Tanousia stenostoma

Tanousia stenostoma
Fossiel voorkomen: Midden Pleistoceen
Tanousia stenostoma
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Mollusca (Weekdieren)
Klasse:Gastropoda (Slakken of buikpotigen)
Familie:Lithoglyphulidae
Geslacht:Tanousia
Soort
Tanousia stenostoma
(Nordmann, 1901)
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Tanousia stenostoma is een uitgestorven zoetwaterkieuwslak.

Naam

De soortnaam werd in 1901 gepubliceerd door Valdemar Nordmann als Nematurella stenostoma.[1] Door andere inzichten in de taxonomie is de soort later in het geslacht Tanousia geplaatst. Als gevolg van deze naamswijziging worden auteursnaam en datum nu tussen haakjes gezet.

Beschrijving

Schelpkenmerken

Tanousia stenostoma heeft een schelp met een hoogconische vorm, een spitse apex, tot 51/4 bolle windingen met een matig diepe tot diepe sutuur. De laatste winding beslaat meer dan 3/4 van de totale schelphoogte.

Er is een nauwe navel. De mondopening is scheef ovaal, afgerond aan de onderkant en aan de bovenkant spits toelopend en neemt iets meer dan de helft van de totale schelphoogte in beslag. De pariëtale zijde is zwak gekromd. De mondrand is niet verdikt en is continu. Bij een deel van de exemplaren daalt de sutuur vlak voor de mondrand in stapjes naar beneden waardoor de mondrand los van de voorgaande winding raakt. De schelpwand is tamelijk dik en het schelpoppervlak is matglanzend en glad, er is een sculptuur die bestaat uit zeer veel fijne spiraalgroefjes die duidelijk zichtbaar zijn onder 50x vergroting. De groeilijnen verlopen omgekeerd zwak S-vormig.

Er is geen operculum bekend, waarschijnlijk bestond dit uit hoorn en fossiliseerde dit nooit.

Tanousia stenostoma verschilt van Tanousia runtoniana door de grotere en plompere schelp.

Afmetingen van de schelp

  • Hoogte: tot 5 mm.
  • Breedte: tot 3 mm.

Habitat en levenswijze

Tanousia stenostoma heeft mogelijk evenals andere Tanousia soorten geleefd in een lacustrien tot fluviatiel milieu. Het sediment (klei) waarin de exemplaren werden gevonden wijst op stilstaand tot zwakstromend water. Tanousia-soorten zijn alleen uit interglacialen bekend waaruit blijkt dat zij een gematigd warm klimaat nodig hebben.

Areaal

De soort is alleen bekend uit een groeve bij Gudbjerg (Denemarken). Mogelijk behoren de exemplaren die in Pianico (Bergamo, Italië) werden aangetroffen eveneens tot Tanousia stenostoma[2]

Fossiel voorkomen

Tanousia stenostoma is aangetroffen in het Cromerien.

Verwantschap

De taxonomie van Tanousia is nog niet helemaal duidelijk. Sommige auteurs plaatsen het genus in de Lithoglyphidae[3][4] anderen in de Hydrobiidae[5] Daarnaast beschouwen sommige auteurs deze soort als ondersoort of zelfs als jonger synoniem van Tanousia runtoniana[4][6] Servain[7] rekende Tanousia abusievelijk tot de Lymnaeidae. Hij behandelde Tanousia als aparte groep binnen deze familie na een opsomming van variëteiten van Galba truncatula. Dit heeft tot het misverstand geleid dat Servain Tanousia eveneens bij Galba rekende. Tanousia is daardoor door sommige latere auteurs nog als een synoniem voor Galba aangezien[8]

Gebruikte synoniemen zijn: Nematurella stenostoma en Lithoglyphulus stenostoma.

Zie ook

Bronnen, noten en/of referenties
  • (en) Esu, D., Gianolla, D., 2008. The occurrence of the genus Tanousia Servain (Mollusca, Gastropoda, Hydrobiidae) in the Middle Pleistocene Piànico-Sèllere Basin (Bergamo, Northern Italy). Quaternary International, 190: 4-9.
  • (nl) Gittenberger, E., Janssen, A.W., Kuijper, W.J., Kuiper, J.G.J., Meijer, T., Velde, G. van der & Vries, J.N. de, 1998. De Nederlandse zoetwatermollusken. Recente en fossiele weekdieren uit zoet en brak water. Nederlandse Fauna 2. Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis, KNNV Uitgeverij & EIS-Nederland, Leiden, 288 pp. ISBN 90-5011-201-3
  • (de) Gloër, P., 2002. Die Süßwassergastropoden Nord- und Mitteleuropas - Bestimmungsschlüssel, Lebensweise, Verbreitung. In: F. Dahl (ed.), Die Tierwelt Deutschlands, 73: 327 pp. (2nd rev. ed.); ISBN 3-923376-02-2.
  • (da) Johansen, A.C., 1904. Om den fossile kvartaere molluskfauna i Danmark og dens relationer til forandringer i klimaet. Land- og ferskvandsmolluskfaunaen. København, I_IV, 1-136.
  • (en) Meijer, T., 1990a. Notes on Quaternary freshwater mollusca of the Netherlands, with descriptions of some new species. Mededelingen van de Werkgroep voor Tertiaire en Kwartaire Geologie, 26(1989): 145-181.
  • (de) Sandberger, C.L.F. von, 1880. Ein Beitrag zur Kenntnis der unterpleistocänen Schichten Englands. Palaeontographica, N.F. 7[=27](2): 82-104.
  • (de) Schlickum, W.R., 1974. Die Gattung Tanousia Servain. Archiv für Molluskenkunde 104: 73-79.
  • (fr) Servain, G., 1881. Histoire malacologique du Lac Balaton en Hongrie. Librairie des Sciences Naturelles, Uitg. Paul Klincksieck, Paris, 126 pp.
  • (en) Vaught, K.C., 1989. A classification of living mollusca. American Malacologists Inc., Melbourne USA, ISBN 0-915826-22-4, 195 pp.
  1. ↑ (da) Madsen, V., Nordmann, V., 1901. Det interglaciale Nematurella Ler ved Gudbjerg paa Fyn. Meddelelser fra Dansk Geologiske Forening (København), 8: 23-30.
  2. ↑ Esu, D., Gianolla, D., 2008. The occurrence of the genus Tanousia Servain (Mollusca, Gastropoda, Hydrobiidae) in the Middle Pleistocene Piànico-Sèllere Basin (Bergamo, Northern Italy). Quaternary International, 190: 4-9.
  3. ↑ Meijer, T., 1990a. Notes on Quaternary freshwater mollusca of the Netherlands, with descriptions of some new species. Mededelingen van de Werkgroep voor Tertiaire en Kwartaire Geologie, 26(1989): 145-181.
  4. ↑ a b Gloër, P., 2002. Die Süßwassergastropoden Nord- und Mitteleuropas - Bestimmungsschlüssel, Lebensweise, Verbreitung. In: F. Dahl (ed.), Die Tierwelt Deutschlands, 73: 327 pp. (2nd rev. ed.); ISBN 3-923376-02-2.
  5. ↑ Gittenberger, E., Janssen, A.W., Kuijper, W.J., Kuiper, J.G.J., Meijer, T., Velde, G. van der & Vries, J.N. de, 1998. De Nederlandse zoetwatermollusken. Recente en fossiele weekdieren uit zoet en brak water. Nederlandse Fauna 2. Nationaal Natuurhistorisch Museum Naturalis, KNNV Uitgeverij & EIS-Nederland, Leiden, 288 pp. ISBN 90-5011-201-3
  6. ↑ Johansen, A.C., 1904. Om den fossile kvartaere molluskfauna i Danmark og dens relationer til forandringer i klimaet. Land- og ferskvandsmolluskfaunaen. København, I_IV, 1-136.
  7. ↑ Servain, G., 1881. Histoire malacologique du Lac Balaton en Hongrie. -- Librairie des Sciences Naturelles, Uitg. Paul Klincksieck, Paris, 126 pp.
  8. ↑ Vaught, K.C., 1989. A classification of living mollusca. American Malacologists Inc., Melbourne USA, ISBN 0-915826-22-4, 195 pp.