Acanthephippium

Acanthephippium
Ilustracja
Acanthephippium javanicum
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

storczykowate

Podrodzina

epidendronowe

Rodzaj

Acanthephippium

Nazwa systematyczna
Acanthephippium Blume
Folia Orchid. 4: Acanthephippium 1. 20-30 Apr 1825[3]
Synonimy

Tainiopsis Hayata[4][5]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Acanthephippium – rodzaj roślin z rodziny storczykowatych, w skład którego wchodzi 13 gatunków. Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckiego słowa acanthos, które oznacza kolczasty, oraz słowa ephippion – siodło.

Rodzaj obejmuje sympodialne storczyki naziemne i czasami myko-heterotroficzne. Występują one na obszarze tropikalnym i subtropikalnym Azji Południowo-Wschodniej, w takich krajach jak: Indie, Malezja, południowe Chiny, Birma, Tajlandia, Bangladesz i Filipiny. Rośliny rosną głównie w poszyciu leśnym, w głębokim cieniu, często przy rzekach oraz strumieniach na wysokości 500-1400 m n.p.m.[6]

Morfologia

Gatunki naziemne osiągają wielkość do około 80 cm. Rośliny mają pseudobulwy o długości sięgającej około 25 cm. Z ich szczytu wyrastają 2-3 duże, składane i lancetowate liście, które mogą osiągać długość do 65 cm. Prosto wzniesiony kwiatostan wyrasta z boku pseudobulw i posiada od 3 do 6 kwiatów. Kwiaty są okazałe, około 4 cm długości, listki okwiatu prosto wzniesione lub w kształcie urny (mają nietypowy kształt jak dla storczyków, ponieważ wyglądem przypominają kwiaty tulipanów). Ich okwiat ma kolor od ciemnożółtego, przez pomarańczowy do różowego, mogą występować także paski lub kropki. Kwiaty mają bardzo mocny zapach[6].

Systematyka

Rodzaj sklasyfikowany do plemienia Collabieae, podrodzina epidendronowe (Epidendroideae), rodzina storczykowate (Orchidaceae), rząd szparagowce (Asparagales) w obrębie roślin jednoliściennych[7][8][9].

Wykaz gatunków[4][5]
  • Acanthephippium bicolor Lindl.
  • Acanthephippium chrysoglossum Schltr.
  • Acanthephippium curtisii Rchb.f.
  • Acanthephippium eburneum Kraenzl.
  • Acanthephippium gougahensis (Guillaumin) Seidenf.
  • Acanthephippium javanicum Blume
  • Acanthephippium lilacinum J.J.Wood & C.L.Chan
  • Acanthephippium mantinianum L.Linden & Cogn.
  • Acanthephippium parviflorum Hassk.
  • Acanthephippium pictum Fukuy.
  • Acanthephippium splendidum J.J.Sm.
  • Acanthephippium striatum Lindl.
  • Acanthephippium sylhetense Lindl.

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-10-27]  (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian Institution. [dostęp 2013-10-27].
  4. a b Acanthophippium. [w:] Plants of the World online [on-line]. Kew Royal Botanic Gardens. [dostęp 2023-05-26].
  5. a b Acanthophippium. [w:] The World Checklist of Vascular Plants [on-line]. Catalogue of Life Checklist. [dostęp 2023-05-26].
  6. a b Acanthephippium. eMonocot. [dostęp 2013-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-29)].
  7. Acanthephippium. Germplasm Resources Information Network. [dostęp 2013-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)].
  8. Acanthephippium. Tropicos.org. [dostęp 2013-10-27].
  9. Acanthophippium. National Center for Biotechnology Information. [dostęp 2023-05-26].
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 30220
  • Flora of China: 200100
  • Flora of North America: 200100
  • GBIF: 2816125
  • identyfikator iNaturalist: 142241
  • IPNI: 28578-1
  • identyfikator Tropicos: 40003172