Francuska Demokratyczna Konfederacja Pracy

Francuska Demokratyczna Konfederacja Pracy

Confédération française démocratique du travail

Logo LDF
Państwo	Francja
Siedziba	Paryż, Francja
Data założenia	1919 (jako CFTC) 1964 (jako CFDT)
Profil działalności	centrala związkowa
Sekretarz Generalny	Marylise Léon
Członkowie	pow. 600 000 (2023)
brak współrzędnych
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Francuska Demokratyczna Konfederacja Pracy (fr. Confédération française démocratique du travail, CFDT) – francuska centrala związkowa, jedna z pięciu największych konfederacji związków zawodowych we Francji. W 2023 należało do niej nieco ponad 600 000 członków, co czyniło ją drugą co do wielkości centralą związkową w kraju^[1].

CFDT ma swoje korzenie w ruchu chrześcijańskich związków zawodowych. Powstała w 1919 pod nazwą Chrześcijańska Konfederacja Francuskich Pracowników (CFTC).

Wewnątrz organizacji działał ruch Odbudowy, początkowo stanowiący mniejszość, który prowadził kampanię na rzecz lewicowego, socjalistycznego i demokratycznego ruchu robotniczego, nie będąc jednocześnie marksistowskim i wbrew traktatom europejskim ocenianym jako przywracający kapitalistyczną Europę pod pozorem chrześcijańskiej demokracji^[2]. Tendencja ta zakorzeniła się po II wojnie światowej w zagłębiach górniczo-hutniczych^[3].

Ruch Odbudowy prowadziła wewnętrzną debatę na rzecz „dekonfesjonalizacji” władzy centralnej, co oznaczało także większą autonomię wobec kręgów politycznych i religijnych. Pod przewodnictwem Eugène’a Descampsa, który został sekretarzem generalnym CFTC, tendencja ta stała się większością w roku 1961^[3].

Rozłam w związku nastąpił w 1964 na nadzwyczajnym kongresie, który odbył się w Palais des Sports w Paryżu w dniach 6 i 7 listopada, kiedy przekształcono CFTC w CFDT. Mniejszość (około 10% związku), w szczególności Joseph Sauty utrzymywało dotychczasowe CFTC^[4].

CFDT zaostrzyło krytykę kapitalizmu i zaczęło częściej powoływać się na idee marksistowskie. Zaczęto coraz częściej przywoływać się na koncepcję samorządności pracownicznej. Postrzegano go jako alternatywę dla kapitalizmu, ale także socjalizmu państwowego^[5]. Utrzymywano bliskie stosunki z przedstawicielami Partii Socjalistycznej (PS)^[6].

CFDT po raz ostatni wezwała do głosowania na socjalistów w wyborach prezydenckich w 1981. Zdystansowała się również od samorządności: teoretycy tacy jak Pierre Rosanvallon (doradca ekonomiczny CFDT, a następnie doradca polityczny Edmonda Maire'a) snują nawet teorie na temat nowej wizji związku, skierowanej w stronę liberalizmu^[5]. W efekcie tych zmian w CFDT doszło do rozłamu w 1988, kiedy bardziej radykalni działacze odłączyli się i założyli związek Sud-PTT^[7].

Po wybuchu w Polsce w sierpniu 1980 głośnych strajków, wedle słów działacza CFDT Jeana-Francois Noëla, jego związek miał początkowo zignorować te wydarzenia. Dopiero 26 sierpnia do Stoczni Gdańskiej udał się inny działacz Claude Sardais, gdzie wygłosił przemowę. Wyraził sympatię dla polskich robotników i powiedział, że CFDT wspiera ich dążenia i akcję strajkową. Przekazał również pieniądze – 11 000 franków – jako pierwszy gest solidarności finansowej^[6].

CFDT regularnie udzielała działaczom Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”, jak i samemu związkowi, pomocy materialnej. Była również francuską organizacją najściślej współpracującą z Solidarnością^[6].

• Oficjalna strona CFDT (fr.)