Brzoza Maksimowicza
Systematyka[1][2] | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | rośliny | ||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | okrytonasienne | ||
Klasa | Magnoliopsida | ||
Nadrząd | |||
Rząd | bukowce | ||
Rodzina | brzozowate | ||
Rodzaj | brzoza | ||
Gatunek | brzoza Maksimowicza | ||
Nazwa systematyczna | |||
Betula maximowicziana Regel Bull.Soc.Imp.Naturalistes Moscou38(2):418, 1865 | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
najmniejszej troski | |||
|
Brzoza Maksimowicza (Betula maximowicziana Regel in DC.) – gatunek drzewa z rodziny brzozowatych. Występuje w stanie dzikim w Japonii, w górach wysp Hokkaido i Honsiu oraz na Wyspach Kurylskich (endemit)[4]. Uwaga: Betula maximowiczii Rupr. jest innym gatunkiem.
Morfologia
- Pokrój
- Na stanowiskach naturalnych dorasta do 30 m i 1,2 m średnicy pnia, natomiast w Europie osiąga do 24 m wysokości. Gałęzie są sztywne, uniesione ku górze[5]. Korona jest luźno rozgałęziona, jednak regularna.
- Kora
- Kora młodych drzewek jest czerwonobrązowa, jednak później się staje matowo szarobiała. Łuszczy się okrężnie pasmami[5].
- Pędy
- Mają czerwonawobrunatną lub wiśniowobrązową barwę. Pędy są nagie, z nielicznymi białymi gruczołkami. Przerwane wydzielają aromat podobny do środka odkażającego (podobny do olejku golterii)[5].
- Pąki
- Pąki są zaostrzone. Ich czubki ciemniejsze.
- Liście
- Liście są duże, większe niż u innych brzóz. Osiągają do 14 cm długości. Mają sercowaty kształt, a wierzchołki są ostro zakończone. Są podwójnie ostro piłkowane z lekko wygiętymi ząbkami. Są ciemne i błyszczące. Młode liście są owłosione, lecz szybko stają się nagie. Owłosienie pozostaje jedynie od spodu w kącikach nerwów[5]. Jesienią przebarwiają się na złocistożółty kolor. Posiadają 8-13 par nerwów. Ogonek liściowy jest długi i osiąga do 3,5 cm długości.
- Kwiaty
- Kwiaty są zebrane w kwiatostany zwane kotkami.
- Owoce
- Owoce są zebrane w długie, zwisające owocostany o długości do 7 cm. Są otoczone jedwabistymi, białymi włosami[6]. Łuski o klapkach bocznych wysłużonych i zaokrąglonych, krótszych od klapki środkowej. Skrzydełka owoców są 2-3 razy szersze od orzeszka.
Biologia
Megafanerofit. Występuje w lasach górskich. Jest rośliną szybkorosnącą. Jest w dużym stopniu wytrzymała na mrozy. Wykazuje się dużą tolerancją na warunki miejskie. Gdy rośnie jako soliter tworzy szeroką, nisko rozgałęzioną koronę.
Zastosowanie
- Drewno używane do produkcji mebli, klepki, forniru, także do produkcji papieru.
- Roślina ozdobna. Do Europy została sprowadzona w 1888 roku (Anglia). W Polsce uprawiana od końca XIX wieku jako drzewo ozdobne. Szczególnie ozdobna jesienią podczas przebarwiania liści.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-07] (ang.).
- ↑ Betula maximowicziana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-01].
- ↑ a b c d Johnson O., More D.: Drzewa. Warszawa: Multico, 2009, s. 186. ISBN 978-83-7073-643-9.
- ↑ Bożena Zasieczna, Wielska Encyklopedia Roślin, Świat Książki, Warszawa 1996.
- Britannica: plant/Japanese-monarch-birch
Identyfikatory zewnętrzne:
- EoL: 1149396
- GBIF: 5332256
- identyfikator iNaturalist: 362504
- IPNI: 295137-1
- ITIS: 845150
- NCBI: 211500
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-21479
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:295137-1
- Tela Botanica: 101899
- identyfikator Tropicos: 3600285
- USDA PLANTS: BEMA5
- CoL: LPB5