Rood herderstasje

Rood herderstasje
Rood herderstasje
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Klasse:Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:Bedektzadigen
Clade:'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade:Malviden
Orde:Brassicales
Familie:Brassicaceae (Kruisbloemenfamilie)
Geslacht:Capsella (Herderstasje)
Soort
Capsella rubella
Reut. (1854)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Rood herderstasje op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Het rood herderstasje (Capsella rubella, synoniem: Capsella bursa-pastoris subsp. rubella) is een eenjarige plant uit de kruisbloemenfamilie (Brassicaceae).

De soort komt van nature voor in Zuid-Europa en komt nu ook voor in Nederland en België. Het lijkt erg op het herderstasje, maar het rood herderstasje is diploïd, terwijl het herderstasje tetraploid is.[1] Er zijn echter auteurs die Capsella rubella rekenen tot Capsella bursa-pastoris. Het aantal chromosomen is 2n = 16.[2]

Het rood herderstasje wordt gebruikt als een modelorganisme om de evolutie te bestuderen van zelfincompatibiliteit naar zelfcompatibiliteit in plantenreproductie. De soort komt vooral voor in het Middellandse Zeegebied. Scheiding van deze soort van zijn naaste voorouder zou ongeveer 30.000 tot 50.000 jaar geleden hebben plaatsgevonden.[3]

De plant wordt 5-40 cm hoog, vormt een bladrozet en heeft een rechtopstaande stengel. De bladeren kunnen gaafrandig of veerdelig zijn.

Het rood herderstasje bloeit vanaf april tot in juni met lichtrode bloemen. De bloeiwijze is een tros. De 1,5-2 mm lange kroonbladen zijn even lang of iets langer dan de kale kelkbladen.

De vrucht is een omgekeerd driehoekig, 4-6 mm groot hauwtje met naar binnen gebogen randen.

  • Bladrozetten
    Bladrozetten
  • Blad van bladrozet
    Blad van bladrozet
  • Stengel
    Stengel
  • Bloeiwijze
    Bloeiwijze
  • Vruchten
    Vruchten
  • Vrucht
    Vrucht

Het rood herderstasje komt voor op warme, open plaatsen op voedselrijke grond op akkers, hellingen en in bermen.

  • Verspreiding in Nederland FLORON
  • Beschrijving en foto's op Wilde planten
  • (fr) Capsella bursa-pastoris subsp. rubella Tele Botanica
  • The Plant List met synoniemen
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Biological approaches and evolutionary trends in plants. Academic Press, London (1990). ISBN 978-0-12-402960-6.
  2. Aantal chromosomen
  3. Guo, Y.-L., Bechsgaard, J. S., Slotte, T., Neuffer, B., Lascoux, M. (2009). Recent speciation of Capsella rubella from Capsella grandiflora, associated with loss of self-incompatibility and an extreme bottleneck. Proceedings of the National Academy of Sciences 106 (13): 5246–5251. PMID 19307580. PMC 2659713. DOI: 10.1073/pnas.0808012106.
Mediabestanden
Zie de categorie Capsella rubella van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Wikispecies
Wikispecies heeft een pagina over Capsella rubella.