Artur Kronenberg
major saperów | |
Data i miejsce urodzenia | 1 lipca 1887 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 20/22 kwietnia 1940 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | Armia Imperium Rosyjskiego |
Jednostki | 9 Pułk Saperów |
Stanowiska | kwatermistrz |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Artur Czesław Kronenberg (ur. 1 lipca 1887 w Warszawie[1], zm. między 20 a 22 kwietnia[2] 1940 w Katyniu) – major saperów Wojska Polskiego, inżynier, ofiara zbrodni katyńskiej[3].
Życiorys
Urodził się w rodzinie Walentego i Amelii z d. Liedke. Został ochrzczony w parafii św. Andrzeja w Warszawie. Akt chrztu 31/1887[4].
W czasie I wojny światowej w stopniu podkapitana dowodził kompanią reflektorów 1 pułku inżynieryjnego I Korpusu Polskiego w Rosji, a następnie służył w armii gen. Hallera we Francji. Uczestnik wojny 1920.
W okresie międzywojennym pozostał w wojsku. Jako oficer nadetatowy 1 pułku saperów pełnił służbę w 1 pułku czołgów. 1 czerwca 1923 został przeniesiony do baonu maszynowego na stanowisko zastępcy dowódcy batalionu[5]. Był wtedy w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 39 lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów[6]. Rok później jako oficer nadetatowy baonu maszynowego pełnił służbę w Departamencie V Inżynierii i Saperów Ministerstwa Spraw Wojskowych[7]. 1 września 1925 jako oficer nadetatowy batalionu elektrotechnicznego został odkomenderowany z Departamentu V MSWojsk. na dwumiesięczny kurs dla kwatermistrzów[8]. W WP ukończył kursy doskonalące. W 1928 służył w 9 Okręgowym Szefostwie Budownictwa[9], był kwatermistrzem 9 pułku saperów. Od 1929 w stanie spoczynku.
W 1934, jako oficer stanu spoczynku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas „w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr I”[10].
Działał czynnie w Związku Murmańczyków. Brał udział w II Zjeździe Murmańczyków. Wygłosił przemówienie podczas odsłonięcia pomnika „Krzyża Północy” na Cmentarzu Powązkowskim[11].
W kampanii wrześniowej wzięty do niewoli przez Sowietów. Według stanu na kwiecień 1940 był jeńcem obozu w Kozielsku[2]. Między 7 a 9 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD[2] – lista wywózkowa 015/2 poz. 32 nr akt 2207[12] z 5.04.1940[2]. Został zamordowany między 9 a 11 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[2]. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji bez daty pod numerem 293[2]. Wg stanu na dzień 21.12 1940, jego akta znajdowały się w 1 Specjalnym Wydziale NKWD ZSRR (UPW) w związku z otrzymaniem wniosku od Wandy Kronenberg z Warszawy[2]. Krewni do 1950 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie. Sąd Grodzki w Warszawie w 1946 roku uznał Kronenberga za zmarłego[13].
Życie prywatne
Żonaty z Wandą z Nurzyńskich[1]. Mieszkał w Warszawie na ulicy Grzybowskiej 32.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Niepodległości (3 maja 1932)[14]
- Krzyż Walecznych[9]
- Srebrny Krzyż Zasługi (15 grudnia 1925)[15][9]
- Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)[16]
Upamiętnienie
- Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień podpułkownika. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
- Tablica epitafijna na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[4].
- Dąb Pamięci posadzony na Krakowskim Przedmieściu 26/28 przez Uniwersytet Warszawski. Certyfikat 3447/510/WE/2010[17].
Zobacz też
- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
Przypisy
- ↑ a b Kiński i inni, Katyń, Księga Cmentarna, 2000, s. 310 .
- ↑ a b c d e f g УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, s. 425.
- ↑ JędrzejJ. Tucholski JędrzejJ., Mord w Katyniu, 1991, s. 146 .
- ↑ a b MarcinM. Niewalda MarcinM., Kronenberg - Genealogia. Portal rodzinny, rola w historii, źródła [online], genealogia.okiem.pl [dostęp 2018-08-11] .
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 35 z 2 czerwca 1923 roku, s. 367.
- ↑ Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk., 1923, s. 895 .
- ↑ Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk., 1924, s. 20, 819, 828 .
- ↑ „Dziennik Personalny” (R.6, nr 89), 1925, s. 488 .
- ↑ a b c Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 582.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 853.
- ↑ II Walny Zjazd Murmańczyków, „Polska Zbrojna” (R.15 [i.e.16], nr 156), 8 czerwca 1936, s. 1 .
- ↑ JędrzejJ. Tucholski JędrzejJ., Mord w Katyniu, 1991, s. 624 .
- ↑ Holocaust Survivors and Victims Database -- Search for Names Results [online], www.ushmm.org [dostęp 2018-08-11] (ang.).
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 109, poz. 142 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 296, poz. 1253 „za zasługi, położone na polu organizacji armji”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 60 z 4 czerwca 1925 roku, s. 302.
- ↑ Bohaterowie – Strona 250 – Katyń… ocalić od zapomnienia [online], www.katyn-pamietam.pl [dostęp 2018-08-11] (pol.).
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Henryk Bagiński: Wojsko Polskie na Wschodzie 1914-1920. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa. Zakłady Graficzno-Wydawnicze „Książka”, 1921.
- Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Mariusz Lesław Krogulski, Spuścizna minionych pokoleń, Tuchów 2005.
- УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.