Meester van Sint-Goedele

Meester van Sint-Goedele
Herderlijk schrijven, ca. 1481, Louvre, Parijs
Persoonsgegevens
Geboren ?
Overleden ?
Beroep(en) Kunstschilder
Oriënterende gegevens
Jaren actief Late 15e eeuw
Stijl(en) Vlaamse Primitieven
RKD-profiel
Portaal  Portaalicoon   Kunst & Cultuur
Meester van Sint-Goedele, Herderlijk Schrijven, ca. 1481, Parijs, Musée du Louvre.

De Meester van Sint-Goedele of de Meester van het Gezicht op Sint-Goedele was een Vlaamse Primitief die werkzaam was in Brussel in de late 15e eeuw.[1]

De meester kreeg zijn noodnaam in 1923 van Max Jakob Friedländer,[2] omdat hij de Brusselse Sint-Goedele kerk, de huidige Kathedraal van Sint-Michiel en Sint-Goedele afgebeeld had in de achtergrond van het Herderlijk Schrijven,[3] nu in het Louvre in Parijs. In 1925 legde hij het verband tussen deze meester en twee werken toegeschreven aan de Meester van de Barbaralegende en in 1926 voegde hij nog een aantal werken toe aan het oeuvre van de meester.[4][5]

Ondanks de hem toegewezen naam was hij niet de eerste die een getrouwe afbeelding van Sint-Goedele schilderde. In het handschrift Benois seront les miséricordieux (Brussel, KBB, ms. 9296, f.17r), wordt Margaretha van York geknield in het gezelschap van de kerkvaders voorgesteld met de kerk van Sint-Goedele achter haar en in de achtergrond de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Zavelkerk. Deze miniatuur zou de eerste getrouwe weergave van een monument in een handschrift zijn[6] en toont aan dat de Meester van Sint-Goedele helemaal niet de enige was die Brusselse monumenten gebruikte in zijn werken.[7]

Over zijn afkomst is niets met zekerheid geweten. Volgens sommigen zou hij afkomstig zijn uit Brussel, anderen menen dat hij een deel van zijn jeugd zou hebben doorgebracht in Keulen,[8] omdat hij regelmatig Keulse gebouwen schilderde in de achtergrond van zijn werken. H. Dubois, de auteur van een monografie over deze meester, meent ook dat de meester beïnvloed werd door de Keulse School,[9] maar er is geen afdoend bewijs dat de meester uit het Rijnland afkomstig was en de Keulse gebouwen kan hij gekend hebben van het werk van Hans Memling.

Huwelijk van de Maagd, ca. 1480, Utrecht, Museum Catharijneconvent

Stijlkenmerken

Ook deze Brusselse meester was een opvolger van Rogier van der Weyden, zoals alle Brusselse kleinmeesters uit deze periode, maar hij stelt zich veel onafhankelijker op. Hij neemt thema's en de expressiviteit over van het werk van Van der Weyden,[10] maar herwerkt die in zijn eigen werk.[11]

Ainsworth meent dat de Meester van Sint-Goedele een opleiding als miniaturist zou gehad hebben[12] en dat hij de architecturale achtergrond in zijn schilderijen op dezelfde manier behandelde als de miniatuurschilders in de boekverluchting. Verschillende architecturale elementen werden naast elkaar geplaatst zonder logisch verband. In de grotere panelen gebruikt hij echter deze manier van werken niet.[13]

Werken

  • Herderlijk Schrijven, ca. 1481, Parijs, Musée du Louvre.
  • De Heilige Catharina Discussieert met de Geleerden, 2e helft 15e eeuw, Oberlin, Allan Memorial Art Museum.
  • Bevrijding van de Gevangenen, ca. 1480, Parijs, Musée national du Moyen Âge.
  • Aanbidding van de Wijzen, Baltimore, Baltimore Museum of Art.
  • Verrijzenis, Parijs, Musée des Art décoratifs.
  • Christus op de Olijfberg, ca. 1490, Cambridge (Massachusetts), Busch-Reisinger Museum.
  • Maagd met kind, Stichteres en Maria Magdalena, 1470-1485, Luik, Musée d'Art religieux et d'Art mosan.
  • Verrijzenis (paneel van passieretabel), ca. 1470, Barnard Castle, Bowes Museum.
  • Verrijzenis (paneel van passieretabel), ca. 1480, Cambridge, Queens College.
  • De Naakten Kleden, 1476-1500, Madrid, Museo Thyssen-Bornemisza.
  • Huwelijk van de Maagd, ca. 1480, Brussel, Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België.
  • Huwelijk van de Maagd, ca. 1480, Utrecht, Museum Catharijneconvent.
  • Huwelijk van de Maagd, ca. 1480, Londen, James Mann Collectie
  • Mansportret, ca. 1480, New York, Metropolitan Museum of Art.
  • Mansportret, ca.1480, Londen, National Gallery.
  • Presentatie van Maria, ca. 1480, Brussel, Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België.
Mediabestanden
Zie de categorie Master of the View of Saint Gudula van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.
Bronnen, noten en/of referenties

Referenties

  1. ↑ Meester van Sint-Goedele op de website van het RKD-Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis
  2. ↑ M.J. Friedländer, Die Brüsseler Tafelmalerei gegen den Ausgang des 15. Jahrhunderts. Belgische Lunstdenkmaler, München 1923, pp. 309-320.
  3. ↑ ook De Prediking genoemd,
  4. ↑ M.J. Friedländer, Die altniederländische Malerei, IV, Hugo van der Goes, Berlijn - 1936, pp. 112-115, 141-142.
  5. ↑ D. De Vos, Meester van Sint-Goedele, in: Anonieme Vlaamse Primitieven red. Aquilin Janssens de Bisthoven, Dirk De Vos, M. Baes-Dondeyne, Henri Pauwels, Brugge, 1969, pp. 114-115.
  6. ↑ L. M. J. Delaissé, Tent.cat. La Miniature flamande. Le Mécenat de Philippe le Bon., Brussel (Palais des Beaux-Arts) 1959, p. 135.
  7. ↑ Soetkin Bruneel, De Architectuurweergave bij de Kleine Meesters van het Einde van de 15e Eeuw te Brussel, Masterproef voorgelegd aan de Faculteit Letteren en Wijsbegeerte, Vakgroep Kunst-, Muziek- en Theaterwetenschappen, voor het verkrijgen van de graad van Master, Promotor: prof. dr. M. Martens, Academiejaar 2010-2011, p. 33
  8. ↑ N. Veronee-Verhaegen, „A retrouver: un “Saint Sébastien” par le Maître à la Vue de Sainte-Gudule‟, Bulletin des Musées Royaux des Beaus-Arts de Belgique (1989-1991) p. 185.
  9. ↑ H. Dubois, „Sources d‟inspiration du Maître à la Vue de Sainte-Gudule et de son atelier‟, Annales d‟Histoires de l‟Art et de l‟Archéologie, 11 (1989), p. 44.
  10. ↑ P. Loze, „À propos du maître de la vue de Sainte-Gudule. Hypothèse sur ses commanditaires et la représentation d‟une demeure seigneuriale dans plusieurs de ses oeuvres‟, Annales d‟Histoires de l‟Art et de l‟Archéologie, 26 (2004) p. 51; M.J. Friedländer, op. cit., vol. 4, p. 62.
  11. ↑ C. Périer-d'Ieteren, De erfenis van Rogier van der Weyden en de schilderkunst op paneel, in: L. Campbell en J. Van der Stock (ed.), Tent.cat. Rogier van der Weyden 1400-1464: de passie van de meester, Leuven (Museum M) 2009, p. 216.
  12. ↑ M.W. Ainsworth, „St. Catherine Disputing with the Philosophers an Early Work by the Master of St. Gudule‟, Allen Memorial Art Museum. Bulletin, 32 (1975) 1, pp. 23-33.
  13. ↑ Soetkin Bruneel, 2010-2011, p.14
  14. ↑ Men kan klikken op het aantal treffers onder de titel 'Deze kunstenaar in andere databases', om de toegeschreven werken te bekijken.