Dywizje zmechanizowane ZSRR i Federacji Rosyjskiej w latach 1989–2008
Dywizje zmechanizowane ZSRR i Federacji Rosyjskiej w latach 1989–2008 – zmechanizowane związki taktyczne Armii Radzieckiej, potem Federacji Rosyjskiej i innych państw byłego ZSRR.
Struktura organizacyjna
Ze względu na specyfikę teatrów działań wojennych, struktura organizacyjna poszczególnych dywizji pancernych nieco się od siebie różniła. W 1989 w Siłach Zbrojnych Związku Radzieckiego funkcjonowało 25 różnych etatów dywizji zmechanizowanych (zmotoryzowanych).
Zasadnicza ich struktura była w zasadzie podobna[1]:
- dowództwo dywizji
- trzy pułki zmechanizowane
- pułk czołgów
- pułk artylerii samobieżnej[a]
- pułk przeciwlotniczy
- batalion czołgów
- batalion rozpoznawczy i WRE[b]
- batalion łączności (dowodzenia)
- batalion saperów[c]
- batalion zaopatrzenia[d]
- batalion remontowy[e]
- batalion medyczny
Lista dywizji zmechanizowanych
Dywizje radzieckie i FR w latach 1989–2008[2] | ||
---|---|---|
Nazwa | Zmiany | Podporządkowanie |
1 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 7BZ | 11 Armia / Kaliningrad |
2 Dywizja Zmechanizowana | Utrzymana do 2008 | Moskiewski OW Kalininiec |
3 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana WB FB - rozformowana | |
3 Dywizja Zmechanizowana | Sformowana 1.07.1997 na bazie 31 i 47 DPanc | Moskiewski OW /22A / Dzierżyńsk |
4 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1989 | |
5 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1989 | |
6 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 166 BZ, 70 BSU | Zachodnia GW do Moskiewskiego OW Twer |
8 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Kirgizji | |
9 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 131 BZ | PKOW /12KA/ Majkop |
10 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Gruzji | |
13 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w BZ, BSU | Syberyjski OW / 41ABijsk |
11 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w BSU | Zabajkalski OW / 36A /Bezrecze |
12 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 5517BSU w 1990 | Zabajkalski OW Ułan Ude |
15 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Armenii | |
16 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1991 | |
17 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
18 Dywizja Forteczna | Utrzymana do 2008 | Dalekowschodni OW |
18 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w BSU | 11A / Czerniachowsk |
19 Dywizja Zmechanizowana | Utrzymana do 2008 | PKOW / 42KA / Władykaukaz |
20 Dywizja Zmechanizowana | Utrzymana do 2008 | 8 Korpus Armijny / Wołgograd |
21 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 180BZ, następnie BSU | Syberyjski OW /41A/ Omsk |
22 Dywizja Zmechanizowana | Utrzymana do 2002 przeformowana w 40BZ | Dalekowschodni OW/ Kamczatka |
23 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Azerbejdżanowi | |
24 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
25 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
26 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana - 1989 | |
27 Dywizja Zmechanizowana | Utrzymana do 2008 | PU OW, Tockoje |
28 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
29 Dywizja Zmechanizowana | Utrzymana do 2008 | Dalekowschodni OW / 5A/ Kamień Rybołow |
30 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Białorusi | |
32 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 5210BSU w 1990 | Moskiewski OW/ Kalinin |
33 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w BSU | Dalekowschodni OW / 51A/ Homutowo |
34 Dywizja Zmechanizowana | Utrzymana do 2008 | PUOW Jekaterynburg |
35 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1992 | |
36 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1992 | |
37 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w BSU | Leningradzki OW / 6A/ Nagornyj |
38 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 131 Dywizja Forteczna | Zabajkalski OW / 36A / Sreteńsk |
39 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1992 | |
40 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana WB Flocie Oceanu Spokojnego | |
41 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1992 | |
42 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1992 jako 173 Centeum Szkolenia | |
43 Dywizja Zmechanizowana | 469 Centrum Szkolenia | Kujbyszew |
45 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 138 BZ | Leningradzki OW / 30 KA/ Kamienka |
46 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1989 | |
48 Dywizja Zmechanizowana | W latach 1990–1991 przekazana KGB | |
50 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Białorusi | |
51 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
52 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1992 | |
54 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w BZ, następnie 35BSU | Leningradzki OW / 6A / Alakurti |
56 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowanaw 1992 | |
57 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1992 | |
58 Dywizja Zmechanizowana | Przekazane Turkmenii | |
59 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 8 BZ w 1997 do 2002 rozformowana | |
60 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Azerbejdżanowi | |
61 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Turkmenii | |
62 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowanaw 1993 | |
63 Dywizja Zmechanizowana | 56 Centrum Szkolenia | Leningradzki OW Sertołowo |
64 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 36BSU | Leningradzki OW / 30KA Sapemoje |
65 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
67 Dywizja Zmechanizowana | Utrzymana do 2008 | Dalekowschodni OW/35A Skoworodino |
68 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Kazachstanowi | |
69 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 5189BSU w 1989 | Leningradzki OW/26KA Wologda |
70 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1991 | |
71 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 5186BSU (30BZ) w 1989 | Leningradzki OW /6A / Pietrozawdzk |
72 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
73 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1989 | |
74 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1989 | |
75 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1992 | |
77 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana WB Flocie Pólnocnej, rozformowana | |
78 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 1989 5355 BSU | UOW Czebarkul |
79 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 174 BZ , następnie w BSU | Dalekowschodni OW/51A / Poronajsk |
89 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Kazachstanowi | |
81 Dywizja Zmechanizowana | Utrzymana w 2008 | Dalekowschodni OW/5A/ Bikin |
82 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1989 | |
83 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1989 | |
84 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Turkmenii | |
85 Dywizja Zmechanizowana | Utrzymana do 2008 | Syberyjski OW/ Nowosybirsk |
86 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1990 | |
87 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1989 | |
88 Dywizja Zmechanizowana | ||
91 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1989 | |
92 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
93 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
94 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 74BZ | Syberyjski OW / 28 KA/ Jurga |
96 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana 5509 BSU w 1990 | PUOW Kazań |
97 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
99 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w BSU | Dalekowschodni OW / 25KA/ Anadyr |
100 Dywizja Zmechanizowana | 171 Centrum Szkolenia, rozformowana | |
107 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1992 | |
108 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Uzbekistanowi | |
111 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 23BSU | Leningradzki OW / 6 A / Sartawala |
115 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 5188BSU 1989 | Lleningradzki OW / Wałdaj |
118 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 126 DFort | Dalekowschodni OW / 43 KA/ Birobidżan |
120 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Białorusi | |
121 Dywizja Zmechanizowana | 291 Centrum Szkolenia | DOW / 5A / Sybircewo |
122 Dywizja Zmechanizowana | Utrzymana do 2008 | Zabajkał / 36A / Dauria |
130 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 129 DFort | DOW / 5A / Barabasz |
126 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana WB FCz | Przekazana Ukrainie |
127 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 102BW Armenia | Zakaukaski OW / Leninakan |
128 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
129 Dywizja Zmechanizowana | 392 Centrum Szkolenia | DOW / Kniaź Wolkoński |
131 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 200 BZ | LOW / 6A / Peczenga |
134 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana - 1989 | |
135 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 130 DFort | DOW / 15A/ Lesozawodzk |
136 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
144 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 4944BSU | MOW Elnia |
145 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 12BSU | Gruzja Batumi |
146 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 3807BSU 1989 | LOW / Czarna Rzeczka |
147 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 6026BSU | Zabajkła Ahałkalaki |
149 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 168 BZ | Zabajkał / 36A / Borzja |
150 Dywizja Zmechanizowana | 213 Centrum Szkolenia | Zabajkał Borzja |
152 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana w 1991 | |
155 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Kazachstanowi | |
157 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
161 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
164 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Armenii | |
167 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Kazachstanowi | |
172 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
180 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
192 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana WW MSW | |
194 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w BZ | DOW /15A / Flabarowsk |
199 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana 5506 BSU | DOW / 5A / Krasnyj Kut |
201 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 201 BW | Duszanbe |
203 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Kazachstanowi | |
206 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 5347 BSU | MOW / 13KA / Tambow |
207 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana - 1992 | |
2013 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w BSU | PUOW / Tockoje |
216 Dywizja Zmechanizowana | Rozformowana - 1989 | |
218 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w BSU | SOW / Abakan |
219 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana BSU | DOW / Wozzajewka |
242 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 5350BSU | SOW /41 A / Abakan |
245 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana BSU | SOW / 57 KA |
254 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
262 Dywizja Zmechanizowana | Utrzymana do 2008 | DOW / 35A / Wozżajewka |
265 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 5507BSU 1989 | DOW / Jekaterynowka |
266 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 5508BSU 1989 | DOW / 35A / Rajczyhińsk |
270 Dywizja Zmechanizowana | Utrzymana do 2008 | DOW / 15 A / Komsomolsk |
272 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 128 DFort | DOW / 43KA / Babstowo |
277 Dywizja Zmechanizowana | Przeformowana w 127 DFort | DOW / 5A / Sergiejewna |
287 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Ukrainie | |
295 Dywizja Zmechanizowana | Przekazana Azerbejdżanowi |
Uwagi
- ↑ pułk artylerii samobieżnej: 3 x das z 18 x 2S1, dar x 18 x BM-21, bateria dowodzenia.
- ↑ batalion rozpoznawczy i WRE: 4 x kr w tym: na BWP (lub jedna na BWP i jedna na czołgach), na BRDM-2/BTR, specjalna i rozpoznania radioelektronicznego.
- ↑ Batalion saperów – kompanie: inż.-sap., desantowo-przeprawowej, ponton.-most. oraz inż.-drog., pluton łączności i pluton inżynieryjny oraz elementy wsparcia.
- ↑ Batalion zaopatrzenia – dwie kompanie transportu amunicji, dwie kompanie transportu MPS, kompania transportu żywności, pluton remontowy i zaopatrzenia, magazyny, drużyna łączności, piekarnia, punkt medyczny.
- ↑ Batalion remontowy –5 x krem, pluton ewakuacji, pluton zaopatrzenia oraz pluton remontów specjalnych, drużyna łączności i punkt medyczny.
Przypisy
- ↑ Depczyński 2015 ↓, s. 94.
- ↑ Depczyński 2015 ↓, s. 379–382.
Bibliografia
- Marek Depczyński: Rosyjskie siły zbrojne: od Milutina do Putina. Warszawa: Bellona SA, 2015. ISBN 978-83-11-13505-5.
- p
- d
- e
Radzieckie ogólnowojskowe związki operacyjne i taktyczne w latach 80. XX wieku
Armie | |
---|---|
Korpusy armijne |
|
Dywizje |
- dywizje zmechanizowane
- dywizje pancerne