Charajb el-Deszt

Charajb el-Deszt, Kharaib el-Desht – stanowisko archeologiczne położone w Kuwejcie na wyspie Fajlaka badane przez Kuwejcko–Polską Misję Archeologiczną (Kuwaiti–Polish Archaeological Mission, KPAM) pod kierunkiem dr Agnieszki Pieńkowskiej z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Projekt w Charajb el-Deszt prowadzony jest od 2013 roku, pod nazwą Kuwait Failaka Archeological Research Project – comparative study of the settlement patterns on Failaka Island. Investigations of Kharaib el-Desht Settlement Complex^[1].

Stanowisko znajduje się na północno-zachodnim wybrzeżu wyspy Fajlaka. Pozostałości osady datowane są na późny okres islamski^[2]. Rozciągają się na około 450 metrów w pasie o szerokości 80 do 100 metrów.

Stanowisko znane jest z relacji podróżników od początków XX wieku, zarejestrowane zostało w trakcie badań powierzchniowych prowadzonych w 1974 roku przez włoską ekspedycję archeologiczną^[3]. Badania wykopaliskowe Kuwejcko-Polskiej Misji Archeologicznej skupiły się na odsłonięciu pozostałości osady rybackiej, towarzyszyła im także podwodna prospekcja archeologiczna, która umożliwiła rozpoznanie otoczenia wyspy, odkryto liczne instalacje związane z połowem ryb.

W południowo-zachodniej części badanego obszaru odsłonięto fragmenty dwóch domów. Kilkadziesiąt metrów na północ od tego miejsca natrafiono na fragment dużej budowli o masywnych, kamiennych murach z przyporami, być może sanktuarium. Na stanowisku odkryto blisko sto pieców i palenisk przeznaczonych do przetwórstwa ryb. Ich ilość jak również różnorodność jest zaskakująca i niespotykana w innych późnoislamskich osadach rybackich. Ponad 60 z nich odkryto w jednej części osady, taka koncentracja piecyków, wskazuje, że był to obszar przeznaczony na działalność o charakterze gospodarczym. Piecykom towarzyszył bogaty materiał kostny, z przewagą rybich ości. Wyposażenie związane z procesem połowu i wstępnej obróbki ryb znajdowano zarówno w pomieszczeniach, jak i w bezpośrednim sąsiedztwie gospodarstw. Były to m.in. różnego rodzaju kotwice kamienne, haczyki do połowu ryb i ciężarki do sieci z kamienia lub fragmentów naczyń ceramicznych^[4].

• Pieńkowska, A., Mierzejewska, M. (2018). Late Islamic fishing industry in the Gulf: the case of Kharā`ib al-Dasht, Jazīrat Faylakā, Proceedings of the Seminar for Arabian Studies, 48, 269–278.
• Pieńkowska, A. (2017). Failaka Archaeological Research Project. Preliminary results after the second and third season of excavation at Kharaib el-Desht in 2015–2016, Polish Archaeology in the Mediterranean, 26/1, 507–522.
• Pieńkowska, A. (2015). Failaka Archeological Research Project – Comparative study of the settlement patterns on Failaka Island. Kharaib Desht 2013, Polish Archaeology in the Mediterranean, 24/1, 560–589.
• Appendix 1: Mierzejewska, M., Kharaib El-Desht 2013: The Pottery. Preliminary Report, 571–578.
• Appendix 2: Nowakowska, M., Survey of the Kharaib el-Desht Bay on Failaka island: preliminary report, 579–589.