Coelotes atropos

Coelotes atropos
Walckenaer, 1830
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	szczękoczułkowce
Gromada	pajęczaki
Rząd	pająki
Rodzina	lejkowcowate
Podrodzina	Coelotinae
Rodzaj	Coelotes
Gatunek	Coelotes atropos
Synonimy Drassus atropos Walckenaer, 1830 Drassus trucidator Walckenaer, 1830 Clubiona saxatilis Blackwall, 1833 Clubiona tigrina Walckenaer, 1841 Coelotes saxatilis (Blackwall, 1833) Amaurobius saxatilis (Blackwall, 1833) Amaurobius atropos (Walckenaer, 1830) Amaurobius trucidator (Walckenaer, 1830) Coelotes atropos anomalus Hull, 1955 Coelotes atropos silvestris Hull, 1955
Systematyka w Wikispecies

Coelotes atropos – gatunek pająka z rodziny lejkowcowatych. Zamieszkuje Europę.

Gatunek ten opisany został w 1830 roku jako Drassus atropos. Klasyfikowany był też w rodzajach Clubiona i Amaurobius^[1]. W 1841 został wyznaczony przez Blackwalla gatunkiem typowym nowego rodzaju Coelotes^[2].

Pająk ten odznacza się znaczną zmiennością wewnątrzgatunkową. Samice osiągają od 9 do 12^[2] lub 13^[3] mm, a samce od 7^[3] lub 8 do 9,4 mm długości ciała. Wydłużony, rudobrązowy karapaks porastają z rzadka czarne szczecinki. Ośmioro oczu ułożonych jest w dwa rzędy, w obu środkowe leżą bardziej z tyłu niż boczne. Nadustek, o wysokości dwukrotnie większej niż średnica oczu przednio-środkowych, porośnięty jest długimi i silnymi szczecinkami. Wszystkie krawędzie szczękoczułków mają po 3 ząbki, te na tylnych krawędziach są podobnej wielkości, a na przednich środkowe są największe. Gruczoły szczękoczułkowe otwierają się w piłkowanych rowkach u nasady kłów, na brzusznej i grzbietowej stronie. Gruczoł jadowy jest duży i sięga środka tułowia. Warga dolna i endyty są prostokątne, sternum zaś tarczowate. Silnie zbudowane odnóża mają proste lub lekko wcięte krętarze^[2].

Opistosoma jest ciemnobrązowa z ciemnym nakrapianiem, krótko oszczeciniona, pozbawiona siteczka przędnego i stożeczka. Kądziołki przędne tylno-środkowej pary mają 30–50 czopków gruczołowych kolcowatych, 1–2 ampułkowate, a u samic jeszcze dwa cylindryczne. Oba człony kądziołków tylno-bocznej pary podobnej długości. Samica ma wydłużone spermateki oraz epigyne z krótkimi ząbkami po bokach atrium, które zredukowane jest do szparek^[2]. Od epigyne samicy norosza ziemnego (C. terrestris) różni się zakrzywionymi i poszerzonymi z przodu ciemnymi krawędziami bocznymi oraz słabiej zaznaczoną krawędzią przednią^[3].

Samce mają nogogłaszczki z 3 mocnymi kolcami na grzbiecie uda, kolcami i szeroką apofizą na rzepce, 3 mocnymi kolcami na przednio-bocznej części goleni, długim i kolczastym cymbium, prostokątną sklerotyzacją w odsiebnej części tegulum, łyżeczkowatą apofyzą medialną oraz krótkim konduktorem z szerokimi apofizami na stronie grzbietowej^[2].

Gatunek europejski^[1], znany z Białorusi, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Danii, Francji, z krajów byłej Jugosławii, Luksemburga, Macedonii Północnej, Niemiec, Polski, Rumunii, Rosji, Słowacji, Szwecji, Szwajcarii i Wielkiej Brytanii^[4].

Pająki te zamieszkują pod kamieniami i kłodami, gdzie kopią norki wypełnione rurkowatym oprzędem. Ich sieci łowne pozbawione są części płachtowatej. Na terenie Wielkiej Brytanii spotyka się je w lasach, na wrzosowiskach jak i obszarach górzystych^[3].