Cerkiew św. Paraskewy w Krywem

Cerkiew św. Paraskewy
obecnie nieczynna kultowo
A-888 z 03.10.1995[1]
w ruinie
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Miejscowość

Krywe

Wyznanie

katolickie

Kościół

greckokatolicki

Wezwanie

św. Paraskewa

Historia
Data zakończenia budowy

1842

Data zamknięcia

1947

Poprzednie wyznanie

św. Paraskewa

Dane świątyni
Liczba naw

1

Położenie na mapie gminy Lutowiska
Mapa konturowa gminy Lutowiska, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Krywe, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko dolnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „Krywe, cerkiew”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Krywe, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu bieszczadzkiego
Mapa konturowa powiatu bieszczadzkiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Krywe, cerkiew”
Ziemia49°15′00,2″N 22°30′46,5″E/49,250056 22,512917
Multimedia w Wikimedia Commons

Cerkiew św. Paraskewy w Krywem – parafialna cerkiew greckokatolicka, wzniesiona w 1842 w miejscowości Krywe.

Po 1947 wieś całkowicie wysiedlono i zniszczono. Ocalała cerkiew, opuszczona popadła w ruinę.

Historia

Pierwsze wzmianki o tutejszej cerkwi pochodzą z 1589, obecna jest trzecią z kolei, zbudowana w 1842 na miejscu poprzedniej wzmiankowanej w 1756. W 1916 była remontowana i częściowo przebudowywana. Opuszczona po 1947. W 1995 zespół cerkiewny (cerkiew, dzwonnica, cmentarz) wpisano do rejestru zabytków[1]. Obecnie cerkiew w ruinie, brak jej dachu. Mury są w większości zachowane[2]. 3 sierpnia 2011 w ruinach cerkwi odbył się ślub jedynych mieszkańców Krywego, Antoniny i Stanisława Majsterków. W 2012 Gmina Lutowiska przeprowadziła częściowy remont obiektu[3].

  • Elewacja frontowa
    Elewacja frontowa
  • Wnętrze
    Wnętrze
  • Elewacja północna
    Elewacja północna

Ulokowana na wzgórku o nazwie Diłok. Wymurowana z kamienia. To budowla orientowana, dwudzielna z prezbiterium zamkniętym półkoliście i szerszą nawą na rzucie prostokąta[4].

W zbiorach Muzeum Historycznego w Sanoku znajdują się dwie ikony z Krywego: Zaśnięcie Marii (XVII/XVIII w.) i św. Jerzy (XVIII w.)[2].

Otoczenie

Cerkiew otacza wieniec starych lip i jesionów. Obok cerkwi murowana dzwonnica parawanowa na dwa dzwony z drugiej połowy XIX w., obecnie pozbawiona dachu i dzwonów[2]. Na północ od cerkwi resztki zdewastowanego cmentarza parafialnego z kilkoma nagrobkami między innymi Julii i Mikołaja Pisarczyków właścicieli majątku[2][5]. Cmentarz był porządkowany w 1993[3].

Przypisy

  1. ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024 [dostęp 2015-12-12] .
  2. ↑ a b c d Stanisław Kryciński: Cerkwie w Bieszczadach. Wydawnictwo Stanisław Kryciński, Warszawa 1991, s. 31.
  3. ↑ a b Piotr Szechyński: Cerkiew greckokatolicka pw. św. Paraskiewii w Krywem (ruina) oraz dawny cmentarz cerkiewny i grzebalny. Twoje Bieszczady. [dostęp 2018-06-12]. (pol.).
  4. ↑ Maciej Skowroński, Arkadiusz Komski, Agata Skowrońska-Wydrzyńska: Cerkwie Bieszczadzkie. Wydawnictwo Fundacja, Nowy Sącz 2001, s. 21. ISBN 83-913147-2-3.
  5. ↑ Wojciech Krukar, Paweł Luboński, Tadeusz Andrzej Olszański, Paweł Swianiewicz: Bieszczady. Wydawnictwo Rewasz, Pruszków-Olszanica 1994, s. 281. ISBN 83-85557-09-1.