur (KV 171)
  • XII: B-dur (KV 172)
  • XIII: d-moll (KV 173)
Kwartety Haydnowskie
  • XIV: G-dur („Wiosenny”) (KV 387)
  • XV: d-moll (KV 421)
  • XVI: Es-dur (KV 428)
  • XVII: B-dur (KV 458)
  • XVIII: A-dur (KV 464)
  • XIX: C-dur („Dysonansowy”) (KV 465)
  • XX: D-dur „Hoffmeister” (KV 499)
Kwartety pruskie
  • XXI: D-dur (KV 575)
  • XXII: B-dur (KV 589)
  • XXIII: F-dur (KV 590)
Kwartety fletowe
  • I: D-dur (KV 285)
  • II: G-dur (KV 285a)
  • III: C-dur (KV 285b)
  • IV: A-dur (KV 298)
Kwartety fortepianowe
  • I: g-moll (KV 478)
  • II: Es-dur (KV 493)
Inne kwartety
  • Kwartet obojowy F-dur (KV 370)
  • Serenada D-dur (KV 100)
  • Serenada D-dur „Andretter” (KV 185)
  • Serenada D-dur „Colloredo” (KV 203)
  • Serenada D-dur (KV 204)
  • Serenada D-dur („Serenata notturna”) (KV 239)
  • Serenada D-dur „Haffnernowska” (KV 250)
  • Serenada D-dur (KV 286)
  • Serenada D-dur „Trąbka pocztowa” (KV 320)
  • Serenada B-dur na 13 instrumentów dętych „Gran Partita” (KV 361)
  • Serenada na smyczki Es-dur (KV 375)
  • Serenada na smyczki c-moll (KV 388)
  • Serenada „Mała nocna muzyka” G-dur (KV 525)
Msze
  • I: Missa brevis G-dur KV 49 (47d)
  • II: Missa brevis d-moll KV 65 (61a)
  • III: Msza C-dur (Dominicusmesse) KV 66
  • IV: Msza c-moll „Missa solemnis” KV 139 (47a)
  • V: Missa brevis G-dur KV 140 (C 1.12)
  • VI: Missa brevis F-dur KV 192 (186f)
  • VII Msza C-dur „Missa in honorem Sanctissimae Trinitatis” KV 167
  • VIII: Missa brevis D-dur KV 194 (186h)
  • IX: Missa brevis C-dur – „Wróbla” KV 220 (196b)
  • X: Msza C-dur – „Credomesse” KV 257
  • XI: Missa brevis C-dur „Spaurmesse”, „Piccolomissa” KV 258
  • XII: Missa brevis C-dur KV 259
  • XIII: Msza C-dur – „Missa longa” KV 262 (246a)
  • XIV: Missa brevis B-dur KV 275 (272b)
  • XV: Msza C-dur – „Koronacyjna” KV 317
  • XVI: Missa solemnis C-dur – „Missa aulica” KV 337
  • XVII: Msza c-moll -"Wielka” KV 427 (417a)
  • Requiem d-moll KV 626
Menuety
  • Menuety (KV 61h)
  • Menuety (KV 65a)
  • Menuety (KV 101/250a)
  • Menuety (KV 104/61e)
  • Menuety (KV 105/61f)
  • Menuet Es-dur (KV 122)
  • Menuety (KV 164)
  • Menuety (KV 176)
  • Menuety (KV 363)
  • Menuety (KV 461)
  • Menuety (KV 568)
  • Menuety (KV 585)
  • Menuety (KV 599)
  • Menuety (KV 601)
  • Menuety (KV 604)
  • Menuety z Kontredansami (KV 463/448c)
Kontredanse
  • Kontredanse (KV 101/250a)
  • Kontredans B-dur (KV 123)
  • Kontredanse (KV 267/271c)
  • Kontredanse (KV 462/448b)
  • Kontredans D-dur „Das Donnerwetter” (KV 534)
  • Kontredans C-dur „La Bataille” (KV 535)
  • Kontredans C-dur „Der Sieg vom Helden Koburg” (KV 587)
  • Kontredanse (KV 603)
  • Kontredans G-dur (KV 610)
Tańce niemieckie
  • Tańce niemieckie (KV 509)
  • Tańce niemieckie (KV 536)
  • Tańce niemieckie (KV 567)
  • Tańce niemieckie (KV 571)
  • Tańce niemieckie (KV 586)
  • Tańce niemieckie (KV 600)
  • Tańce niemieckie (KV 602)
  • Tańce niemieckie (KV 605)
  • Tańce niemieckie (KV 606)
  • Tańce niemieckie (KV 609)
Inne tańce
  • Gawot B-dur (KV 300)
Kontrola autorytatywna (utwór dramatyczno-muzyczny):
  • VIAF: 176800922
  • LCCN: no92016308
  • BnF: 13945215r
  • J9U: 987007581260205171