Boehmantis microtympanum
Boehmantis microtympanum | |||
(Angel, 1935) | |||
Systematyka | |||
Domena | eukarionty | ||
---|---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | ||
Typ | strunowce | ||
Podtyp | kręgowce | ||
Gromada | płazy | ||
Rząd | |||
Podrząd | Neobatrachia | ||
Rodzina | mantellowate | ||
Podrodzina | Mantellinae | ||
Rodzaj | Boehmantis | ||
Gatunek | Boehmantis microtympanum | ||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1] | |||
Zasięg występowania | |||
| |||
|
Boehmantis microtympanum – gatunek płaza bezogonowego z rodziny mantellowatych (Mantellidae), jedyny przedstawiciel rodzaju Boehmantis[2]. Endemit występujący tylko w południowo-wschodniej części Madagaskaru.
Systematyka
Boehmantis microtympanum zalicza się do rodziny mantellowatych, a w jej obrębie do podrodziny Mantellinae[1].
Budowa
Płaz mierzy od 6,0 do 8,0 cm[3].
Zwierzę ubarwione jest oliwkowozielonkawo do brązów. Ten pierwszy typ spotyka się szczególnie u młodych osobników. Zabarwienie nie jest jednolite, lecz pokryte niewyraźnymi plamkami barwy jaśniejszej bądź ciemniejszej od podłoża. Ciemne plamki pokrywają także spodnią stronę ciała płaza, jaśniejszą od grzbietowej, w obrębie gardła i klatki piersiowej. Skóra pokrywająca grzbiet zwierzęcia odznacza się gładkością[3].
Błona bębenkowa jest widoczna, ale niezbyt duża. Jej średnica stanowi ćwierć średnicy oka. Może to świadczyć o tym, że gatunek, żyjący wśród głośnych strumieni, nie nawołuje[3].
Kończyna przednia nie wytwarza błony pławnej. Gruczoły udowe samców nie występują. Staw skokowy sięga nozdrzy. Stopa objęta jest kompletną błoną pławną. Opuszki wieńczące palce obu par kończyn są powiększone[3].
Vences i Glaw zwracają uwagę na podobieństwo tego płaza do Mantidactylus grandidieri, Mantidactylus guttulatus (B. microtympanum ma lepiej wyrażone opuszki palców), Spinomantis microtis, Mantidactylus lugubris (dotyczy to młodszych przedstawicieli opisywanego tu gatunku)[3].
Cykl życiowy
Zwierzę prowadzi rozród w kamienistych strumieniach o wartkim nurcie[1]. Jego aktywność przypada na czas nocny. Widuje się wtedy tego płaza usadowionego na kamieniu. Niekiedy też obserwowano skaczące z kamieni osobniki porą popołudniową[3].
Nauka nie zna jaj ani kijanek tego gatunku. Natomiast w okolicy Nahampoana obserwowano osobniki młodociane. Było to w styczniu. Żabki mierzyły 1,6 cm (odległość od czubka pysku do ujścia kloaki). Ich błona bębenkowa była już dostrzegalna, choć cechowała się bardzo małą wielkością[3]
Rozmieszczenie geograficzne
Gatunek jest endemitem spotykanym tylko na Madagaskarze. Jego zasięg występowania jest niewielki, obejmuje tylko tereny położone na południowym wschodzie wyspy. Leżą one pomiędzy Midongy-Sud i Andohahela[1]. Vences i Glaw wymieniają następujące miejsca: Ambana, Andohahela, Bekazaha, Chaines Anosyennes, Isaka-Ivondro, Manantantely, Nahampoana, Soavala; w sumie zbiera się to na mniej niż 5 odrębnych lokalizacji. Obszar ten nie sięga nawet 500 km²[3].
Ekologia
Zwierzę bytuje na wysokościach od 50 do 1000 m nad poziomem morza[1].
Siedlisko tego płaza stanowią lasy, zarówno dziewicze, jak i wtórne, zdegradowane na skutek działań ludzkich. IUCN wspomina jednak o napotkaniu osobnika na terenie otwartym, w okolicy reliktowego lasu[1]. Zwierzę zamieszkuje wartkie, głośne, kamieniste strumienie wraz z M. lugubris[3].
Zagrożenia i ochrona
IUCN uważa gatunek za lokalnie pospolity. Zauważa jednak, że w pewnych okolicach nieopodal Fort Dauphin płaz wyginął. W efekcie całkowita liczebność gatunku ulega spadkowi[1].
IUCN wymienia liczne zagrożenia negatywnie wpływające na gatunek. Podaje rozwój rolnictwa, pozysk drewna i węgla drzewnego, wypas zwierząt gospodarskich, osadnictwo ludzkie, rozprzestrzenienie się inwazyjnych eukaliptusów. Z kolei odłów w celach kulinarnych organizacja uznaje za jedynie lokalne zagrożenie[1]. AmphibiaWeb piórem Vencesa i Glawa wspomina o deforestacji związanej z fragmentacją środowiska, podaje też prócz wyżej wymienionych odłów jako zwierząt domowych oraz urbanizację[3].
Bezogonowy zamieszkuje tereny chronione, jak Parki Narodowe Andohahela i Midongy-du-Sud[1].
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i Boehmantis microtympanum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Darrel R.D.R. Frost Darrel R.D.R., Boehmantis Glaw and Vences, 2006, [w:] Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.2 [online], American Museum of Natural History, New York, USA [dostęp 2024-06-16] (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j Miguel Vences, Frank Glaw: Boehmantis microtympanum. AmphibiaWeb, 2010-07-19. [dostęp 2013-12-14]. (ang.).