Ada Fighiera-Sikorska

Ten artykuł od 2017-03 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Ada Fighiera-Sikorska
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 stycznia 1929
Siedlce

Data i miejsce śmierci

7 sierpnia 1996
Turyn

Zawód, zajęcie

dziennikarz

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons

Ada Fighiera-Sikorska (właściwie Adela[1][2]) (ur. 26 stycznia 1929 w Siedlcach, zm. 7 sierpnia 1996 w Turynie) – polska dziennikarka, redaktorka czasopisma Heroldo de Esperanto[3]. Członek Światowego Związku Dziennikarzy Esperantystów (TEĴA), Związku Pisarzy Esperantojęzycznych (EVA), esperanckiego PEN Club i członek honorowy Światowego Związku Esperantystów (UEA).

Życiorys

Ada Sikorska (2. rząd, P) podczas pobytu w Isfahanie z siostrą Marią (na dole) oraz koleżankami z klasy Marią Gordziejko (2 rząd, L) i Aleksandrą Jarmulską (góra), 1943-1944

Ada Fighiera-Sikorska była córką Marii z domu Schmar i generała Franciszka Sikorskiego. Wychowała się w Warszawie, gdzie mieszkała do momentu niemieckiej napaści na Polskę 1-ego września 1939. Wtedy wraz z rodzicami, babcią po kądzieli Marią (ur. 1878), siostrą Marią[4] i przyrodnią siostrą Krystyną uciekła do Lwowa[5], gdzie jej ojciec miał za zadanie organizować obronę miasta. Po sowieckiej agresji z 17-ego września rodzina Ady Fighiery-Sikorskiej, tak jak miliony innych Polaków, padła ofiarą prześladowań ze strony ZSRR. Ada z matką i siostrą Marią (ur. 1931)[6] została zesłana w lipcu 1940[7] na Syberię[8], gdzie uczęszczała do szkoły podstawowej. Jej ojciec natomiast wraz z ok. 3 800 innymi polskimi oficerami służby stałej i rezerwy przetrzymywanymi w specjalnym obozie jenieckim NKWD w Starobielsku został zastrzelony wiosną 1940 w Charkowie w ramach zbrodni katyńskiej.

Dzięki umowie z Wielką Brytanią w 1941 roku ZSRR uwolnił 2 miliony polskich internowanych na Syberii osób cywilnych. W 1942 Ada z matką i siostrą mogły wyjechać przez Samarkandę do Persji, najpierw do Teheranu, a następnie do Isfahanu, gdzie poszła do polskiej szkoły. Między 1945 a styczniem 1948 mieszkała z innymi polskimi uchodźcami w stolicy LibanuBejrucie; w 1948 zdała polski egzamin maturalny w Wielkiej Brytanii. W listopadzie wróciła do Polski po ośmioletniej tułaczce wojennej i powojennej.

Ukończyła slawistykę, specjalizacja dziennikarstwo, na Uniwersytecie Warszawskim, następnie rozpoczęła pracę w wydawnictwie. W 1956 uczestniczyła w kursach języka esperanto, które w Warszawie organizował Julio Baghy.

W 1958, przed jubileuszowym Światowym Kongresem Esperanto w Warszawie, była wiceprezydentem Warszawskiego Towarzystwa Esperanckiego i członkiem esperanckiej redakcji Polskiego Radia[3], wtedy poznała swojego przyszłego męża, który jako członek Stałego Komitetu Kongresowego (Konstanta Kongresa Komitato) przebywał w Warszawie przygotowując kongres. W 1960 w Brukseli wyszła za mąż za Gian Carlo Fighiera. Rok później pracowała z nim przy organizacji Światowego Kongresu Esperanto w Harrogate (Wielka Brytania)[3].

W 1962 Ada Fighiera-Sikorska przejęła od Theodore Junga czasopismo „Heroldo de Esperanto”[9][10], które redagowała przez 36 lat, aż do swojej śmierci: najpierw przez 17 lat w Brukseli, a następnie przez 9 lat w Madrycie, na końcu, od 1988, w Turynie. Równocześnie aktywnie uczestniczyła w wielu międzynarodowych, krajowych i regionalnych kongresach i spotkaniach esperanckich jako nauczyciel i wykładowca.

Ada zmarła w wieku 67 lat w klinice Fornaca (Turyn), gdzie przeleżała dwa miesiące z powodu nieuleczalnej choroby kręgosłupa i wątroby.

Do końca była aktywna intelektualnie. Ze szpitala pisała dziesiątki listów do rodziny i przyjaciół. Na kilka dni przed śmiercią zaczęła pisać artykuły i robić korekty kolejnego numeru „Heroldo de Esperanto”. Podczas pogrzebu na jej trumnie położono polską i brytyjską flagę. Na jej życzenie ciało zostało skremowane. Prochy przechowywane są w kolumbarium głównego cmentarza w Turynie (kwatera A2, numer 24).

Nagroda im. Ady Fighiery-Sikorskiej

Od 2004 roku podczas Międzynarodowego Esperanckiego Tygodnia Kultury i Turystyki w Katalonii (Internacia Esperanto-Semajno de la Kulturo kaj Turismo en Katalunio) przyznawana jest nagroda im. Ady Fighiery-Sikorskiej. Nagroda składa się z dyplomu i medalu z podobizną Ady Fighiery-Sikorskiej. Pierwszym nagrodzonym był Augusto Casquero z Walencji za swoją długoletnią działalność na rzecz esperanta[11].

Zobacz też

Przypisy

  1. Indeks represjonowanych. Wyszukiwarka osób represjonowanych. Szczegółowe informacje [Sikorska Ada]. indeksrepresjonowanych.pl. [dostęp 2024-08-13]. (pol.).
  2. Irena Baupré-Stankiewicz, Danuta Waszczuk-Kamieniecka, Jadwiga Lewicka-Howells: Isfahan miasto polskich dzieci. Londyn: Koło Wychowanków Szkół Polskich Isfahan i Liban. Association of Former Pupils of Polish Schools, Isfahan & Lebanon, 1987, s. 393, 409, 490, 530. Cytat: Adela Sikorska (str. 393 i 490); Adela Sikorska-Fighiera (str, 409); Sikorska-Fighiera Ada (str. 530). (pol.).
  3. a b c Jadwiga Gibczyńska: De tajgo al minaretoj. Rotterdam: UEA, 2000.
  4. Wyszukiwarka osób represjonowanych. Szczegółowe informacje [Sikorska Maria]. indeksrepresjonowanych.pl. [dostęp 2024-08-13]. (pol.).
  5. Tosia Proniewicz-Twardowska. Krótki życiorys Ady. „Biuletyn MY”. 24 (rok 54), s. 4-5, 1996-12-15. Koło Wychowanków Szkół Polskich - Isfahan i Liban. Cytat: Babcia, matka, Ada i Marysia wywiezione z dworca Podzamcze we Lwowie 1/7/1940 (straszne upały), w transporcie 180 osób, miejsce zesłania: Zapadnyj Leso-Uczastok, blisko Solwyczegodska. 25/9/40 przeniesiono je do Tiesowaja, 170 km od Kotłasu. (pol.). 
  6. Indeks represjonowanych. Wyszukiwarka osób represjonowanych. Szczegółowe informacje [Sikorska Maria]. indeksrepresjonowanych.pl. [dostęp 2024-08-13]. (pol.).
  7. Indeks represjonowanych. Wyszukiwarka osób represjonowanych. Szczegółowe informacje [Sikorska Maria]. indeksrepresjonowanych.pl. [dostęp 2024-08-13]. Cytat: Zesłanie 1940-07-20 (pol.).
  8. Niezapomniana Ada(w Esperanto). [dostęp 2017-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-05)].
  9. Kongresa Libro. 94a Universala Kongreso de Esperanto. Bjalistoko, 25 julio - 1 aǔgusto 2009. Rotterdam: UEA, 2009, s. 14. ISSN 0083-3851.
  10. "Heroldo de Esperanto" (w Esperanto)).
  11. Informacja o przyznaniu nagrody (w Esperanto).
  • ISNI: 0000000117925067
  • VIAF: 98215959
  • LCCN: nb2017003212
  • GND: 1222308150
  • SBN: TO0V650983
  • NKC: xx0165971
  • NTA: 236602624
  • PLWABN: 9810573568005606
  • NUKAT: n2003032712
  • J9U: 987007268230805171