Dżabal Nafusa

Dżabal Nafusa

Kontynent	Afryka
Państwo	Libia
Najwyższy szczyt	968 m n.p.m.
Długość	ok. 350 km
Położenie na mapie Libii Dżabal Nafusa
31°52′N 11°48′E/31,866667 11,800000
Multimedia w Wikimedia Commons

Dżabal Nafusa^[1] (arab.: جبل نفوسة, Jabal Nafūsah; berb: Adrar n Infusen) – górzysty płaskowyż w północno-zachodniej Libii.

Dżabal Nafusa leży w północno-zachodniej Libii, w Trypolitanii^[2] , biegnąc na wschód przez 190 km od granicy Tunezji do koryta Kiklah i dalej na północny wschód przez 150 km do wzgórz w pobliżu wybrzeża Morza Śródziemnego w Al-Khums, gdzie przechodzi w płaskowyż o szerokości 19–26km^[3] .

Dżabal Nafusa to górzysty płaskowyż zbudowany z wapieni, gipsów i piaskowców, wznoszący się na wysokość 600 m n.p.m.^[4]  Najwyższe wzniesienia sięgają 968 m n.p.m.^[2] 

Wznosi się stromo na północy, a na południu opada łagodnie – za nim rozciąga się szeroki na 100–150 km pas wyżyn, do którego na południu przylega pustynia kamienista Al-Hamada al-Hamra^[4] . Charakteryzuje się niższymi temperaturami powietrza niż w pozostałych częściach kraju – średnie roczne temperatury utrzymują się tu w granicach 17–18 °C^[4] . W jego wschodniej części odnotowywane są jedne z najwyższych opadów na terenie Libii, przynoszone przez deszczowe wiatry z zachodu i północnego zachodu^[4] . Płaskowyż porasta roślinność stepowa^[5] .

Obszar Dżabal Nafusa poprzecinany jest dolinami rzek okresowych, w których dzięki nawadnianiu uprawiane są oliwki i figowce^[2] . Ponadto uprawiane są tu także morele, zboża, tytoń oraz ostnica mocna, z której wytwarzane są sznury, buty i papier^[3] .

Główne miasta Dżabal Nafusa to: Nalut, Dżadu, Jafran i Gharjan^[3] .

• Afryka. „Nazewnictwo geograficzne Świata”. 3, 2004. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej (KSNG). [dostęp 2021-03-25]. 
• Braun K., Passon J., Jeworutzki A.: Across the Vast Land—Some Aspects on Libya’s Geography. W: Braun K., Passon J. (red.): Across the Sahara. Springer, Cham, 2020-08-15. DOI: 10.1007/978-3-030-00145-2_1. ISBN 978-3-030-00145-2. (ang.).
• Libia. Warunki naturalne., [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-03-25] .
• Nafusa, Dżabal, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-03-25] .
• Nafūsah Plateau, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-03-25]  (ang.).