Bolesław Chomicz
Bolesław Chomicz (ok. 1924) | |||
Data i miejsce urodzenia | 27 maja 1878 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 15 maja 1959 | ||
Przebieg służby | |||
Formacja | Straż Pożarna II RP | ||
Późniejsza praca | adwokat przedsiębiorca | ||
Odznaczenia | |||
|
Bolesław Chomicz (ur. 27 maja 1878 w Jaroszówku k. Nowogródka, zm. 15 maja 1959 w Warszawie)[1] – polski działacz społeczny, jeden z organizatorów polskiej straży pożarnej, adwokat i przedsiębiorca. Był stryjem grafika Witolda Chomicza.
Życiorys
Urodził się 27 maja 1878 w Jaroszówku k. Nowogródka. Pochodził ze starego rodu, wywodzącego się z Wielkiego Księstwa Litewskiego[2]. Jego rodzice mieszkali w Kijowie. Do szkoły średniej uczęszczał w Grodnie, gdzie rozpoczął działalność konspiracyjną. W 1901 ukończył studia na wydziale prawa Uniwersytetu Kijowskiego[3]. Po studiach podjął pracę w Zarządzie Ubezpieczeń Wzajemnych Budowli od Ognia w Opatowie.
W 1905, za działalność propolską stracił pracę i został skazany przez władze rosyjskie na dwa miesiące więzienia. Po wyjściu na wolność pracował jako pedagog w Łodzi, pisując do „Ekonomisty” i „Zorzy”.
Od 1909 pracował w Warszawskim Towarzystwie Ubezpieczeń, które wysłało go na studia na wydziale administracyjnym politechniki w Akwizgranie oraz na praktykę do Paryża.
Po powrocie do Warszawy zajął się działaniami na rzecz usprawnienia służb pożarniczych. Organizował nowe jednostki Towarzystwa Ochotniczych Straży Pożarnych oraz pomagał w udoskonalaniu istniejących jednostek. Doprowadził do powstania „Przeglądu Pożarniczego” (grudzień 1912) i był jego redaktorem naczelnym do 1914. Współpracując z Józefem Tuliszkowskim, tworzył ruch strażacki niezależny od centralistycznej organizacji rosyjskiej. W 1916 został prezesem Związku Floriańskiego[4].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości pracował nad zjednoczeniem ruchów strażackich z trzech zaborów. We wrześniu 1921 odbył się zjazd zjednoczeniowy, na którym powołano Główny Związek Straży Pożarnych RP. Bolesław Chomicz został jego pierwszym prezesem.
Po przewrocie majowym odszedł z pożarnictwa. Pracował jako adwokat. W 1928 zorganizował Komunalną Kasę Oszczędności powiatu warszawskiego.
We wrześniu 1939 brał udział w obronie Warszawy, w czasie której został ranny. Po wyzdrowieniu współtworzył Strażacki Ruch Oporu „Skała”. Podczas okupacji niemieckiej pełnił obowiązki prezesa konspiracyjnego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych i organizował pomoc dla walczącego getta[1]. W swojej rodzinnej podwarszawskiej miejscowości – Mysiadle – ukrywał Żydów.
Po II wojnie pracował nad reaktywacją Straży Pożarnych, był prezesem Zarządu Przymusowego Związku Straży Pożarnych RP. Nie zgadzając się na upolitycznienie straży, w grudniu 1947 wycofał się z działalności. W 1950 przejął kierownictwo rodzinnej firmy ogrodniczej i w Mysiadle założył szkółkę drzew owocowych[2].
Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 217-1,2-10)[5].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1923)[6]
- Złoty Znak Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej (1921)
- Medal honorowy Straży Ogniowej (Medaille d'honneur des Sapeurs Pompiers – Francja) (1924)[7]
Upamiętnienie
- W 1996 został ustanowiony Medal honorowy im. Bolesława Chomicza. Jest to odznaczenie cywilne, nadawane przez Prezydium Zarządu Głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP za zasługi dla rozwoju i umacniania Związku OSP RP oraz Ochotniczych Straży Pożarnych[2].
- 12 września 2004 w 45. rocznicę śmierci Bolesława Chomicza odprawiono w Kościele Matki Boskiej Wspomożycieli Wiernych na warszawskiej Chomiczówce mszę świętą, w czasie której została odsłonięta poświęcona mu tablica pamiątkowa[8].
- 6 marca 2008 Zarząd Główny Związku OSP RP podjął uchwałę w sprawie ogłoszenia w ramach OSP roku „2008 – Rokiem Bolesława Chomicza”[2].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b Słownik biograficzny pożarników polskich – Bolesław Chomicz. Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej. [dostęp 2021-10-10]. (pol.).
- ↑ a b c d 2008 – Rokiem Bolesława Chomicza. Serwis ZOPZOSP RP w Bochni. [dostęp 2023-12-22]. (pol.).
- ↑ Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? • Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1939, s. 39. [dostęp 2021-07-05].
- ↑ Bolesław Chomicz – żarliwy Polak – patriota, kreator polskiego ochotniczego ruchu strażackiego | Związek Ochotniczych Straży Pożarnych RP [online], www.zosprp.pl [dostęp 2017-06-07] (pol.).
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: Chomiczowie, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-10-25] .
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 17.
- ↑ Drugi ogólno-państwowy zjazd strażactwa w Warszawie. „Nowości Ilustrowane”. Nr 34, s. 2, 23 sierpnia 1924.
- ↑ Kartki z kalendarza. Nasza Chomiczówka. [dostęp 2023-12-23]. (pol.).
Bibliografia
- Eugeniusz Walczak: Bolesław Chomicz – żarliwy Polak – patriota, kreator polskiego ochotniczego ruchu strażackiego. Związek Ochotniczych Straży Pożarnych RP, 2008-07-01. [dostęp 2011-06-18]. (pol.).
- Słownik biograficzny pożarników polskich – Bolesław Chomicz. Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej. [dostęp 2021-10-10]. (pol.).