Emanuel Schikaneder

Emanuel Schikaneder właściwie Johann Joseph Schickeneder (ur. 1 września 1751 w Straubing, zm. 21 września 1812 w Wiedniu)^[1] – człowiek teatru, pisarz i dramaturg pochodzenia bawarskiego, mason działający na terenie Austrii.

Zaczął karierę jako aktor małej podróżującej spółki wykonującej improwizowaną farsę i piosenkę. W wieku 22 napisał i zagrał główną rolę w swojej pierwszej operetce. 5 lat później był kierownikiem własnego zespołu. Jego repertuar obejmował sztuki Gottholda Ephraima Lessinga, Goethego i Pedro Calderóna. Szczególne uznanie zdobył grając role szekspirowskie, zwłaszcza Hamleta. Zespół wykonywał również farsy i singspiele (operetki). Podczas występów w Salzburgu w 1780 Schikaneder poznał rodzinę Wolfganga Amadeusa Mozarta.^[1]

Najbardziej znany jest jako twórca libretta singspielu Czarodziejski flet z muzyką Mozarta, w której światowej prapremierze w 1791 w Wiedniu Schikaneder grał rolę Papagena.^[1] Finansowy sukces uzyskany za sprawą tej opery sprawił, że mógł on później w 1801 otworzyć własny teatr w Wiedniu. Wystawiał tam głównie opery francuskie, które jednak nie spotkały się z uznaniem publiczności.^[1]

W wyniku zawieruchy wojennej początku XIX wieku Emanuel Schikaneder stracił fortunę i zmarł w biedzie w 1812.

• Emanuel Schikaneder, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2019-09-03]  (ang.).

• Emanuel Schikaneder w Polskiej Bibliotece Muzycznej